Ο πολιτισμός των Ίνκας

Πριν φτάσουν οι Ευρωπαίοι στην Αμερική, εκεί είχαν αναπτυχθεί πολιτισμοί όπως εκείνοι των Ζαποτέκων, των Τολτέκων, των Τσαβίν, των Νάσκα. Όμως, οι πιο σημαντικοί είναι τρεις πολιτισμοί: ο πολιτισμός των Ίνκας, ο πολιτισμός των Μάγιας και ο πολιτισμός των Αζτέκων.

H γεωφυσική ποικιλία της Αμερικής είναι καταπληκτική. Η γεωργία σε αρκετά σημεία αυτής της ηπείρου γινόταν πάνω στις Άνδεις, γι’ αυτό και έπρεπε οι γεωργοί να σκάψουν πάνω στις Άνδεις μεγάλες πεζούλες και εκεί, σε αυτές τις αναβαθμίδες, καλλιεργούσαν. Βοηθιόνταν και από την υγρασία που δεσμεύουν οι Άνδεις από τον ωκεανό αλλά και χρειαζόταν -για να καλλιεργήσουν τη- ένα μεγάλο σύστημα καναλιών, πάρα πολύ προχωρημένων και περίπλοκων. Σήμερα θαυμάζεται και μελετάται.

Παραμένουν θαυμαστά όλα τα έργα τα οποία έκαναν οι άνθρωποι στην προκολομβιανή περίοδο και από το γεγονός ότι δεν υπήρχαν εργαλεία με σκληρά μέταλλα. Όλα έγιναν με έναν θαυμαστό
τρόπο, δηλαδή χρησιμοποιώντας πέτρα για την πέτρα, ξύλο και οτιδήποτε άλλο παρείχε η
φύση. Και επίσης, δεν είχαν τον τροχό, δεν είχαν ζώα μεταφοράς. Το μόνο ζώο που υπήρχε στον νότο, πάνω στις Άνδεις, είναι το λάμα -που είναι ένα είδος καμήλας- που όμως δεν μπορεί να σηκώσει μεγάλα βάρη. Σ’ αυτήν την ήπειρο το άλογο ήταν άγνωστο την εποχή που ήρθαν οι Ισπανοί και φυσικά ήταν άγνωστο και το γαϊδούρι, το βόδι, μουλάρι.

Έτσι, ενώ στερείτο αυτή η ήπειρος τόσων πραγμάτων που θα βοηθούσαν τη ζωή των
ανθρώπων εκεί, οι άνθρωποι είχαν βρει άλλες μεθόδους για την επιβίωσή τους και είχαν
παραγάγει πολιτισμούς. Αυτή η ποικιλία στο γεωφυσικό ανάγλυφο της ηπείρου, παρήγαγε και
μεγάλη ποικιλία γλωσσών, φυλών και ομάδων.

Επρόκειτο για μία ήπειρο που, πριν από την έλευση των Ευρωπαίων, παρουσίαζε τεράστια ποικιλία γλωσσών και φυλών, και τούτο διότι το ύψος των Άνδεων, το άγριο της διαμόρφωσης των Άνδεων, οι γκρεμοί, οι έρημοι, τα τεράστια δάση, απέκλειαν ομάδες ανθρώπων μεταξύ τους και έτσι δημιουργούνταν πάρα πολύ μικρότεροι πολιτισμοί. Πολλοί απ’ αυτούς ήταν πολιτισμοί των δασών, που οι άνθρωποι έμειναν σε επίπεδο κυνηγού, αλλά σε διάφορα σημεία υπήρχε και γεωργία.

Οι προκολομβιανοί πολιτισμοί παρουσίαζαν καταπληκτική κεραμική. Και μέχρι σήμερα παράγεται στην Αμερική θαυμάσια κεραμική. Στα αγγεία αποτυπώνονταν σκηνές από την καθημερινή ζωή, όπως η στιγμή του τοκετού, αλλά και παραστάσεις με πτηνά, με ζώα, με ανθρώπινες δράσεις, καθιστούν την κεραμική της Λατινικής Αμερικής την καταπληκτικότερη -στην παραστατικότητά της τουλάχιστον- της ανθρώπινης ιστορίας.

Στη Λατινική Αμερική, όταν έφτασαν οι Κονκισταδόρες (οι Ισπανοί κατακτητές δηλαδή), βρήκαν στη Νότια Αμερική έναν πολιτισμό που ονομαζόταν Ίνκας. Αυτοί οι Ίνκας είχαν αναπτύξει μια αυτοκρατορία πάνω στις Άνδεις, στην περιοχή που σήμερα είναι Περού, τμήμα της Χιλής και τμήμα του Ισημερινού και της Κολομβίας. Αυτός ο πολιτισμός των Ίνκας ήταν ένας πολιτισμός ορεινός και έχει αυτά τα χαρακτηριστικά (τη σκληρότητα δηλαδή των ορεινών τοπίων), όμως ανέδειξε μια σειρά τεχνικών έργων τα οποία είναι θαυμαστά μέχρι και σήμερα.

Οι Ίνκας είχαν εκείνη τη στιγμή στη Νότια Αμερική τον σημαντικότερο πολιτισμό και ανάμεσα στα έργα τους είναι το περίφημο μονοπάτι των Ίνκας, το οποίο είναι ένα καλντερίμι, δεν είναι κάτι άλλο από ένα πολύ προσεγμένο καλντερίμι 24.000 χιλιομέτρων. Είναι από τα καταπληκτικά τεχνικά έργα της ιστορίας της ανθρωπότητας και γίνεται ακόμη πιο καταπληκτικό, αν σκεφτεί κανείς ότι έγινε με ανθρώπινη δύναμη και μόνο, χωρίς τη βοήθεια ζώων μεταφοράς, χωρίς τη βοήθεια εργαλείων με σκληρά μέταλλα. Μόνο οι ρωμαϊκοί δρόμοι ξεπερνούν το τεχνικό αυτό έργο της αρχαιότητας και μπορούν να συγκριθούν με το μονοπάτι των Ίνκας, το οποίο δεν περιλαμβάνει μόνο το καλντερίμι αλλά και γέφυρες οι οποίες δημιουργούνταν με φυτικά υλικά για να καλύπτουν τους γκρεμούς και τα δύσκολα σημεία αυτού του μονοπατιού.

Οι Ίνκας διέθεταν κεντρική εξουσία. Οι βασιλείς τους είχαν πάρα πολύ επιβλητική παρουσία και δέχονταν στα αυτοκρατορικά τους διαμερίσματα τους υπηκόους τους και τα δώρα των υπηκόων τους. Οι Ίνκας δεν διέθεταν γραφή, διέθεταν όμως έναν τρόπο γραφής που σχετίζεται με την
έννοια των πολλών αυτών τριχών, σπάγκων, επάνω στις οποίες γίνονται κόμποι. Αυτοί οι κόμποι, ανάλογα με το σημείο στο οποίο βρίσκονται, κάτι λένε. Αυτός ήταν ο δικός τους τρόπος γραφής, δεν ήταν γραπτός.