Ο Γεώργιος Ανδρούτσος ή Κολιανδρούτσος (1782-1849)

Μία από τις σημαντικότερες μορφές του ναυτικού Αγώνα του 1821, ο Γεώργιος Ανδρούτσος ή Κολιανδρούτσος γεννήθηκε στις Σπέτσες το 1782. Ιδιοκτήτης του βρικιού «Παγκρατίων», που ναυπηγήθηκε στις Σπέτσες το 1813, ασχολήθηκε δραστήρια με το ναυτεμπόριο της εποχής, αποκτώντας παράλληλα την απαραίτητη για τον κατοπινό Αγώνα εξαιρετική ναυτική εμπειρία.

Ο Γεώργιος Ανδρούτσος ή Κολιανδρούτσος (1782-1849)
Ο Γεώργιος Ανδρούτσος

Στις 3 Απριλίου του 1821, αμέσως μετά την κήρυξη της Επανάστασης στις Σπέτσες, ο Γεώργιος Ανδρούτσος γίνεται μέλος της Επιτροπής η οποία διοίκησε κατά τη διάρκεια της Επανάστασης το νησί και διηύθυνε τις πολεμικές του επιχειρήσεις.

Στις επιχειρήσεις του τρινήσιου (Ύδρα, Σπέτσες, Ψαρά) ελληνικού στόλου στον Αργολικό, το Σεπτέμβριο του 1822, ηγήθηκε της ναυτικής μοίρας του νησιού ως ναύαρχος, και τα 1823 και 1824 εκλέχθηκε και επανεκλέχθηκε ναύαρχος των Σπετσών διατηρώντας το αξίωμα αυτό ως το τέλος του Αγώνα. Παρά τους όχι και τόσο κολακευτικούς χαρακτηρισμούς των τοπικών ιστοριογράφων για τις ναυτικές του ικανότητες, ο Γεώργιος Ανδρούτσος κατόρθωνε, ενισχυμένος από γνήσια πατριωτική δύναμη και από διακαή πόθο για την ελευθερία της πατρίδας, να επιβάλλεται στις περισσότερες περιπτώσεις, στα αλληλοσυγκρουόμενα συμφέροντα και την ανυπακοή των πληρωμάτων του, ώστε ο σπετσιώτικος στόλος υπό τις διαταγές του να συμβάλει στην επιτυχή έκβαση πολλών ναυμαχιών, όπως αυτή στο στενό Κω-Αλικαρνασσού (24-8-1824), στη ναυμαχία του Γέροντα (29-8-1824), στη ναυμαχία στο Ηράκλειο της Κρήτης (2-11-1824), στη ναυμαχία στον Καφηρέα (20-5-1825), στη ναυμαχία της Σούδας (2-6-1825), στη ναυμαχία του Πατραϊκού (23-7-1825), στις προσπάθειες ανεφοδιασμού των αποκλεισμένων στο Μεσολόγγι (30-3 έως 8-4-1826).

Στο πλαίσιο των προσπαθειών του Καποδίστρια για την ανασυγκρότηση και τη διοργάνωση του ναυτικού, απονεμήθηκε στον Γεώργιο Ανδρούτσο ο βαθμός του αντιναυάρχου, ενώ με διάταγμα της 5ης Οκτωβρίου 1829 συγκροτήθηκε Τριμελής Επιτροπή διεύθυνσης της Ναυτικής Υπηρεσίας, στην οποία συμμετείχε και Γεώργιος Ανδρούτσος μαζί με τους Κανάρη και Σαχτούρη.

Το 1831 ο Γεώργιος Ανδρούτσος με σχετικό διάταγμα διορίστηκε μέλος της επιτροπής του νεοσύστατου Ταξιαρχικού Σώματος διά την υπηρεσίαν των Ναυτικών, με σκοπό την ικανοποίηση των αιτημάτων τους. Τον Ιούνιο του ίδιου χρόνου, κατά τη διάρκεια των θλιβερών συμβάντων στον Πόρο, ο Γεώργιος Ανδρούτσος στάθηκε στο πλευρό του Καποδίστρια, όπως άλλωστε και ολόκληρη η οικογένεια του και η πλειονότητα των Σπετσιωτών συμπατριωτών του, αναλαμβάνοντας θέσεις ευθύνης αντιμετώπισης των Υδραίων και άλλων στασιαστών.

Με την έλευση του Όθωνα, ο Γεώργιος Ανδρούτσος παρ’ ότι ορίστηκε μέλος της «Επί των ναυτικών εκδουλεύσεων Εξεταστικής Επιτροπής», τέθηκε σε μακροχρόνια διαθεσιμότητα. Αργότερα ο βασιλιάς Όθωνας επανεκτιμώντας τα δεδομένα, έδειξε πράγματι μια εύνοια και τον Ιανουάριο του 1841 τον προήγαγε στο βαθμό του υποναυάρχου του εθνικού στόλου.

Όντας από τους γηραιότερους για τα δεδομένα της εποχής επιζώντες ναυάρχους του ελληνικού στόλου, αδυνατούσε να ενστερνιστεί νεοτερισμούς φωτισμένων αξιωματικών του Πολεμικού Ναυτικού για την επιβεβλημένη εκ βάθρων ανασυγκρότηση του Σώματος. Αποσύρθηκε στις Σπέτσες, όπου πέρασε τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής του, τιμώμενος εξαιρετικά από τους συμπατριώτες του. Πέθανε στις 20 Νοεμβρίου 1849, σε ηλικία 67 ετών.

Με πληροφορίες από: Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών