Ο Κύκλος Φιόν, στην αναπτυγμένη του μορφή, ανήκει στον 12ο αιώνα, αν και περιλαμβάνει προγενέστερα στοιχεία. Το κεντρικό πρόσωπο είναι ο υπερφυσικός ήρωας Φιν Μακ Κούβαϊλ. Είναι ο αρχηγός των Φιάνα, μιας εκλεκτής πολεμικής ομάδας που τα μέλη της επιλέγονται από αυστηρές δοκιμασίες δύναμης και ανδρείας και των οποίων η συμπεριφορά καθορίζεται από αυστηρούς κανόνες και κώδικες. Οι Φιάνα υπόσχονται να υποστηρίζουν τον βασιλιά της Ιρλανδίας εναντίον κάθε εισβολέα.
Η θεϊκή υπόσταση του Φιν αποδεικνύεται από πολλά χαρακτηριστικά της ζωής του. Ανατρέφεται από μία δρυΐδισσα και αναπτύσσσει πολύ νωρίς ισχυρούς δεσμούς με τον φυσικό κόσμο, που συμβολίζονται κυρίως από τον γάμο του με την Σάβα, γυναίκα μαγεμένη και μεταμορφωμένη σε ελαφίνα από την σατανική δύναμη του Μαύρου Δρυΐδη. Η άνδρωση του Φιν συνοδεύεται από μυθικά γεγονότα: αποκτά σοφία από τον βάρδο Φίνεγκας τρώγοντας τον Σολομό της Γνώσης, που τον ψάρευε επί επτά χρόνια ο Φίνεγκας.
Όταν ο Φιν φτάνει στην Τάρα, η πρώτη του ενέργεια είναι να μεταχειριστεί την μαγεία για να απαλλάξει την αυλή από τον Άιλεν, ένα κακόβουλο στοιχειό που πυρπολεί το παλάτι κάθε χρόνο στις κελτικές γιορτές του Σαβάιν (31 Οκτωβρίου/1 Νοεμβρίου). Σε όλη του τη ζωή ο Φιν έρχεται αντιμέτωπος με τον υπερφυσικό κόσμο, κυνηγώντας μαγεμένα ζώα που τον παρασύρουν στον Άλλο Κόσμο συναντώντας θεότητες όπως οι Μόριγκαν, Νουάντου και Οένγους. Έχει το χάρισμα της προφητείας και είναι προικισμένος με υπεράνθρωπη πολεμική αρετή. Ο θάνατος του Φιν έχει σχέση με ένα geis, σύμφωνα με το οποίο δεν πρέπει να πιει ποτέ από κέρας. Όταν ο γηραιός πλέον ήρωας εγκαταλείπεται από τους Φιάνα, προσπαθεί να αποδείξει τη δύναμη του πηδώντας πάνω από το Μπόιν, αλλά έχοντας παραβιάσει το geis, χάνεται στο ποτάμι.
Στον Κύκλο Φιόν, ο Φιν συνδέεται με άλλα υπερφυσικά όντα και γεγονότα. Η σχέση του με τον νεαρό Ντιαρμάιντ, αντίζηλό του για την αγάπη της ωραίας Γράινε, τον παρουσιάζει από μία όχι και τόσο ευνοϊκή άποψη. Η ζήλεια του τον κάνει να προκαλέσει τον θάνατο του Ντιαρμάιντ με τη μαγεία. Το επεισόδιο αυτό απεικονίζει μια τυπική πλευρά του ιρλανδικού μύθου, το τρίγωνο του νεαρού εραστή, της κοπέλας και του γηράσκοντος μνηστήρα, θέμα που συναντάται και στον μύθο του Ώλστερ για τους Κονχομπαρ, Ντέιρντρε και Νοΐσε.
Ο γιος του Φιν, Οϊσίν (Ελαφάκι), σχετίζεται στενά με τον Άλλο Κόσμο. Τον μαγεύει η Νίαβ με τα Χρυσά Μαλλιά, κόρη του βασιλιά της Τιρ-να-ν-ιγκ (Χώρας των Αιώνια Νέων) και πάει να ζήσει μαζί της. Αλλά νιώθει νοσταλγάι και σχεδιάζει να επισκεφθεί τον πάνω κόσμο, αψηφώντας της συμβουλή της Νίαβ. Αυτή τον προειδοποεί να μην πατήσει ποτέ το ιρλανδικό χώμα αν θέλει να ξαναγυρίσει κοντά της. Ο Οϊσίν κάνει το ταξίδι και ανακαλύπτει ότι στον πάνω κόσμο έχουν περάσει 300 χρόνια. Μόλις το συνειδητοποιεί, σπάνε τα χαλιάρια του, πέφτει από το άλογο και, καθώς χτυπά στο χώμα, πεθαίνει αμέσως από βαθιά γηρατειά.