Το Μαράσλειο Διδασκαλείο

Το Μαράσλειο Διδασκαλείο Δημοτικής Εκπαίδευσης στεγάστηκε το 1905 σε νεοκλασικό κτήριο, που κτίσθηκε σε οικόπεδο που παρεχώρησε η Μονή Πετράκη μετά από πρωτοβουλία του Διδασκαλικού Συλλόγου Ελλάδος (1875). Η δαπάνη ανέγερσης του κτηρίου, η επίπλωση και ο εμπλουτισμός του με εποπτικά μέσα διδασκαλίας έγιναν με δωρεά του εθνικού ευεργέτη Γρηγορίου Μαρασλή, ο οποίος καταγόταν από την Οδησσό της Ουκρανίας.

Μέχρι το 1933 στο κτήριο λειτούργησε Διδασκαλείο, το οποίο κατάρτιζε δασκάλους. Από το έτος αυτό και μετά την εκπαίδευση των δασκάλων ανέλαβαν οι Παιδαγωγικές Ακαδημίες, μεταξύ των οποίων και η Μαράσλειος Παιδαγωγική Ακαδημία, που στεγάστηκε στο νεοκλασικό κτήριο του Μαρασλή. Στον ίδιο χώρο, από το 1972 επανιδρύθηκε και λειτούργησε το Μαράσλειο Διδασκαλείο Δημοτικής Εκπαίδευσης ως θεσμός μετεκπαίδευσης των δασκάλων πλέον (Ν. 1222/1972).

Το Μαράσλειο Διδασκαλείο Δημοτικής Εκπαίδευσης στεγάσθηκε (1905) στο ‘περικαλλές’ νεοκλασικό κτήριο, το οποίο κτίσθηκε σε οικόπεδο που παρεχώρησε η Ιερά Μονή Ασωμάτων Πετράκη μετά από πρωτοβουλία του Διδασκαλικού Συλλόγου Ελλάδος (1875). Όντως παρεχωρήθησαν 10 στρέμματα  με τη ρήτρα: « Νοείται δε, ότι η παραχώρησις αύτη γίνεται επί τω ρητώ όρω του να ιδρυθεί το κατάστημα του Διδασκαλείου και ουδέν έτερον, εντός του δωρουμένου χώρου, άλλως εννοούμεν να επανέρχεται ο χώρος αυτός εις την κυριότητα πάλιν της Μονής». Τόσο η ανέγερση του κτηρίου, την οποία ανέλαβε ο αρχιτέκτων Δημήτριος Καλλίας,  όσο και επίπλωση καθώς και ο εφοδιασμός του με μέσα διδασκαλίας έγιναν με δωρεά του εθνικού ευεργέτη, καταγομένου από την Οδησσό,  Γρηγορίου Μαρασλή. Η αποπεράτωση του κτηρίου του Μαρασλείου Διδασκαλείου ολοκληρώθηκε το 1905.Το Μαράσλειο Διδασκαλείο Δημοτικής Εκπαίδευσης είναι συνδεδεμένο με τις προσπάθειες για εκπαιδευτική μεταρρύθμιση και  με τις ιδεολογικές ζυμώσεις καθώς και τις  συγκρούσεις κυρίως των αρχών του προηγούμενου αιώνα. Σημαντικές προσωπικότητες, όπως οι δύο από τους πρωτεργάτες του Εκπαιδευτικού Ομίλου, ο Αλέξανδρος Δελμούζος και ο Δημήτρης Γληνός, θήτευσαν στο Μαράσλειο Διδασκαλείο και  σφράγισαν την ιστορία του, και γενικότερα τα εκπαιδευτικά πράγματα της χώρας μας, με τη δράση και τις καινοτόμες για την εποχή ιδέες και επιλογές τους. Αξίζει να μνημονευθεί μεταξύ άλλων και ο Ηλίας Βιγγόπουλος, ο οποίος τη δεκαετία του ΄70  δίδαξε στο Μαράσλειο Διδασκαλείο και  διετέλεσε Διευθυντής του.

Για τρεις δεκαετίες το κτήριο λειτούργησε ως Διδασκαλείο για την κατάρτιση εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης (Π.Ε.).   Από το 1933, δεδομένου ότι την εκπαίδευση των εκπαιδευτικών Π.Ε. ανέλαβαν οι Παιδαγωγικές Ακαδημίες, λειτούργησε στον χώρο η Μαράσλειος Παιδαγωγική Ακαδημία. Σημειωτέον ότι από το 1923 το Μαράσλειο Διδασκαλείο λειτουργεί ως πρότυπο με διευθυντή τον Αλέξανδρο Δελμούζο, ενώ ένα χρόνο αργότερα λειτουργεί στο ίδιο κτήριο η Παιδαγωγική Ακαδημία με διευθυντή τον επινοητή της Δημήτριο Γληνό.   Οι μετεκπαιδευόμενοι στην Παιδαγωγική Ακαδημία διδάσκουν ως «δόκιμοι»  στο Μαράσλειο και μετά το πέρας των σπουδών τους στελεχώνουν τα Διδασκαλεία του Κράτους. Οι εκπαιδευόμενοι του Μαρασλείου διδάσκουν στα πρότυπα δημοτικά (ένα εξαθέσιο και ένα μονοθέσιο), τα οποία είναι ενταγμένα στο Μαράσλειο. Στις 28 Νοεμβρίου του 1925, οι παιδαγωγοί Δημήτριος Γληνός και Αλέξανδρος Δελμούζος παύονται από  τις θέσεις τους, καθώς η διδασκαλία τους κρίνεται ‘εθνικά επιβλαβής’ (Μαρασλειακά).

Το 1985 εισήχθησαν για τελευταία φορά σπουδαστές  στη Μαράσλειο Παιδαγωγική Ακαδημία, καθώς ιδρύθηκαν τα Παιδαγωγικά Τμήματα των Πανεπιστημίων, τα οποία και ανέλαβαν την  εκπαίδευση εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης (Π.Ε.).

Ως Μαράσλειο Διδασκαλείο Δημοτικής Εκπαίδευσης  με αποστολή τη μετεκπαίδευση των εκπαιδευτικών της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης λειτουργεί από το 1972 (Ν. Δ.1222/72).  Βέβαια ο θεσμός της συγκεκριμένης μετεκπαίδευσης  με διετή φοίτηση, ‘μείζονος διαρκείας’ όπως ονομάσθηκε, θεσπίσθηκε για πρώτη φορά  το 1922 (Ν. 2857/1922) ) μετά από εισήγηση του Ν. Εξαρχόπουλου. Στα πρώτα της βήματα η μετεκπαίδευση των δασκάλων πραγματοποιείται στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, ενώ η Διεύθυνση ανατίθεται κατά κανόνα σε Παιδαγωγούς της Φιλοσοφικής Σχολής.  Το 1964, οπότε και επιχειρείται  η πρώτη μεγάλη αλλαγή στην ελληνική εκπαίδευση μετά τη μεταρρύθμιση του Ελ. Βενιζέλου του 1929, ιδρύεται το  Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, στην ευθύνη του οποίου περιήλθε και η μετεκπαίδευση των δασκάλων (Ν.Δ. 4379/1964). Το 1967  καταργείται το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο  από τη δικτατορία, και επομένως και ο φορέας της μετεκπαίδευσης, και ιδρύεται το Διδασκαλείο Δημοτικής Εκπαίδευσης με αποστολή τη διετή μετεκπαίδευση των δασκάλων (Α.Ν. 129/1967), η οποία επανέρχεται στην ευθύνη της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, αν και αυτό δεν αναφερόταν ρητά στον νόμο.

Το 1972 το Διδασκαλείο Δημοτικής Εκπαίδευσης μετονομάζεται σε Μαράσλειο Διδασκαλείο Δημοτικής Εκπαίδευσης (Μ.Δ.Δ.Ε.), στεγάζεται στο νεοκλασικό κτήριο στους χώρους της Μαρασλείου Παιδαγωγικής Ακαδημίας (η οποία είχε καταργηθεί από το 1971) και αποκτά αυτονομία με ίδια διεύθυνση και μόνιμο προσωπικό. Το ίδιο έτος η από το 1969 εξάμηνη μετεκπαίδευση στην  Ειδική Αγωγή έγινε μονοετής και το 1975 διετής (Ν. 227/1975). Από το 1973 γίνονται δεκτοί και νηπιαγωγοί (Π.Δ. 54/1973).  

Μέχρι το 1995 το Μαράσλειο Διδασκαλείο λειτούργησε ως μοναδικός φορέας μετεκπαίδευσης  δασκάλων και νηπιαγωγών τόσο στη Γενική όσο και στην Ειδική Αγωγή. Με τον Ν. 2327/1995 το Μαράσλειο Διδασκαλείο Δημοτικής Εκπαίδευσης εντάχθηκε στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Αθηνών.  Παράλληλα δόθηκε η δυνατότητα να λειτουργήσουν Διδασκαλεία σε όλα τα Παιδαγωγικά Τμήματα Δημοτικής Εκπαίδευσης και Νηπιαγωγών, τα οποία και ανέλαβαν την εποπτεία των Διδασκαλείων, με αποτέλεσμα την ακαδημαϊκή και οργανωτική τους αναβάθμιση. Στα Διδασκαλεία μετεκπαιδεύονται δάσκαλοι και νηπιαγωγοί των πρώην Παιδαγωγικών Ακαδημιών και των Σχολών Νηπιαγωγών καθώς και πτυχιούχοι των Παιδαγωγικών Τμημάτων Δημοτικής Εκπαίδευσης και Νηπιαγωγών.

Από το 2013 τα Διδασκαλεία έπαυσαν να λειτουργούν λόγω της γενικότερης οικονομικής κρίσης.

Πηγή: http://marasleio.uoa.gr/arxiki/istoria.html

Please follow and like us: