Τίποτα δεν ήταν τόσο επαναστατικό όσο το να επιτρέψει ο Αβραάμ Λίνκολν στους Αμερικανούς αφρικανικής καταγωγής να υπηρετήσουν στο στρατό της Ένωσης. Τα Έγχρωμα τάγματα όχι μόνο παρείχαν στο στρατό των Βορείων έμψυχο υλικό, αλλά ενδυνάμωσαν τις απαιτήσεις των Αφροαμερικανών για ίσα δικαιώματα δίνοντας στους μαύρους μια ευκαιρία να αποδείξουν το θάρρος τους και τον πατριωτισμό τους. Συγχρόνως η κίνηση του Λίνκολν πυροδότησε τους ρατσιστικούς φόβους της Συνομοσπονδίας.
Ο Αβραάμ Λίνκολν και οι μαύροι
Με την έναρξη του Εμφυλίου Πολέμου, ο Αβραάμ Λίνκολν το κατέστησε σαφές ότι σκόπευε να αποκαταστήσει την Ένωση χωρίς να τερματίσει τη δουλεία. Απέρριψε επίσης τις εκκλήσεις λευκών και μαύρων που ήταν κατά της δουλείας, να επιτραπεί σε ΑΑφροαμερικανούς να ενταχθούν στο στρατό της Ένωσης. Ο Λίνκολν φοβόταν ότι κάθε μία πολιτική θα αποξένωνε τις Συνοριακές Πολιτείες, εκείνες δηλαδή τις Πολιτείες που ήταν πιστές στην Ένωση. Πίστευε επίσης ότι η χειραφέτηση και η κατάταξη μαύρων στο στρατό θα έθιγε τις φυλετικές προκαταλήψεις των Βόρειων λευκών και θα έκανε τους συνομοσπονδιακούς να πολεμούν όλο και πιο σκληρά.
Μια χρονιά στρατιωτικών αποτυχιών και άλλων απογοητεύσεων έκανε τον Λίνκολν να επανεκτιμήσει τη θέση του στο φυλετικό ζήτημα. Προς το καλοκαίρι του 1862, αντιλήφθηκε ότι η επίθεση κατά της δουλείας αντιπροσώπευε ένα σίγουρο τρόπο για να εξασθενήσει την Συνομοσπονδία. Η χειραφέτηση θα στερούσε το Νότο από την ύπαρξη εργατικού δυναμικού. Το φάσμα της εξέγερσης δούλων θα μπορούσε επίσης να αναγκάσει το στρατό της Συνομοσπονδίας να μετακινήσει στρατεύματα από το μέτωπο στις περιοχές των μετόπισθεν.
Ο Λίνκολν περίμενε τη νίκη της Ένωσης στο Αντιέταμ (Σεπτέμβριος 1862) πριν δημοσιοποιήσει την πρόθεση του να εκδώσει μια διακήρυξη απελευθέρωσης των δούλων στις επαναστατημένες πολιτείες. Παρ’ όλ’ αυτά σηματοδότησε την επικείμενη αλλαγή της διοίκησης του, αγνοώντας το γεγονός ότι οι διοικητές της Ένωσης στο Κάνσας και τα κατεχόμενα τμήματα της Λουιζιάνας και της Βόρειας Καρολίνας οργάνωναν μαύρες μονάδες για να καλύψουν τις ελλείψεις στις υπάρχουσες δυνάμεις.
Τα Έγχρωμα Τάγματα
Η τελική μορφή της Διακήρυξης της Χειραφέτησης, την οποία ο Λίνκολν δημοσίευσε την 1η Ιανουαρίου του 1863, περιείχε μια επιφυλακτική επικύρωση της απόφασης για τον εξοπλισμό των Αφροαμερικανών. Ο στρατός της Ένωσης σύντομα ξεκίνησε μια εκτεταμένη εκστρατεία στρατολόγησης, η οποία στο τελικό της στάδιο συγκέντρωσε 166 μαύρα συντάγματα. Τα στρατεύματα των μαύρων αποτελούνταν από 7.122 αξιωματικούς και 178.895 στρατιώτες, που κατανέμονταν ως εξής: 145 συντάγματα πεζικού, 7 ιππικού, 12 βαρέος πυροβολικού, 1 σύνταγμα ελαφρού πυροβολικού και ένα σύνταγμα μηχανικού. Περισσότερο από 80% των οπλιτών και δεκανέων προέρχονταν από τις Νότιες πολιτείες και οι περισσότεροι ήταν πρώην δούλοι.
Η προκατάληψη κατά των μαύρων αξιωματικών δεν φώλιαζε μόνο στα ανώτερα κλιμάκια του στρατού της Ένωσης. Ελάχιστοι από τους στρατολογημένους άνδρες ήταν πρόθυμοι να ακολουθήσουν εντολές από μαύρους αξιωματικούς. Τα περισσότερα λευκά τάγματα μπήκαν στον πόλεμο υπό τις διαταγές ερασιτεχνών που ήταν υποχρεωμένοι να μάθουν την «τέχνη» τους κατά τη διάρκεια του πολέμου. Από την άλλη, τα Τάγματα των μαύρων των Ηνωμένων Πολιτειών αντλούσαν τους αξιωματικούς τους από το διορισμένο και στρατολογημένο προσωπικό σκληραγωγημένων λευκών ταγμάτων, που περιελάμβανε άνδρες οι οποίοι αντιλαμβάνονταν ότι μπορούσαν να εξασφαλίσουν υψηλότερο βαθμό μετατιθεμένοι σε μαύρες μονάδες.
Το 90% των λευκών αξιωματικών των Έγχρωμων Ταγμάτων ήταν βετεράνοι του πολέμου και οι περισσότεροι απέκτησαν το βαθμό τους περνώντας από αυστηρές εξετάσεις. Μιας και ο σχηματισμός των μαύρων ταγμάτων αύξανε την πιθανότητα προσαγωγής, οι νέοι λευκοί αξιωματικοί αλλά και οι επιστρατευμένοι αποδέχτηκαν ευκολότερα το πείραμα. Αντιλήφθηκαν επίσης ότι το μπόλιασμα με το μαύρο ανθρώπινο δυναμικό αύξανε τη διαφορά σε βάρος της Συνομοσπονδίας και θα πετύχαινε τον τέλος του πολέμου.
Οι μαύροι στρατιώτες υπέστησαν όλων των ειδών τις ταπεινωτικές διακρίσεις ακόμη και από την ίδια την κυβέρνηση για την οποία ήταν πρόθυμοι να πολεμήσουν και να σκοτωθούν. Δεν πληρώνονταν ως στρατιώτες αλλά ως εργάτες. όλοι οι στρατολογημένοι άνδρες, συμπεριλαμβανομένων και των υπαξιωματικών έπαιρναν μόνο 10 δολάρια το μήνα, 3 δολάρια λιγότερα από τους λευκούς οπλίτες. Αφαιρούνταν επίσης 3 δολάρια από το μισθό των μαύρων για το κόστος του ρουχισμού. Έπειτα από διαμαρτυρίες κα εκκλήσεις ενός έτους, το Κογκρέσο ψήφισε τελικά ίση πληρωμή για τους μαύρους στρατιώτες, το οποίο όμως ίσχυε για όσους ήταν ελεύθεροι πριν την έναρξη του πολέμου, κάτι που ίσχυσε μέχρι το 1865.
Οι μαύροι στρατιώτες εκτός από τη συμμετοχή τους στον πόλεμο και παρά την κατώτερη αμοιβή τους ήταν υποχρεωμένοι να εργάζονται σκληρότερα από τα λευκά στρατεύματα. όταν υπήρχε ανάγκη σκληρότερης εργασίας τα έγχρωμα τάγματα αναλάμβαναν να την φέρουν εις πέρας. Επιπλέον, τα έγχρωμα τάγματα έχασαν 29.000 άνδρες από ασθένειες, αριθμός εννιά φορές μεγαλύτερος από αυτός των μαύρων στρατιωτών που πέθανα σε μάχη. Τα έγχρωμα τάγματα έπιαναν θέσεις πιο ευαίσθητες σε ασθένειες. Όταν οι Αφροαμερικανοί κατείχαν πιο υγιεινές θέσεις, υστερούσαν σε ιατρικές ευκολίες και φροντίδα.
Ένας άλλος λόγος για τον οποίο ανησυχούσαν τα Έγχρωμα τάγματα ήταν ο εξής: όποτε έρχονταν σε επαφή με τον εχθρό δεν μπορούσαν να είναι σίγουροι ότι η θέση τους ως στρατιώτες θα γινόταν σεβαστή. Οι επίσημοι της Συνομοσπονδίας προειδοποιούσαν ότι όποιος Αφροαμερικανός συλλαμβανόταν με στολή της Ένωσης θα επέστρεφε στη δουλεία ή θα εκτελούνταν. Η επαναστατική κυβέρνηση προειδοποίησε επίσης ότι οι έγχρωμοι αξιωματικοί που θα έπεφταν στα επαναστατικά χέρια θα θεωρούνταν εγκληματίες πολέμου και θα αντιμετώπιζαν την κατηγορία υποκίνησης εξέγερσης των δούλων. Ο πρόεδρος Λίνκολν απείλησε αντεκδίκηση κατά των συνομοσπονδιακών αιχμαλώτων πολέμου, πράγμα το οποίο ανάγκασε τις αρχές του Ρίτσμοντ να υποχωρήσουν από την σκληρή πολιτική τους.
Παρά τη σαφή υποχώρηση, πολλοί συνομοσπονδιακοί στρατιώτες σκόπιμα δολοφόνησαν όσους μαύρους στρατιώτες μπόρεσαν να συλλάβουν -συμπεριλαμβανομένων και τραυματισμένων ανδρών. Οι αγριότητες αυτές εξέθρεψαν αντίποινα, καθώς μερικά Έγχρωμα τάγματα απάντησαν φονεύοντας συλληφθέντες στασιαστές.
Προς το τέλος του πολέμου οι Αφροαμερικανοί αποτελούσαν το 12% των ανδρών που υπηρετούσαν στο στρατό της Ένωσης. Έλαβαν μέρος σε 41 μεγάλες μάχες και 449 μικρότερες επιχειρήσεις. 37.000 μαύροι στρατιώτες πέθαναν εν ώρα υπηρεσίας, 16.000 έλαβαν το Παράσημο Τιμής. Άλλα μέλη των Έγχρωμων Στρατευμάτων εκτέλεσαν πράξεις ανδρείας και σθένους.