δρακοπουλιάδα

Σε αφιέρωμά του γερμανικό περιοδικό προσπαθεί να εξηγήσει τι σκοπό εξυπηρετούσαν οι πολλές μικρές ράμπες πρόσβασης στους αρχαιοελληνικούς ναούς. Πιθανόν δεν εξυπηρετούσαν μόνο άτομα με κινητικά προβλήματα τότε, αλλά είχαν και άλλη χρήση.

Στην Ακρόπολη, για παράδειγμα, η ράμπα είχε μήκος 80 μέτρα. Ειδικοί εκτιμούν ότι συνέβαλλαν στην ευκολότερη μεταφορά αγαθών και ζώων. Σε ορισμένους ναούς ωστόσο οι αρχαιολόγοι δεν είναι βέβαιοι σε τι ακριβώς χρησίμευαν οι κατασκευές αυτές.

Αμερικανίδα αρχαιολόγος από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας υποστηρίζει ότι κύριος σκοπός της ράμπας ήταν να διασφαλιστεί η πρόσβαση σε άτομα με κινητικά προβλήματα. Διότι στην αρχαία Ελλάδα υπήρχαν πολλοί πολίτες με δυσκολίες στο περπάτημα, όπως βλέπουμε σε αγγεία που απεικονίζουν άτομα με πατερίτσες ή με προσθετικά μέλη. Αναλύσεις σκελετών δείχνουν εκτός αυτού ότι τον 5ο και 4ο αιώνα π.Χ η αρθρίτιδα και προβλήματα αρθρώσεων ήταν ευρέως διαδεδομένα.

Κατά συνέπεια ο ελληνικός πολιτισμός είναι, πιθανότατα, ο πρώτος, ο οποίος έλαβε υπόψη του άτομα με ειδικές ανάγκες στο σχεδιασμό και την κατασκευή σημαντικών κτιρίων.

Σύμφωνα με την Αμερικανίδα αρχαιολόγο, η εκτίμησή αυτή υποστηρίζεται από το γεγονός ότι πολλές ράμπες εντοπίζονται σε ναούς αφιερωμένους στον Ασκληπιό, θεό της ιατρικής, όπως για παράδειγμα εκείνος στην Επίδαυρο, δίπλα στο διάσημο Αρχαίο Θέατρο. Εκτός από τους ασθενείς στο Ασκληπιείο προσέρχονται και ασθενείς με ρευματικές παθήσεις για να προσευχηθούν για την ανάρρωσή τους. Η ειδικός, η οποία εντόπισε πολλές τέτοιες κατασκευές, θεωρεί ότι οι ράμπες εξυπηρετούσαν και αδύναμους και ηλικιωμένους.

Ο κύριος σκοπός των ειδικών προσβάσεων στους ναούς παραμένει ωστόσο αμφιλεγόμενος. Δεν αποκλείεται να ήταν απλά μια προσωρινή και τοπικά περιορισμένη αρχιτεκτονική μόδα.

Η Γερμανίδα ειδικός θεωρεί πιθανότερο οι ράμπες απλά να διευκόλυναν τη πρόσβαση όλων των πιστών στους ναούς και να μην κατασκευάστηκαν επί τούτου για άτομα με ειδικές ανάγκες. Ίσως η πρόσβαση των ΑμεΑ να ήταν απλά «παράπλευρο κέρδος».

Πηγή: https://www.kathimerini.gr/

Ο Αλέξανδρος Ζαΐμης (9 Νοεμβρίου 1855 – 15 Σεπτεμβρίου 1936) ήταν Έλληνας τραπεζίτης και πολιτικός που κατά τη διάρκεια της πολιτικής του σταδιοδρομίας διετέλεσε οκτώ φορές πρωθυπουργός της Ελλάδας, δύο φορές Πρόεδρος της Βουλής, πρόεδρος της Γερουσίας, Ύπατος Αρμοστής της Κρήτης, διαδεχόμενος τον παραιτηθέντα Πρίγκιπα Γεώργιο, καθώς και Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας. Είναι ο μόνος πολιτικός που κατέλαβε τόσα πολλά σημαντικά αξιώματα στην πολιτική σκηνή της σύγχρονης Ελλάδας

Ο Αλέξανδρος Ζαΐμης γεννήθηκε στην Αθήνα και ήταν δευτερότοκος γιος του Θρασύβουλου Ζαΐμη, κτηματία και πρωθυπουργού της Ελλάδας, και της Ελένης Μουρούζη. Από την πλευρά του πατέρα του καταγόταν από την παλαιά οικογένεια Ζαΐμη και ήταν εγγονός του Ανδρέα Ζαΐμη, ανηψιός του Θεόδωρου Δηλιγιάννη ενώ από την πλευρά της μητέρας του καταγόταν από την φαναριώτικη οικογένεια Μουρούζη και ήταν εγγονός του Αλέξανδρου Μουρούζη. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και στη συνέχεια στο Πανεπιστήμιο Λειψίας, Βερολίνου και Χαϊλδεβέργης, από το οποίο και έλαβε το διδακτορικό του. Στη συνέχεια μετέβη στο Παρίσι όπου και σπούδασε στη Σχολή Πολιτικών Επιστημών. Μετά την αποφοίτησή του επέστρεψε στην Ελλάδα, όπου αμέσως μετά τον θάνατο του πατέρα του πολιτεύτηκε στην επαρχία Καλαβρύτων, όπου και πρωτοεκλέχθηκε βουλευτής Καλαβρύτων με την πολιτική μερίδα (κόμμα) του Θ. Δηλιγιάννη.

Βουλευτής Καλαβρύτων εκλέχθηκε επίσης στις περιόδους 1887-1890, 1890-1892, 1895-1898, 1899-1902, 1905-1906, στις Α΄και Β΄Αναθεωρητικές Βουλές (1910, 1910-1911), καθώς επίσης και βουλευτής Αχαΐας και Ήλιδας στην περίοδο 1912-1913. Διετέλεσε υπουργός Δικαιοσύνης (1890-1892) και προσωρινός υπουργός Εσωτερικών στις κυβερνήσεις Δηλιγιάννη (Κυβέρνηση Θεόδωρου Δηλιγιάννη 1890, καθώς και την προεδρία της κυβέρνησης (21 Σεπτεμβρίου 1897) από την οποία και παραιτήθηκε στις 2 Απριλίου του 1899.^[1] Τέλος ανέλαβε Πρόεδρος της Βουλής στην περίοδο 1895-1898 και μάλιστα δύο φορές, το 1895 και την περίοδο 1896-1897.

2η Πρωθυπουργία

Το 1901, μετά τα αιματηρά επεισόδια των Ευαγγελικών, που συνέβησαν στην Αθήνα, στις 7 Νοεμβρίου, εξ ου λεγόμενα και Νοεμβριανά, εξ αφορμής της μεταγλώττισης του Ευαγγελίου στη δημοτική, στη «χυδαία γλώσσα» όπως χαρακτηριζόταν τότε και που είχαν ως συνέπεια, την επόμενη ημέρα την παραίτηση του Μητροπολίτη Αθηνών Προκοπίου και την μεθεπόμενη την παραίτηση της κυβέρνησης του Γ. Θεοτόκη, όπου και καθ’ υπόδειξη του τελευταίου που αρνούνταν να υποστηρίξει τον Θ. Δηλιγιάννη, κλήθηκε και πάλι ο Α. Ζαΐμης, (ως αρχηγός κόμματος), να σχηματίσει, για δεύτερη φορά, κυβέρνηση, αναλαμβάνοντας έτσι στις 12 Νοεμβρίου του 1901, σχηματίζοντας την Κυβέρνηση Αλέξανδρου Ζαΐμη 1901.

Η Κυβέρνηση αυτή διατηρήθηκε μόνο για ένα έτος, κύριο έργο της οποίας ήταν η αποκατάσταση της τάξης την οποία και πέτυχε, καθώς και η δεινή αντιμετώπιση του πολέμου που του άσκησε η ενωμένη τότε αντιπολίτευση.

Ο Αλέξανδρος Ζαΐμης διορίζεται Αρμοστής Κρήτης

Στις 18 Σεπτεμβρίου του 1906, μετά τις εξελίξεις επί του Κρητικού ζητήματος και μετά από πρόταση του Βασιλιά Γεωργίου του Α΄ ο Α. Ζαΐμης διορίστηκε από τις Μεγάλες Δυνάμεις Ύπατος Αρμοστής της Κρήτης, διαδεχόμενος τον παραιτηθέντα προηγουμένως Πρίγκιπα Γεώργιο. Στην Κρήτη αποβιβάστηκε στις 18 Σεπτεμβρίου του 1906 όπου αμέσως αναλαμβάνοντας τα καθήκοντά του και μετά την ορκωμοσία του στο νέο πιο φιλελεύθερο σύνταγμα που συντάχθηκε προσπάθησε και επέτυχε να συνδιαλλάξει τα αντιμαχόμενα μέρη όπως είχαν διαμορφωθεί μετά την επανάσταση του Θερίσσου παρέχοντας γενική αμνηστία.
Ακολούθως συνέχισε το έργο του προκατόχου του στην οργάνωση της διοίκησης της Κρητικής Πολιτείας, ή Πολιτείας των Κρητών όπως λεγόταν, η οποία κατ΄ ουσίαν αποτελούσε «κράτος κατ΄ εντολή» των Μεγάλων Δυνάμεων, υπό την Υψηλή Πύλη, εντός της επικράτειας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, (όπως ήταν η Ηγεμονία Σάμου και η Μολδοβλαχία), δηλαδή χωρίς διπλωματική εκπροσώπηση, ενώ οι κάτοικοι θεωρούνταν επίσημα υπήκοοι της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Σημαντικό επίσης έργο του Α. Ζαΐμη ήταν η κατόπιν έγκρισης, (σχετικής διακοίνωσης), των Μεγάλων Δυνάμεων οργάνωση της εντόπιας κρητικής πολιτοφυλακής, η λεγόμενη Κρητική Χωροφυλακή, διοικούμενη από Έλληνα αξιωματικό και στελεχωμένη από Έλληνες. Μετά την συγκρότηση αυτής αποχώρησαν από την Κρήτη και τα μέχρι τότε εγκατεστημένα διεθνή στρατεύματα.

Την θέση του Αρμοστή διατήρησε ο Αλέξανδρος Ζαΐμης μέχρι τις 12 Οκτωβρίου του 1908 όπου και παύθηκε το αρμοστιακό καθεστώς υπό των ίδιων των Κρητών πραξικοπηματικά όταν κήρυξαν την Ένωση της Κρήτης με το Βασίλειο της Ελλάδος, σε συνεννόηση βέβαια με τον τότε Πρωθυπουργό της Ελλάδας Γ. Θεοτόκη.
Σημειώνεται ότι την παραπάνω ημερομηνία ο Α. Ζαΐμης ήταν εκτός Κρήτης, (φέρεται να παραθέριζε κάπου στην Ελλάδα – πιθανόν ενήμερος της μέλλουσας εξέλιξης), όπου και ειδοποιήθηκε να μη επιστρέψει στην Κρήτη.

Διπλωμάτης – τραπεζίτης

Την περίοδο 1913-1914 συμμετείχε σε διάφορες αποστολές στην Ευρώπη και στη συνέχεια την περίοδο 1914 – 1920 διετέλεσε συνδιοικητής της Εθνικής Τράπεζας μαζί με τον Γεώργιο Χρηστάκη Ζωγράφο που παρέμεινε στη θέση αυτή μέχρι τις 19 Δεκεμβρίου του 1920.

Ο Αλέξανδρος Ζαΐμης Πρόεδρος της Δημοκρατίας

Το 1929 εξελέγη γερουσιαστής και εν συνεχεία πρόεδρος της Γερουσίας. Με την παραίτηση Κουντουριώτη στις 9 Δεκεμβρίου του 1929, ο Ελευθέριος Βενιζέλςο πρότεινε τον Αλέξανδρο Ζαΐμη ως τον επόμενο Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Οι Παπαναστασίου και Αργυρόπουλος τάχθηκαν εναντίον της υποψηφιότητας Ζαΐμη. Ο Βενιζέλος δικαιολόγησε την επιλογή του για το πρόσωπο του Ζαΐμη ότι προερχόταν από ιστορική οικογένεια. Επίσης δεν ήταν ανέκαθεν δημοκρατικός, αλλά ήταν όψιμος δημοκρατικός. Κατά την ψηφοφορία στην κοινή συνεδρία των δύο Νομοθετικών Σωμάτων που διεξήχθη στις 11 το πρωί της 14ης Δεκεμβρίου 1929, ψήφισαν 101 γερουσιαστές σε σύνολο 120 και 226 βουλευτές επί συνόλου 250, ο Ζαΐμης εξελέγη με 257 ψήφους. Βρέθηκαν 38 λευκά, 22 με το όνομα Καφαντάρης, 6 με το όνομα Σοφούλης, 2 με το όνομα Κουντουριώτης, 1 με το όνομα Παπαναστασίου και 1 με το όνομα Ρωμανός. Τα λευκά ψηφοδέλτια τα έριξαν οι Λαϊκοι και οι Ελευθερόφρονες. Η εκλογή του Ζαΐμη στην Προεδρία της Δημοκρατίας ήταν ένα σφάλμα, σύμφωνα με τον ιστορικό Δαφνή, καθώς στερείτο δυναμισμού ως άτομο ηλικίας 75 ετών. Επίσης δεν πίστευε στην δημοκρατία μα ούτε και στη Βασιλεία. «Ο Ζαΐμης εδέχθη την προεδρίαν,ίσως διότι, λόγω μακράς παραδόσεως, είχε συνηθίσει να προσφέρει τας υπηρεσίας του όταν δεν ήτο υποχρεωμένος να αναλαμβάνη πρωτοβουλίας[…]ήτο μια ουδετέρα προσωπικότης».Παύθηκε από τον Γ. Κονδύλη στις 10 Οκτωβρίου του 1935, όταν η Βουλή το ίδιο βράδυ τον διόρισε Αντιβασιλέα, καταλύοντας έτσι την Αβασίλευτη Δημοκρατία. .

Το τέλος του Αλέξανδρου Ζαΐμη

Απεβίωσε το επόμενο έτος, στις 15 Σεπτεμβρίου 1936 στη Βιέννη που είχε μεταβεί για οφθαλμολογική θεραπεία. Η σορός του μεταφέρθηκε στην Ελλάδα και ενταφιάστηκε με ιδιαίτερες τιμές στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών, στον οικογενειακό τάφο, στις 22 Σεπτεμβρίου, ενώ τον επικήδειο λόγο εκφώνησε ο τότε πρωθυπουργός Ιωάννης Μεταξάς.

Ο Αλέξανδρος Ζαΐμης ήταν παντρεμένος αλλά δεν απέκτησε παιδιά. Την πολιτική παράδοση της οικογένειας συνέχισαν τα αδέρφια του και τα ανήψια του.

Με πληροφορίες από: https://el.wikipedia.org/wiki/Αλέξανδρος_Ζαΐμης

Ο Πυθαγόρας καταγόταν από τη Σάμο. Αφού ταξίδεψε στην Αίγυπτο και την Βαβυλώνα, επέστρεψε στη γενέτειρα του. Μη μπορώντας όμως να ανεχθεί την τυραννία του Πολυκράτη, έφυγε και εγκαταστάθηκε στον Κρότωνα της Κάτω Ιταλίας. Εκεί ίδρυσε τη Σχολή του, στην οποία κατόπιν αυστηρής επιλογής γίνονταν δεκτοί άνδρες και γυναίκες. Κατά τον Ιάμβλιχο οι μαθητές, οι Πυθαγόρειοι, διακρίνονταν σε «μαθηματικούς», οι οποίοι είχαν μάθει επακριβώς την επιστημονική διδασκαλία του, και σε «ακουσματικούς», οι οποίο απλώς είχαν ακούσει χωρίς ακρίβεια και λεπτομέρειες τα βασικότερα σημεία της διδασκαλίας.

Το τέλος της Σχολής σήμανε όταν άρχισε η καταδίωξη των Πυθαγορείων από τον Κύλωνα, ο οποίος δεν έγινε δεκτός λόγω του κακού χαρακτήρα του. Ο Πυθαγόρας αναγκάστηκε να φύγει στο Μεταπόντιο. Οι μαθητές του όμως περικυκλώθηκαν στην οικία του Μίλωνος από τον Κύλωνα και τους οπαδούς του, οι οποίοι πυρπόλησαν την οικία και την κατέκαυσαν. Διέφυγαν μόνο ο Άρχιππος και ο Λύσις, που ήταν νέοι και εύρωστοι.

Οι Πυθαγόρειοι, η Σχολή και τα μαθήματα

Το Πυθαγόρειο Θεώρημα

Η συμβολή του Πυθαγόρα και των μαθητών του υπήρξε καθοριστική για την ανάπτυξη των μαθηματικών, της μουσικής και της αστρονομίας. Ο Πρόκλος αποδίδει στον Πυθαγόρα την αναγωγή της γεωμετρίας από εμπειρική γνώση σε θεωρητική επιστήμη. Λέει ότι αυτός τη μετέτρεψε σε σχήμα ελεύθερης παιδείας, εξετάζοντας τις αρχές της άνωθεν και διερευνώμενος τα θεωρήματα της αΰλως και νοερώς. Δηλαδή, με τον Πυθαγόρα αρχίζει η διαμόρφωση του θεωρητικού πλαισίου της γεωμετρίας, το οποίο λαμβάνει την τελική μορφή στα Στοιχεία του Ευκλείδη.

Μολονότι ο ίδιος δεν άφησε συγγράμματα, του αποδίδονται ορισμένες σημαντικές ανακαλύψεις. Πρώτη απ΄όλες το γνωστό μας «Πυθαγόρειο θεώρημα»: σε κάθε ορθογώνιο τρίγωνο, το άθροισμά των τετραγώνων των δύο κάθετων πλευρών του ισούται με το τετράγωνο της υποτεινούσης του. Το γεγονός ότι σε βαβυλωνιακά αρχεία αναγνωρίστηκαν τριάδες αριθμών που ικανοποιούν το Πυθαγόρειο θεώρημα και απέδειξε αυστηρώς ότι αυτή η σχέση ισχύει σε κάθε ορθογώνιο τρίγωνο, ανεξαρτήτως του είδους του και το μήκος των πλευρών του.

Η φύση του αριθμού

Καθοριστική για τη θεμελίωση και την εξέλιξη των μαθηματικών είναι η δεσπόζουσα θέση την οποία κατέχει ο αριθμός τη πυθαγόρεια φιλοσοφία. Κατά τον Αριστοτέλη, οι Πυθαγόρειοι έβλεπαν πολλά γεγονότα στον κόσμο να μοιάζουν στους αριθμούς, τους λόγους και τις αναλογίες τους, και γενικώς τα «πάθη» τους. Κατέληξαν, λοιπόν, ότι τα στοιχεία των αριθμών είναι και στοιχεία των όντων και ότι ο ουρανός ολόκληρος, δηλαδή ο κόσμος, είναι αρμονία και αριθμός. Στοιχεία του αριθμού θεωρούσαν το περιττό, που αντιστοιχούσε στο πεπερασμένο, και το άρτιο που αντιστοιχούσε στο άπειρο.

Κατά το Διογένη τον Λαέρτιο, ο Πυθαγόρας θεωρούσε ως πρώτη αρχή του κόσμου τη «μονάδα», από την οποία απορρέει η «αόριστος δυάς». Από αυτές παράγονται οι αριθμοί, από τους αριθμούς τα σημεία, από τα σημεία οι γραμμές, από τις γραμμές τα επίπεδα σχήματα, από τα επίπεδα σχήματα γίνονται τα στερεά σχήματα και, τέλος, τα αισθητά.

Σύνθεση των αντιθέτων

Η άποψη του Φιλολάου, ότι «η φύση στον κόσμο έχει αρμοσθεί από άπειρα και πεπερασμένα» σημαίνει ότι αυτή αποτελεί σύνθεση των αντιθέτων. Τούτο γίνεται καλύτερα κατανοητό από την αναφορά του Αριστοτέλους στις δέκα αρχές «κατά συστοιχίαν», οι οποίες στους πυθαγόρειους:

• πέρας και άπειρον
• περιττόν και άρτιον
• εν και πλήθος
• δεξιόν και αριστερόν
• άρρεν και θήλυ
• ηρεμούν και κινούμενον
• ευθύ και καμπύλον
• φως και σκότος
• αγαθόν και κακόν
• τετράγωνον και ετερόμηκες

Η συνύπαρξη των αντιθέσεων δημιουργεί την κοσμική αρμονία. Η αρμονία είναι αναγκαία για να συγκλείει τα «ανόμοια, ετερόφυλα και μη ισοταγή». Πρόκειται για μια δυαστική άποψη περί του κόσμου, με διαχρονικές και θεολογικές αντιλήψεις μας. Τούτο φαίνεται και από τις πληροφορίες του Ιωάννου Στοβαίου, ότι ο Πυθαγόρας δίδασκε ότι μονάς είναι ο Θεός και το αγαθό, αντιστοιχεί δε στο ποιητικό αίτιο και το ειδικό, το οποίο είναι ο νους. Ενώ η αόριστος δυάς είναι ο δαίμων και το κακό, αντιστοιχεί δε στο παθητικό και το υλικό αίτιο, το οποίο είναι ο ορατός κόσμος. Θεωρούσε ακόμη ότι ο κόσμος είναι γενητός «κατ΄επίνοιαν» (κατά σχέδιον) και όχι κατά χρόνον.

Η τετρακτύς

Στο Περί φύσιος έργο του ο Φιλόλαος λέει ότι «η δύναμη της δεκάδος είναι μεγάλη και τέλεια και παντουργός αρχή και του θείου και του ανθρώπινου βίου… χωρίς αυτήν, δε, τα πάντα θα ήσαν άπειρα και άδηλα και αφανή». Ο Αριστοτέλης βεβαιώνει ότι οι Πυθαγόρειοι θεωρούσαν τέλεια τη δεκάδα και μάλιστα ότι αυτή έχει συμπεριλάβει τη φύση των αριθμών. Επειδή όμως η τελειότητα είναι ιδιότητα του θείου, η δεκάδα καθίσταται ιερή. Η ιερή δεκάδα είναι το άθροισμα των πρώτων διαδοχικών αριθμών: 1+2+3+4=10.

Ο Αέτιος σωστά επισημαίνει ότι τούτο σχετίζεται με το δεκαδικό σύστημα αριθμήσεως που χρησιμοποιούσαν οι Έλληνες και οι άλλοι. Κατά τον Πλούταρχο υπήρχε και μεγάλη τετρακτύς, ο αριθμός 36, ο οποίος προκύπτει ως άθροισμά των τεσσάρων πρώτων περιττών και αρτίων αριθμών, ήτοι: (1+2+3+5+7)+(2+4+6+8)=36.

Η ιερή δεκάδα υπεισέρχεται και στη δομή του κόσμου. Στο Φιλολάειο σύστημα δέκα τροχιές γύρω από το κεντρικό πυρ διαγράφουν τα ουράνια σώματα, ήτοι η αντιχθίων, η γη, η σελήνη, ο ήλιος, οι πέντε πλανήτες και η σφαίρα των απλανών αστέρων.

Η θεωρία των αριθμών

Οι Πυθαγόρειοι, με τις συστηματικές έρευνες τους για τις ιδιότητες των αριθμών, έθεσαν τις βάσεις της Θεωρίας αριθμών. Την αριθμοθεωρία τους διασώζει ο Ευκλείδης στα Στοιχεία του. Γνώριζαν τρία βασικά θεωρήματα: το άθροισμα δύο άρτιων είναι άρτιος αριθμός, το γινόμενο δύο περιττών αριθμών είναι περιττός αριθμός και ότι εάν ένας περιττός αριθμός διαιρεί έναν άρτιο, τότε διαιρεί και το ήμισυ του.

Αναζητούσαν επίσης ειδικές περιπτώσεις αριθμών, βάσει των σχέσεων των διαιρετών τους. Έτσι ονόμαζαν «φίλους» τα ζεύγη αριθμών, όπου καθένας ισούται με το άθροισμα των γνήσιων διαιρετέων του άλλου. παράδειγμα φίλων αριθμών είναι οι 220 και 284. «Τέλειον» αριθμό καλούσαν εκείνον ο οποίος ισούται με το άθροισμα των γνήσιων διαιρετέων του: παράδειγμα ο 6, διότι οι γνήσιοι διαιρέτες του 3,2,1 έχουν άθροισμα 3+2+1=6. Η έρευνα των τέλειων αριθμών, οι οποίοι είναι εξαιρετικά σπάνιοι, συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Πέραν αυτών, οι Πυθαγόρειοι παρίσταναν ορισμένους αριθμούς με κανονικά πολύγωνα. Έτσι είχαν αριθμούς τρίγωνους (π.χ. 1,3,6), τετράγωνους (π.χ. 1,4,9), πεντάγωνους (π.χ. 1,5,12), κλπ.

Τα κοσμικά σώματα (στερεά)

Στον Πυθαγόρα αποδίδονται επίσης η κατασκευή ενός ορθογωνίου τριγώνου με βάση ένα περιττό αριθμό. Η κατασκευή ενός σχήματος, το οποίο να είναι μεν όμοιο προς ένα από δύο δοθέντα σχήματα, ίσο δε προς το άλλο, και τέλος η κατασκευή των πέντε κανονικών πολύεδρων (τετράεδρο, κύβος, οκτάεδρο, δωδεκάεδρο, εικοσάεδρο) τα οποία είναι τα μόνα εγγράψιμα σε σφαίρα. Θεωρούσε, μάλιστα, ότι από αυτά έγιναν τα πρώτα στοιχεία του κόσμου κατά την αντιστοιχία: τετράεδρο-πυρ, κύβος-γη, οκτάεδρο-αήρ, εικοσάεδρο-ύδωρ, δωδεκάεδρο-σφαίρα, του παντός, και ότι από τους μετασχηματισμούς τους έγινε ο κόσμος.

Οι άρρητοι αριθμοί

Το δωδεκάεδρο έχει συνδεθεί με τον Ίππασο τον Μεταποντίνο, ο οποίος λέγεται ότι αποκάλυψε το θεώρημα της εγγραφής του σε σφαίρα, για να σφετεριστεί τη δόξα της ανακαλύψεως αντί του Πυθαγόρα. Γι΄αυτή την ασέβεια πνίγηκε τελικώς στη θάλασσα. Κατ΄άλλους αποκάλυψε την ύπαρξη των άρρητων αριθμών στην οποία έφθασε ο Πυθαγόρας εφαρμόζοντας το θεώρημα του στην περίπτωση ενός τετραγώνου. Δηλαδή, η διαγώνιος ενός τετραγώνου το διαιρεί σε δύο ισοσκελή τρίγωνα. Βάσει του πυθαγορείου θεωρήματος, το τετράγωνο της διαγωνίου ισούται με το τριπλάσιο του τετραγώνου της πλευράς. Αν η πλευρά ισούται με τη μονάδα, τότε το τετράγωνο της διαγωνίου ισούται με 2. άρα, η διαγώνιος πρέπει να να ισούται με έναν αριθμό, ο οποίος υψούμενος στο τετράγωνο δίνει 2. Στην αρχαιότητα δεν υπήρχε τρόπος να υπολογισθεί και να διατυπωθεί ένας τέτοιος αριθμός: δηλαδή ήταν «άρρητος» αριθμητικώς. Σήμερα εμείς τον συμβολίζουμε με ρίζα2. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν γενικώς οι αριθμοί που δεν είναι τέλειο τετράγωνο κάποιου αριθμού.

Η μουσική κλίμακα

Για την ανακάλυψη και τη διαμόρφωση της μουσικής κλίμακας από τον Πυθαγόρα ο Ιάμβλιχος διασώζει την εξής ιστορία: Περνώντας κάποτε έξω από ένα χαλκουργείο ο Πυθαγόρας άκουσε συμφώνους ήχους, καθώς τα σφυριά χτυπούσαν πάνω στον άκμονα. Μπήκε μέσα και πειραματιζόμενος ανακάλυψε ότι η διαφορά των ήχων ήταν ανεξάρτητη από τη δύναμη των χτυπημάτων και το σχήμα των σφυριών. Κατασκεύασε λοιπόν τέσσερις χορδές από το ίδιο υλικό, ισομεγέθεις, ισοπαχείς και ομαλώς στριμμένες τις στερέωσε άνω κατά το ένα άκρο τους και έδεσε βάρη στο ελεύθερο κάτω άκρο, διατηρώντας ίσα τα μήκη τους. Κατόπιν, κρούοντας τις χορδές ανά δύο εύρισκε τις συμφωνίες των ήχων. Έτσι ανακάλυψε τη μουσική κλίμακα.

Κατ΄ άλλους ο Πυθαγόρας ανακάλυψε ότι η συμφωνία των ήχων προερχόταν από τα βάρη των σφυριών, τα οποία ήταν ανάλογα των αριθμών 12, 9, 8 και 6και έδιναν τα διαστήματα τέταρτης, πέμπτης και διαπασών. Πειραματιζόμενος ανακάλυψε τη σχέση μεταξύ του μήκους μιας παλλόμενης χορδής και του παραγόμενου από αυτήν τόνου. Έκτοτε η μελέτη της μουσικής έγινε μελέτη των λόγων των διαστημάτων.

Οι Πυθαγόρειοι με την αντίληψη ότι γεωμετρία, αριθμητική, σφαιρική αστρονομία και μουσική είναι «μαθήματα αδελφεά» και την προσπάθεια τους να περιγράψουν τη φύση μέσω των αριθμών και των ιδιοτήτων τους, έθεσαν τις βάσεις των θετικών επιστημών.

Τι πρέπει να σκεφτεί κανείς για μια Εκκλησία της οποίας ο ηγέτης, αντί να οριστεί από το Άγιο Πνεύμα, πολύ συχνά διορίζεται από το σουλτάνο ή τον πρώτο βεζύρη του, οι οποίοι αποστρέφονται ό,τι χριστιανικό! Τι πιο λυπηρό από το να βλέπεις τους ίδιους τους Έλληνες να είναι δημιουργοί αυτής της απέχθειας.

Οι Τούρκοι δεν απαίτησαν ποτέ τίποτα, εκτός από ένα χρηματικό ποσόν για να εκχωρήσουν τα δικαιώματα στο νέο Πατριάρχη. Πρώτοι οι Έλληνες έθεσαν το Πατριαρχείο σε πλειστηριασμό χωρίς να περιμένουν, όπως προβλεπόταν, το θάνατο του αρχιερέα τους. Το αξίωμα αυτό πωλείται σήμερα 60.000 τάλιρα. Το ποσό αυτό δίνεται για την επικύρωση μιας κανονικής εκλογής: πολύ συχνά ο Πατριάρχης εκθρονίζει κάποιον άλλο και υπάρχουν περιπτώσεις που, αφού απώλεσαν τη θέση τους, μια ή δυο φορές, επανήλθαν στον άμβωνα τους.

Υπάρχουν άγια πρόσωπα στην Ελληνική Εκκλησία που δεν θα ήθελαν να αγοράσουν το αξίωμα αυτό σε οποιαδήποτε τιμή και που μετά την εκλογή τους, με πράξη κανονικού Δικαίου από τους επισκόπους, να δίνουν στο βεζύρη το σύνηθες ποσόν με μόνο σκοπό να αποκτήσουν προνόμια.

Ο νέος Πατριάρχης κοινοποιεί τη διαταγή του σουλτάνου σε όλους τους αρχιεπισκόπους και επισκόπους του κλήρου του. Επίσης δεν προσφωνείται απλώς με τον τίτλο «η Αγιότητα Σας» αλλά «η Παναγιότητα Σας». Ντύνεται πάντα ως απλός καλόγερος και ασπάζονται το χέρι του ή το κομποσκοίνι του.

Η ιεραρχία της Ελληνικής Εκκλησίας αποτελείται από μερικούς Πατριάρχες οι οποίοι αναγνωρίζουν ως αρχηγό αυτόν της Κωνσταντινούπολης. Οι Πατριάρχες αυτοί είναι: των Ιεροσολύμων, της Αντιόχειας, της Αλεξάνδρειας. όλες ο άλλες ελληνικές Εκκλησίες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας εξαρτώνται άμεσα από τον Πατριάρχη Κωνσταντινούπολης. Τους Πατριάρχες ακολουθούν οι αρχιεπίσκοποι και αυτών έπονται οι επίσκοποι. Έπειτα ακολουθούν οι αρχιμανδρίτες, ύστερα οι παπάδες και τέλος οι καλόγεροι. Όταν χαιρετούν ένα αρχιεπίσκοπο ή έναν επίσκοπο, του φιλούν το χέρι και τον αποκαλούν «η Πανιεροσύνη Σας» ή «η Μακαριότητα Σας». Τους ιερείς τους προσφωνούν με την προσφώνηση «η Αγιότητα Σας».

Οι παπάδες και οι καλόγεροι ξεχωρίζουν από μια λευκή ταινία μεγέθους περίπου ενός δαχτύλου, που φαίνεται στο κάτω μέρος του καλύμματος των παπάδων. Σε πολλές περιοχές οι παπάδες και οι καλόγεροι φορούν ένα μάλλινο μαύρο ρούχο μέσα από τη σκούφια τους το οποίο κρέμεται στον ώμο τους. Αυτό τους δίνει ύφος ιεράρχη. όλοι οι σκούφοι είναι το ίδιο μοντέλο και φτιάχνονται στο Άγιο Όρος. Το ένδυμα τους, μαύρο ή σκούρο, είναι ένα ράσο πολύ απλό, πάνω στο οποίο βάζουν μια ζώνη με τα ίδια χρώματα.

Οι καλόγεροι στην Ελληνική Εκκλησία

Οι καλόγεροι ανήκουν στο τάγμα του Αγίου Βασιλείου. Δεν υπάρχει κάτι παράξενο στην ενδυμασία τους. Το σώμα αυτό εφοδιάζει όλους τους ιεράρχες της Ελληνικής Εκκλησίας. Οι παπάδες στην ουσία δεν είναι παρά απλοί λαϊκοί ιερείς και δεν μπορούν να γίνουν εφημέριοι και πρωθιερείς. Ο πρώτος τίτλος που απονέμεται σε αυτούς που προορίζονται για την εκκλησία είναι του Αναγνώστη, που καθήκον του έχει να διαβάσει την Αγία Γραφή στο λαό τις ημέρες των μεγάλων εορτών. Οι αναγνώστες γίνονται ψάλτες, κατόπιν υποδιάκονοι και ψάλλουν τις επιστολές των Αποστόλων στη λειτουργία. Στη συνέχεια γίνονται διάκονοι και ψάλλουν το Ευαγγέλιο. η τελευταία τάξη είναι η ιεροσύνη. όσον αφορά την κληρικότητα, δεν την υπολογίζουν ως εκκλησιαστική τάξη. Ονομάζουν κληρικό, οποιοδήποτε άτομο ανήκει στο σώμα του κλήρου. Οι παπάδες επιτρέπεται να νυμφευθούν μόνο μία φορά στη ζωή τους.

Οι καλόγεροι δεν λειτουργούν, αν θέλουν να διατηρηθούν στο μοναχικό τάγμα τους. ν γίνουν ιερείς γίνονται ιερομόναχοι και λειτουργούν μόνο τος μεγάλες εορτές. Γι΄αυτό σε όλες τις μονές υπάρχουν παπάδες. Όσοι επιθυμούν να γίνουν καλόγεροι απευθύνονται σε ιερομόναχο για να λάβουν το μοναχικό ένδυμα και η τελετή αυτή στοιχίζει περίπου δώδεκα τάλιρα. Πριν από την παρακμή της Ελληνικής Εκκλησίας, ο ηγούμενος της μονής εξέταζε υποψήφιο μοναχό με προσοχή και για να δοκιμάσει την κλίση του τον υποχρέωνε να μείνει 3 χρόνια μέσα στο μοναστήρι. Μετά τη λήξη αυτού του χρονικού ορίου, αν ο υποψήφιος επέμενε στο όραμα του, ο ηγούμενος τον οδηγούσε στην εκκλησία και του απηύθυνε σχετικά με την περίσταση λόγια.

Σήμερα δεν υπάρχει πια πειθαρχία μεταξύ των Ελλήνων. Δέχονται τους κληρικούς από πολύ νέους, και ιδιαίτερα στις μονές, όπου συχνά πρόκειται για τους γιους των παπάδων, που τους μαθαίνουν γραφή και ανάγνωση. Εξάλλου τους χρησιμοποιούν για τις χειρότερες εργασίες, κι αυτό θεωρείται ως μαθητεία. Στα πιο οργανωμένα μοναστήρια, ο χρόνος επιμηκύνεται για ακόμη δύο χρόνια μετά τη λήψη του ενδύματος. Πρόκειται για τις μονές του Αγίου Όρους, του Αγίου Λουκά στη Θήβα, του Αρκαδίου της Κρήτης, της Νέας Μονής στη Χίο, του Μαυροβολίου στον Βόσπορο, των μοναστηριών στα Πριγκιποννήσια κ.α.

Αναχωρητές και ασκητές στην Ελληνική Εκκλησία

Υπάρχουν τοποθεσίες στην Ελλάδα όπου οι καλόγεροι διαχωρίζονται σε αναχωρητές και ασκητές ή ερημίτες. Οι αναχωρητές διαβιούν από κοινού τρεις ή τέσσερις μαζί σε οικία που εξαρτάται από τη μονή και από την οποία την ενοικιάζουν δια βίου. Διαθέτουν το εκκλησάκι και μετά την προσευχή τους καλλιεργούν λαχανικά, αμπέλια, ελαιόδεντρα, συκιές και άλλα δέντρα που τους προσφέρουν τους καρπούς της χρονιάς. οι μοναχοί αυτοί διαφέρουν από τους συμβατικούς μόνο επειδή επικοινωνούν λιγότερο με τον κόσμο και ζουν σε ολιγάριθμη ομάδα στο καταφύγιο τους.

Εκκλησάκια

Χωρίς αμφιβολία ο μεγάλος αριθμός αυτών των ανθρώπων πολλαπλασίασε τα ξωκκλήσια στην Ελλάδα. Καθημερινά έχτιζαν καινούργια μολονότι έπρεπε να αγοράσουν την άδεια από τον καδή. Μάλιστα απαγορευόταν να αναστηλώσουν όσα είχαν πέσει ή καεί πριν πληρώσουν τέλη στον ανώτερο αξιωματούχο. Κάθε παπάς πιστεύει ότι δικαιούται να κατέχει ένα εκκλησάκι.

Οι Έλληνες χρησιμοποιούν μικρές καμπάνες. Από τότε που οι Τούρκοι τους απαγόρευσαν τη χρήση, κρεμούν με σκοινί πάνω στα κλαδιά δένδρων σιδερένια μεταλλικά ελάσματα παρόμοια με αυτά που χρησιμοποιούν για να καλύπτουν τις ρόδες των κάρων. Έχουν σχήμα κυρτό, πάχος περίπου μισό δάχτυλο, φάρδος τρία-τέσσερα δάχτυλα και στο μήκος τους έχουν μικρές τρύπες. Χτυπούν δυνατά πάνω στα ελάσματα με μικρά σιδερένια σφυριά για να ειδοποιήσουν τους καλόγερους να προσέλθουν στη εκκλησία.

Η επιστήμη, και ιδίως τα μαθηματικά, θεωρείται από πολλούς ανδροκρατούμενος κλάδος. 40 γυναίκες μαθηματικοί της Αρχαίας Ελλάδας από τη μυθική Αίθρα ως την Αλεξανδρινή Υπατία μας αποδεικνύουν ότι τα μαθηματικά είναι γένους θηλυκού.

Οι σχολές στις οποίες φοίτησαν οι γυναίκες οι οποίες θα αναφερθούν σε αυτό το άρθρο είναι οι εξής:

• Η Πυθαγόρειος Σχολή της Σάμου
• Η Πυθαγόρειος Σχολή των Αθηνών
• Η Ακαδημία του Πλάτωνος
• Η Ελεύθερη Σχολή των Αθηνών
• Η Σχολή της Αλεξάνδρειας

40 Γυναίκες Μαθηματικοί

Αίθρα

Μέσα από την αχλύ της ιστορίας ξεπροβάλλει η μυθική μορφή της Αίθρας, κόρης του βασιλιά της Τροιζήνας Πιτθέα και μάνας του Θησέα, με μία άλλη ιδιότητα άγνωστη στους πολλούς. Την ιδιότητα της δασκάλας της πρακτικής αριθμητικής (λογιστικής). Ιέρεια, λοιπόν, των απαρχών της πλέον εγκεφαλικής επιστήμης, η Αίθρα μάθαινε λογιστική στα παιδιά της Τροιζήνας, με εκείνη την πολύπλοκη μέθοδο που προκαλεί δέος, μιας και δεν υπήρχε το μηδέν και οι αριθμοί συμβολίζονταν πολύπλοκα, αφού τα σύμβολα τους απαιτούσαν πολλές επαναλήψεις. Δίδασκε ακόμη τη χρήση του άβακα και τη γραφή των αριθμών της εποχής της.

Πολυγνώτη (7ος-6ος αιώνας π.Χ.)

Ο ιστορικός Λόβων ο Αργείος αναφέρει την Πολυγνώτη ως σύντροφο και μαθήτρια του Θαλού. Ήταν γνώστρια, κατά τον Βοήθιο, πολλών γεωμετρικών θεωρημάτων.

Θεμιστόκλεια (6ος αιώνας π.Χ.)

Ο Διογένης ο Λαέρτιος την αναφέρει ως Αριστόκλεια ή Θεόκλεια. Ο Πυθαγόρας πήρε τις περισσότερες από τις ηθικές αρχές του από τη δελφική ιέρεια Θεμιστόκλεια, η οποία συγχρόνως τον μύησε στις αρχές της αριθμοσοφίας και της γεωμετρίας. Σύμφωνα με το φιλόσοφο Αριστόξενο (4ος π.Χ. αιώνας), η Θεμιστόκλεια δίδασκε μαθηματικά σε όσους από τους επισκέπτες των Δελφών είχαν τη σχετική έφεση. Ο μύθος λέει ότι η Θεμιστόκλεια είχε διακοσμήσει το βωμό του ναού του Απόλλωνος με γεωμετρικά σχήματα. Κατά τον Αριστόξενο, ο Πυθαγόρας θαύμαζε τις γνώσεις και τη σοφία της Θεμιστόκλειας, γεγονός που τον ώθησε να δέχεται αργότερα στη Σχολή του και γυναίκες.

Θεανώ (6ος π.Χ. αιώνας)

Η Θεανώ από τον Κρότωνα, κόρη του γιατρού Βροντίνου, ήταν μαθήτρια και ένθερμη οπαδός του Πυθαγόρα. Παντρεύτηκε στη Σάμο το μεγάλο Μύστη, με τον οποίο είχε τουλάχιστον 36 χρόνια διαφορά ηλικίας. Δίδαξε στις Πυθαγόρειες Σχολές της Σάμου και του Κρότωνος.

Η Θεανώ θεωρείται η ψυχή της αριθμοσοφίας, που έπαιξε καίριο ρόλο στην πυθαγόρεια διδασκαλία. Στην ίδια αποδίδεται η πυθαγόρειος άποψη της «χρυσής τομής».

Μετά το θάνατο του Πυθαγόρα, η Θεανώ τον διαδέχτηκε ως επικεφαλής της διασκορπισμένης πλέον κοινότητας. Με τη βοήθεια των θυγατέρων της (Δαμώ, Μυία ή Μυρία και Αριγνώτη) διέδωσε το επιστημονικό και φιλοσοφικό πυθαγόρειο σύστημα σε όλη την Ελλάδα και την Αίγυπτο. Η Θεανώ έγραψε τη βιογραφία του Πυθαγόρα, η οποία χάθηκε. Με τον Πυθαγόρα απέκτησε, εκτός από τις θυγατέρες, και δυο γιους, τον Τηλάυγη και τον Μνήσαρχο.

Δαμώ (6ος π.Χ. αιώνας)

Η Δαμώ, θυγατέρα του Πυθαγόρα και της Θεανούς δίδαξε τα πυθαγόρεια δόγματα στη Σχολή του Κρότωνος. Μετά τη διάλυση της Σχολής, η Δαμώ, στην οποία ο Πυθαγόρας είχε εμπιστευθεί τα γραπτά του έργα, με τη ρητή εντολή να μην τα ανακοινώσει σε αμύητους, κατέφυγε στην Αθήνα. Για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα τήρησε την παραγγελία του πατέρα της. Αργότερα, όμως, δημοσίευσε μόνο τη βοήθεια του Φιλολάου και του Θυμαρίδα. Η έκδοση αυτή είχε τον τίτλο «Η προς Πυθαγόρου Ιστορίαν», ήταν μια ανωτέρου επιπέδου γεωμετρία.

Αριγνώτη (6ος π.Χ. αιώνας)

Φιλόσοφος, συγγραφέας, μαθηματικός από τη Σάμο. Ο Πορφύριος την αναφέρει ως θυγατέρα του Πυθαγόρα. Το λεξικό Σούδα την αναφέρει ως μαθήτρια του Πυθαγόρα.

Μυία (6ος π.Χ. αιώνας)

Μυία ή Μυρία, κόρη του Πυθαγόρα και της Θεανούς, πυθαγόρεια και η ίδια. Γυναίκα του Μίλωνος του Κροτωνιάτου. Δίδαξε στη Σχολή του Κρότωνος. Αναφέρεται ως γνώστρια τη γεωμετρίας. Της αποδίδεται η επινόηση της τρίτης μεσότητας.

Δεινώ (6ος π.Χ. αιώνας)

Γυναίκα του Βροντίνου. Μαθήτρια και πεθερά του Πυθαγόρα, γνώστρια της αριθμοσοφίας. Μελέτησε τους ελλιπείς αριθμούς.

Ελορίς ή Σαμία (6ος π.Χ. αιώνας)

Μαθήτρια του Πυθαγόρα. Γνώστρια της γεωμετρίας.

Φιντύς (6ος π.Χ. αιώνας)

Αναφέρεται και ως Φίλτυς. Μαθήτρια του Πυθαγόρα, θυγατέρα του Θέοφρη από τον Κρότωνα και αδελφή του Βυνδάκου. Δίδαξε στη Σχολή του Κρότωνος. Ο Ρωμαίος συγγραφέας Βοήθιος (480-524μ.Χ.) την αναφέρει ως εμπνεύστρια μαις αριθμητικής αναλογίας (άγνωστο ποιας).

Μελίσσα (6ος π.Χ. αιώνας)

Μαθήτρια του Πυθαγόρα. Ασχολήθηκε με την κατασκευή κανονικών πολυγώνων. Ο Λόβων ο Αργείος γράφει για μια άγνωστη εργασία της: «Ο κύκλος φησίν (η Μελίσσα) των εγγραφομένων πολυγώνων απάντων εστί».

Τυμίχα (6ος π.Χ. αιώνας)

Τυμίχα, γυναίκα του Κροτωνιάτου Μυλλίου, ήταν (σύμφωνα με τον Διογένη Λαέρτιο) Σπαρτιάτισσα, γεννημένη στον Κρότωνα. Από πολύ νωρίς έγινε μέλος της Πυθαγόρειας κοινότητας. Αναφέρεται από τον Ιάμβλιχο ένα σύγγραμμα της σχετικά με τους «φίλους αριθμούς».

Μετά την καταστροφή της Σχολής από τους δημοκρατικούς του Κρότωνα, η Τυμίχα κατέφυγε στις Συρακούσες. Ο τύραννος των Συρακουσών Διονύσιος απαίτησε από την Τυμίχα να του αποκαλύψει να του αποκαλύψει τα μυστικά της πυθαγόρειας διδασκαλίας, έναν μεγάλης αμοιβής. Αυτή αρνήθηκε κατηγορηματικά και μάλιστα έκοψε με τα δόντια τη γλώσσα της και την έφτυσε στο πρόσωπο του Διονύσου.

Πτολεμαΐς (6ος π.Χ. αιώνας)

Πτολεμαΐς ή Κυρηναία. Νεοπυθαγόρεια φιλόσοφος και μαθηματικός.

Πυθαγόρειες γυναίκες μαθηματικοί

Εκτός από τος προαναφερθείσες πυθαγόρειες γυναίκες υπάρχουν και οι εξής:

• Ρυνδακώ, αδελφή του Βυνδάκου
• Οκκελώ και Εκκελώ (αδελφές)
• Χειλωνίς, κόρη του Χείλωνος του Λακεδαιμονίου
• Κρατησίκλεια, σύζυγος Κλεάνορος του Λακεδαιμονίου
• Λασθένεια ή Αρκάδισσα
• Αβροτέλεια, κόρη Αβροτέλους του Ταραντίνου
• Εχεκράτεια η Φλιασία
• Θεανώ, σύζυγος του Μεταποντίνου Βροντίνου
• Τυρσηνίς η Συβαρίτις
• Πεισιρρόδη η Ταραντινίς
• Θεάδουσα η Λάκαινα
• Νοιώ η Αργεία
• Βαβέλυκα η Αργεία
• Κλεαίχμα, αδελφή του Αυτοχαρίδα του Λάκωνος
• Νισθαιάδουσα
• Διοτίμα από τη Μαντίνεια

Στο «Συμπόσιο» ο Πλάτων αναφέρεται στη δασκάλα Διοτίμα, ιέρεια στη Μαντίνεια, που υπήρξε πυθαγόρεια και γνώστρια της πυθαγόρειας αριθμοσοφίας. Κατά μαρτυρία του Ξενοφώντος, η Διοτίμα δεν ήταν άπειρη των πλέον δυσκολονόητων γεωμετρικών θεωρημάτων.

Βιτάλη (6ος-5ος π.Χ. αιώνας)

Βιτάλη ή Βιστάλα, κόρη της Δαμούς και εγγονή του Πυθαγόρα. Γνώστρια των πυθαγορείων μαθηματικών. Η Δαμώ προτού πεθάνει της εμπιστεύτηκε τα «υπομνήματα», δηλαδή τα φιλοσοφικά κείμενα του πατέρα της.

Περικτιόνη (5ος π.Χ. αιώνας)

Πυθαγόρεια φιλόσοφος, συγγραφέας και μαθηματικός. Ανώνυμες πηγές την ταυτίζουν με τη Περικτιόνη, τη μητέρα του Πλάτωνος και κόρη του Κριτία. Ο μαθηματικός Πλάτων, όπως και ο φιλόσοφος Πλάτων, οφείλει μάλλον την πρώτη γνωριμία του με τα μαθηματικά και τη φιλοσοφία στην Περικτιόνη.

Λασθένια (5ος π.Χ. αιώνας)

Η Λασθένια από την Αρκαδία είχε μελετήσει τα έργα του Πλάτωνος και ήρθε στην Ακαδημία (μεταμφιεσμένη σε άντρα) για να σπουδάσει μαθηματικά και φιλοσοφία. Μετά το θάνατο του Πλάτωνος συνέχισε τις σπουδές της κοντά στον ανιψιό του Σπεύσιππο. Αργότερα έγινε κι αυτή φιλόσοφος και σύντροφος του Σπεύσιππου.

Αξιοθέα (4ος π.Χ. αιώνας)

Μαθήτρια κι αυτή, όπως και Λασθένια, της Ακαδημίας. Ήρθε στην Αθήνα από την πελοποννησιακή πόλη Φλιούντα. Έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τα μαθηματικά και τη φυσική φιλοσοφία. Αργότερα δίδαξε τις επιστήμες αυτές στην Κόρινθο και την Αθήνα.

Νικαρέτη η Κορίνθια (4ος π.Χ. αιώνας)

Αναφέρεται από τον Ν.Χατζιδάκη ως «της γεωμετρίας θεραπαινίς». Την αναφέρει ακόμη και ο Ε. Σταμάτης. Από τους αρχαίους συγγραφείς τη μνημονεύει ο Στοβαίος.

Αρετή η Κυρήνεια (4ος-3ος π.Χ. αιώνας)

Κόρη του Αριστίππου, ιδρυτή της κυρηναϊκής φιλοσοφικής Σχολής, η Αρετή σπούδασε στην Ακαδημία του Πλάτωνος. Λέγεται ότι δίδαξε μαθηματικά, φυσική και ηθική φιλοσοφία στην Αττική για αρκετά χρόνια και ότι έγραψε τουλάχιστον σαράντα βιβλία ποικίλου περιεχομένου, από τα οποία τα δύο περιελάμβαναν και πραγματείες για τα μαθηματικά. Μετά το θάνατο του πατέρα της τον διαδέχθηκε, κατόπιν εκλογής, στη διεύθυνση της Σχολής.

Πυθαΐς (2ος π.Χ. αιώνας)

Γεωμέτρης, κόρη του μαθηματικού Ζηνοδώρου. Ασχολήθηκε με εμβαδά επιπέδων χωρίων. Την αναφέρει ο Ευτόκιος. Ο Θέων ο Αλεξανδρεύς (4ος μ.Χ. αιώνας) στα σχόλια του στη «Μαθηματική Σύνταξη» του Πτολεμαίου αναφέρεται στην Πυθαΐδα.

Πανδροσίων (4ος μ.Χ. αιώνας)

Αλεξανδρινή γεωμέτρης, μάλλον μαθήτρια του Πάππου, ο οποίος της αφιερώνει και το γ΄βιβλίο της «Συναγωγής». Η Πανδροσίων χωρίζει τα γεωμετρικά προβλήματα σε τρεις κατηγορίες.

Υπατία (370μ.Χ.-415μ.Χ.)

Η θυγατέρα του φιλοσόφου και μαθηματικού Θέωνος του Αλεξανδρέως είναι η μόνη γνωστή μαθηματικός της αρχαίας Ελλάδας. Για τη ζωή, το έργο της και το μαρτυρικό της θάνατο έχουν γραφτεί κατά καιρούς πολλά. Ο θάνατος της Υπατίας σηματοδοτεί και το τέλος της αρχαίας ελληνικής επιστήμης.

Για περισσότερες πληροφορίες για την Υπατία ακολουθήστε τον σύνδεσμo: https://www.drakopouliada.gr/υπατία