Οι καλβινιστικές ομάδες του προτεσταντισμού έχουν έναν δικό τους χαρακτηριστικό τρόπο δράσης και ζωής και το κάνουν μέχρι σήμερα. Οι προτεστάντες χρησιμοποιούν ελληνικούς όρους. Ο Λούθηρος χρησιμοποιούσε την ελληνική γραφή των ιερών κειμένων, όχι τη Vulgata (τη λατινική), γιατί θεωρούσε ότι τα Ελληνικά είναι η γλώσσα της χριστιανικής θρησκείας. Γι’ αυτό οι διάφορες σέκτες των προτεσταντών έχουν ελληνικά ονόματα: αναβαπτιστές, πρεσβυτεριανοί, μεθοδιστές, κουακέροι κ.α.
Μία σπουδαιοτάτη ομάδα είναι οι αναβαπτιστές. Αυτοί είναι εξαιρετικά ριζοσπαστική ομάδα καλβινιστών. Δημιουργήθηκε από τον 16ο αιώνα μ.Χ. Το πιο απλό χαρακτηριστικό είναι ότι βάπτιζαν από την αρχή όλους, γιατί θεωρούσαν ότι δεν μπορεί η βάπτιση να γίνεται σε νεογέννητα, σε μικρά παιδιά, τα οποία δεν ξέρουν τι θα πει θρησκεία, τι είναι οι απόψεις.
Οι αναβαπτιστές ήταν εξαιρετικά κοινοκτημονικοί και ο κύριος τόπος δημιουργίας τους ήταν ο γερμανικός χώρος. Στη Γερμανία υπάρχει αυτό το κοινοκτημονικό και το κοινοβιακό, είναι κάτι το οποίο «τρέχει» μέσα στην κοινωνία τους και οι αναβαπτιστές το εξέφραζαν αυτό. Ο Τόμας Μίνστερ, ο αρχηγός των Γερμανών αγροτών, ήταν αναβαπτιστής.
Από τους αναβαπτιστές προέκυψαν διάφορες άλλες παράξενες ομάδες. Ανήκουν σε Αποστολικές Εκκλησίες και η Αποστολική Εκκλησία σε αυτούς. Αλλά από αυτούς προέρχονται και οι Μενονίτες (Mennonites), οι Άμις (Amish). Οι Άμις βρίσκονται σήμερα στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Είναι αναβαπτιστικής καταγωγής (καλβινιστικών δηλαδή τάσεων), και αυτοί διάβασαν την Παλαιά Διαθήκη και κατέληξαν ότι η Παλαιά Διαθήκη δεν θέλει να χρησιμοποιείς τεχνολογίες σύγχρονες. Αυτοί ζουν κοινοκτημονικά, γιατί ο αναβαπτισμός είναι κοινοκτημονικός. Αυτοί ζουν τελείως ξεχωριστά από όλες τις άλλες ομάδες, σε δικές τους ομάδες, κοινοκτημονικές.
Τα ρούχα τους είναι αρχετυπικά. Δεν παρακολουθούν καμιά μόδα. Κινούνται με βόδια και τροχούς, δεν χρησιμοποιούν ηλεκτρισμό και δεν έχουν εκκλησίες, δεν έχουν ιερείς. Όλα τα κάνουν όλοι μαζί και ψέλνουν όλοι μαζί σε κάποιους χώρους.
Τα παιδιά τους είναι αδιανόητο να πάνε σε σχολεία άλλων. Έχουν δικά τους σχολεία: τα παιδιά τα διδάσκει κάποιος, ο οποίος ξέρει γράμματα και τα διδάσκει. Δεν υπάρχουν ιερείς: πρωτοστατεί κάποιος στις συναντήσεις, ο οποίος εκείνη την ώρα σηκώνεται και παίρνει αυτή την ευθύνη. Ούτε σε νοσοκομεία πηγαίνουν τα παιδιά τους, τους αρρώστους τους, τους γέροντές τους, τους φροντίζουν μόνοι, μέσα στο περιβάλλον των Άμις. Αυτή είναι μια προτεσταντική ομάδα τελείως παράξενη.
Αρνούνται τη μετάγγιση αίματος, αρνούνται να μετάσχουν σε οτιδήποτε εμπεριέχει βία, αρνούνται να καταταγούν στον στρατό των Ηνωμένων Πολιτειών. Όταν ο στρατός των Ηνωμένων
Πολιτειών ήταν εθνικός, οι Άμις αρνούνταν να πάνε στον στρατό με όποιο κόστος και κατέληξαν στο εξής: ζήτησαν από τις Ηνωμένες Πολιτείες να εξαιρεθούν του φόρου, να μην πληρώνουν φόρο στις Ηνωμένες Πολιτείες -παρότι είναι πολίτες των Ηνωμένων Πολιτειών-, αλλά επίσης το κράτος να μην κάνει απολύτως τίποτα στις περιοχές τους. Ό,τι γίνεται στις περιοχές τους το κάνουν μόνοι τους με εθελοντική εργασία, μόνοι τους τα πάντα, τα μοιράζονται μεταξύ τους.
Υπάρχουν κι άλλες ομάδες που είναι κοντά σ’ αυτές. Οι πρεσβυτεριανοί είναι μια σπουδαία ομάδα
και διοικείται από γέροντες, η Εκκλησία διοικείται από τους γέροντες, συμβούλια γερόντων. Πιστεύουν ότι μόνο μία εξουσία υπάρχει, ο Θεός, και σ’ αυτό είναι πολύ σημαντική. Ο πρεσβυτεριανισμός είναι διαδεδομένος ανάμεσα στους Σκωτσέζους. Οι Σκωτσέζοι παραμένουν πρεσβυτεριανοί. Και όταν το 1707 ενώθηκαν με την Αγγλία και έγινε το Ηνωμένο Βασίλειο, μέσα στα αιτήματά τους ήταν ότι δεν θα βλαφθεί η Πρεσβυτεριανή Εκκλησία όπως και δεν έχει βλαφτεί. Εξακολουθούν να είναι πρεσβυτεριανοί οι περισσότεροι εξ αυτών.
Στην περιοχή του Σολτ Λέικ (Salt Lake) των Ηνωμένων Πολιτειών υπάρχει μια ομάδα
προτεσταντών οι οποίοι είναι πολυγαμικοί. Ο κάθε άντρας έχει πολλές γυναίκες, γιατί διάβασαν την Παλαιά Διαθήκη και στην Παλαιά Διαθήκη,οι Προφήτες των Εβραίων είναι πολυγαμικοί. Επομένως αυτοί έχουν καταλήξει ότι μπορούν να το κάνουν. Και οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν με αυτούς θέμα, διότι απαγορεύεται η πολυγαμία στις Ηνωμένες Πολιτείες. Κατά τα άλλα είναι εξαιρετικοί, είναι αφοσιωμένοι στο έργο τους, πειθαρχημένοι, έντιμοι κ.λπ.
Άλλη σημαντική ομάδα είναι οι μεθοδιστές. Οι μεθοδιστές γεννήθηκαν τον 18ο αιώνα στην Αγγλία. Γεννήθηκαν ως κίνημα αναγέννησης της Εκκλησίας της Αγγλίας. Πιστεύουν ακράδαντα ότι όλοι οι πιστοί είναι ιερωμένοι. Εξ αυτού δεν έχουν ιερείς, παρά μόνο αυθόρμητα βγαίνουν και κάνουν το έργο τους. Αυτοί διάβασαν επίσης την Αγία Γραφή και τα ιερά κείμενα και πιστεύουν ότι ένα μόνο πράγμα είναι σημαντικό στη ζωή, αυτό θέλει ο χριστιανισμός: να κάνεις έργα φιλανθρωπίας και κοινωνικής προσφοράς.
Αυτοί λοιπόν είναι εξαιρετικά ιεραποστολικοί. Είναι αυτοί οι οποίοι πιο πολύ τονίζουν μια πλευρά του προτεσταντισμού που ονομάζεται «social holiness», δηλαδή η κοινωνική αγιοσύνη: το σημαντικό πράγμα είναι να είσαι άγιος μέσα στην κοινωνία. Από τον 18ο αιώνα έθεσαν σκοπό τους να βοηθούν αδύναμες ομάδες της κοινωνίας και σ’ αυτές κάνουν δράση. Είναι θρυλικοί οι αγώνες που έχουν δώσει εδώ και τριακόσια χρόνια. Οι μεθοδιστές μέχρι σήμερα συγκροτούν ομάδες βοήθειας των φυλακισμένων μέσα στη φυλακή, βοήθειας των φυλακισμένων όταν βγουν από τη φυλακή.
Επίσης, είναι ξακουστοί οι μεθοδιστές για τη βοήθεια που προσέφεραν στην εργατική τάξη, διότι τον αιώνα που δημιουργήθηκε ο μεθοδισμός στην Αγγλία, η Αγγλία μπήκε στη βιομηχανική επανάσταση. Τις πρώτες δεκαετίες στη βιομηχανική επανάσταση δεν υπήρχε ασφάλεια του εργαζομένου, ούτε ωράρια, τα μικρά παιδιά εργάζονταν. Υπήρχαν αρρώστιες, θνησιμότητα κλπ. Οι μεθοδιστές θεωρούνται οι πρωτοπόροι της υπεράσπισης των εργατών και της οργάνωσης των εργατικών αγώνων, και μέχρι σήμερα βρίσκονται σε αυτήν την κατεύθυνση.
Τέλος, οι κουακέροι είναι μια επίσης ομάδα που δημιουργήθηκε τον 17ο αιώνα από τον George Fox. Αυτοί είναι απόλυτα κοινοκτημονικοί, δεν έχουν Βίβλο κανόνων, ούτε ιερείς, βρίσκονται
μόνο σε ομάδες μεταξύ τους. Όλες οι αποφάσεις παίρνονται με παμψηφία, υπάρχει απόλυτη
ισότητα ανδρών και γυναικών και εξ αυτού πολύ σπουδαίες γυναίκες ήταν κουακέρισσες. Και σήμερα υπάρχουν κουακέροι.
Το κίνημα των Σουφραζετών, με το οποίο δόθηκε ψήφος στις γυναίκες, δημιουργήθηκε τον 19ο αιώνα. Οι Σουφραζέτες ήταν στη συντριπτική τους πλειοψηφία κουακέρισσες, όπως κουακέροι βρίσκονται σε μεγάλο βαθμό πίσω από αυτές τις παγκόσμιες οργανώσεις που προσφέρουν βοήθεια σε όλο τον κόσμο για τον ένα ή τον άλλο λόγο, στη Διεθνή Αμνηστία κ.λπ. Γιατί; Διότι οι κουακέροι είναι σαν τους μεθοδιστές, πιστεύουν στη social holiness: όλα τα άλλα δεν μετράνε, αυτό που μετράει είναι η κοινωνική προσφορά.
[…] από αυτούς που εγκαθίσταντο ήταν προτεστάντες, καλβινιστές. Διάφορες παράξενεςομάδες. Έρχονταν και έρχονταν κι […]
[…] έχουν πάρα πολλές αντιμαχίες μεταξύ τους. Οι καλβινιστές κόβονται συνεχώς μεταξύ τους, κομμάτι και κομμάτι. […]