Η Συνθήκη του Κάρλοβιτς (1699)

Η συνθήκη του Κάρλοβιτς είναι μία από τις σημαντικότερες διπλωματικές πράξεις στην ιστορία της ανατολικής Ευρώπης. Επισημοποίησε από το ένα μέρος την ήττα και την πρώτη μεγάλη ταπείνωση των Τούρκων, ενώ από το άλλο μετέτρεψε την Αυστρία σε ηγεμονεύουσα δύναμη των παραδουνάβιων χωρών και της βόρειας Βαλκανικής.

Η Συνθήκη του Κάρλοβιτς (1699)

Τον 17ο αιώνα μια σειρά προβλημάτων που είχαν ανακύψει στην Ευρώπη ανάγκασαν τους Ευρωπαίους να θεωρούν την ειρήνη με τους Τούρκους αναπόφευκτη από όλους. Οι προκαταρκτικές διαπραγματεύσεις μεταξύ Πολωνίας, Αυστρίας και Βενετίας από το ένα μέρος και της οθωμανικής αυτοκρατορίας από το άλλο πραγματοποιήθηκαν με την επίσημη μεσολάβηση των πρεσβευτών της Αγγλίας και της Ολλανδίας στην Κωνσταντινούπολη, οι οποίοι είχαν αρχίσει ήδη από το 1693 τις ειρηνευτικές προσπάθειες.

Η ρύθμιση των προβλημάτων που ανέκυπταν κατά τον καθορισμό των νέων συνόρων και τη σύνταξη του κειμένου και τη σύνταξη του κειμένου της συνθήκης, έγινε ύστερα από κοπιαστικές διαβουλεύσεις και επίσημες συζητήσεις 70 ημερών στο ουδέτερο έδαφος του σερβικού χωριού Κάρλοβιτς, βόρεια του Βελιγραδίου.

Οι διαπραγματεύσεις ξεκίνησαν στις 14 Νοεμβρίου 1698 και έληξαν με την υπογραφή της συνθήκης στις 26 Ιανουαρίου 1699. Την τουρκική πλευρά εκπροσώπησαν ο πληρεξούσιος Τούρκος διπλωμάτης Μεχμέτ Ραμί εφέντης και ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, ο οποίος εντυπωσίασε βαθιά τους Ευρωπαίους συνομιλητές του με την γλωσσομάθεια του, την οξύνει και την διπραγματευτική του δεινότητα.

Τα 30 άρθρα της αυστροτουρκικής συνθήκης όριζαν την παραχώρηση στην αυτοκρατορία της Ουγγαρίας και της Τρανσυλβανίας, καθώς επίσης και του μεγαλύτερου τμήματος της Σλοβενίας και της Κροατίας. Η τουρκοπολωνική συνθήκη με 11 άρθρα αναγνώριζε την ενσωμάτωση στην Πολωνία της Ποδολίας με το Kameniec και μιας λωρίδας ουκρανικών εδαφών. Όλες οι οχυρές θέσεις της Μολδαβίας παρέμεναν στην οθωμανική αυτοκρατορία.

Η τουρκοβενετική συνθήκη αναγνώριζε με 16 άρθρα την κυριαρχία των Βενετών στην Πελοπόννησο, ως τα παλαιά τείχη του Εξαμιλίου, στον Ισθμό. Στις ίδιες πελοποννησιακές κτήσεις συμπεριλήφθηκε και η Αίγινα, όχι όμως και η Σαλαμίνα, όπως επιζητούσε ο Βενετός πληρεξούσιος. Στους Οθωμανούς επέστρεφαν η Ναύπακτος, η Πρέβεζα και άλλες περιοχές της Στερεάς. Η Πύλη υποχρεώθηκε μόνο να κατεδαφίσει τα φρούρια αυτών των περιοχών, και να εγγυηθεί από κοινού με τη Βενετία για την ελεύθερη ναυσιπλοΐα στον κορινθιακό κόλπο και στα παράλια του Ιουνίου.

Οι Βενετοί, που βρέθηκαν μόνοι στις διαπραγματεύσεις, εξαιτίας της αδιαφορίας των Αυστριακών, κράτησαν τη Λευκάδα. Στο Αιγαίο επικράτησε το προπολεμικό καθεστώς: Η Τήνος παρέμεινε βενετική και οι Κυκλάδες απαλλάχθηκαν από την παρουσία των Καστελλάνων και από την υποχρέωση καταβολής φόρου στην Βενετία. Στην Κρήτη η Βενετία έχασε μία από τις τρεις βάσεις της, αυτήν της Γραμβούσας.

Η συνθήκη του Κάρλοβιτς ουσιαστικά έχρισε τους Αψβούργους ρυθμιστές του Ανατολικού Ζητήματος και των πολιτικών γενικότερα εξελίξεων στην νοτιοανατολική Ευρώπη, εγκαινιάζονταν της περίοδο των διαμελισμών της Τουρκίας. Η Ρωσία αρκέστηκε στο 1699 στη σύναψη μιας εκεχειρίας. Η συμμετοχή της, όμως, στις προκαταρτικές διαπραγματεύσεις της ειρήνης της έδωσε την ευκαιρία να προσεγγίσει για πρώτη φορά με τρόπο επίσημο τη δυτική Ευρώπη και να αποσπάσει κάποια αναγνώριση για τον μελλοντικό της ρόλο στα προβλήματα κυριαρχίας που θα δημιουργούνταν κατά τους επόμενους δύο αιώνες στον χώρο αυτό.

Τέλος, η συνθήκη του Κάρλοβιτς επέτρεψε στην Βενετική Δημοκρατία να ξαναγυρίσει στην ελληνική Ανατολή και να ανασυστήσει το αναχρονιστικό και εφήμερο, αλλά οπωσδήποτε εντυπωσιακό, αποικιακό της κράτος της ανατολικής Μεσογείου.

Από την πρώτη κιόλας δεκαετία, μετά το τέλος του πολέμου, άρχισαν οι μαζικές αποδημίες Ελλήνων προς τις νέες κτήσεις των Αψβούργων στην Σερβία και στην Ουγγαρία και από εκεί στην κεντρική Ευρώπη. Η επαφή αυτή πρόσφερε νέες διεξόδους στα πολιτικά οράματα των υπόδουλων, που για ένα διάστημα στήριξαν τις ελπίδες τους για την εκδίωξη των Οθωμανών στις νίκες των Αυστριακών όπλων στο Δούναβη και στον Σάβο. Με την αυστριακή επίσης επέκταση στη βόρεια Βαλκανική ανοίχθηκαν για τους δραστήριους Έλληνες «πραγματευτάδες» ευρύτερα πεδία εμπορικής και οικονομικής δραστηριότητας, που θα επηρεάσουν αποφασιστικά το οικονομικό και πολιτιστικό, αλλά και το πολιτικό μέλλον του Ελληνισμού.

Με πληροφορίες από: https://www.ekdotikeathenon.gr/istopia-toy-ellhnikoy-ethnoys-p16.html

Please follow and like us:
error
fb-share-icon

Ένα σχόλιο

Υποβολή απάντησης

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

error

Enjoy this blog? Please spread the word :)