Στην περίοδο της εγκατάστασης των Μουγκάλ, φάνηκαν στην Ινδία οι Πορτογάλοι. Έγινε δεκτό το αίτημά τους από τους ηγεμόνες της Ινδίας να δημιουργήσουν κάπου μία εμπορική βάση. Οι Πορτογάλοι, εκείνη τη στιγμή, ήθελαν, για να μπορούν να φορτώνουν, να αποθηκεύουν, να εκφορτώνουν προϊόντα. Έτσι τους παραχωρήθηκε ένα σημείο στα νότια της Βομβάης, στην Γκόα. Από το 1510, δηλαδή, οι Πορτογάλοι έχουν βάση σε αυτό το σημείο της Ινδίας, την Γκόα.
Οι Πορτογάλοι διατήρησαν από το 1510 έως το 1962, δηλαδή παρέμειναν σ’ αυτό το σημείο της 20 χρόνια περίπου μετά την ανεξαρτησία της Ινδίας. Έτσι οι Πορτογάλοι ξεκίνησαν το γαϊτανάκι της παρουσίας των Ευρωπαίων στην Ινδία και βέβαια οι ίδιοι οι Πορτογάλοι συνέχισαν να χαρτογραφούν τα παράλια της Ινδίας και να δημιουργούν και αλλού εμπορικούς σταθμούς.
Μετά τους Πορτογάλους ήρθαν εδώ και οι Ολλανδοί, οι Γάλλοι και οι Άγγλοι, τον 16ο αιώνα. Οι Ευρωπαίοι δεν ήρθαν από την ξηρά. Οι διάφοροι στρατοί που μπήκαν στην Ινδία, οι διάφοροι έμποροι που έμπαιναν στην Ινδία κατά κανόνα έρχονταν στεριανά, αλλά τώρα όλοι οι Ευρωπαίοι
έρχονται με τα πλοία τους και επομένως ερχόμενοι από την Αφρική κατευθύνονται προς τα δυτικά της Ινδίας και στη συνέχεια επεκτείνονται. Δημιουργούν, λοιπόν, βάσεις εμπορίου σε διάφορα σημεία της Ινδίας ζητώντας τέτοιες παροχές από τοπικούς ηγεμόνες, τους οποίους και ανταμείβουν με κάποιο είδος χρηματικής ανταμοιβής.
Στο 1600 οι Ολλανδοί και οι Άγγλοι δημιούργησαν τις περίφημες Εταιρείες Ανατολικών Ινδιών, δηλαδή για την εκμετάλλευση των προϊόντων της Ινδίας. Οι Ανατολικές Ινδίες είναι η Ινδία, γιατί Δυτικές θεωρούνταν η Αμερική. Αλλά με την έννοια «Ανατολικές Ινδίες» τελικά θεωρήθηκαν όλες οι περιοχές, και ανατολικότερα της Ινδίας, μέχρι και την Ινδονησία.
Οι δύο αυτές μεγάλες εταιρείες, έχουν μεγάλες δυνατότητες εμπορίου, ακριβώς διότι είναι πολλοί έμποροι συνδυασμένοι και στοχευμένοι και επομένως είναι πιο αποτελεσματικοί. Δεν δημιουργούν βάσεις μόνο στα παράλια, αλλά καθώς ποτάμια εκβάλουν στον ωκεανό, είτε στον κόλπο της Βεγγάλης είτε προς την Αραβική Θάλασσα, μπαίνουν από τα ποτάμια στο εσωτερικό της Ινδίας και δημιουργούν βάσεις μέσα στην Ινδία. Έτσι σταδιακά η Ινδία αποκτά έναν μεγάλο αριθμό βάσεων εμπορίου των Ευρωπαίων.
Η Ινδία δεν ανησυχούσε, γιατί από τότε που ξεκίνησε το εμπόριο έδωσε πλούτο στους λαούς. Οι Ευρωπαίοι μπαίνουν μέσα στην Ινδία, στην καρδιά της Ινδίας, διαχέονται και δημιουργούν βάσεις. Πολλές φορές οι βάσεις που δημιουργούν φέρνουν πόλεις, δηλαδή γίνονται η βάση για νέες πόλεις. Η Καλκούτα δημιουργήθηκε από βρετανική εγκατάσταση, το Ποντισερί από γαλλική
εγκατάσταση.
Οι βάσεις εμπορίου είναι οχυρές, δεν έχουν παράθυρα προς τα έξω, όμως οι αποθήκες είναι
μεγάλες ολόγυρα. Γιατί είναι οχυρές; Για να μη μπορούν να μπουν ληστές και τους βλάψουν, και κατοικούν μέσα σε αυτές τις εγκαταστάσεις. Έχει σημεία για την κατοικία εμπόρων σε ασφάλεια, ακόμα και μικρές περιοχές για περιβολάκια για να έχουν τη δικιά τους τροφή και φυσικά οχυρή και φυλασσόμενη πύλη.
