Το έπος του Γκιλγκαμές

Η μυθολογία των Σουμέριων ξεκινά από τη μετανάστευση τους από τη μυθική γενέτειρα τους, τη χώρα του Μαγκάν και κορυφώνεται με το Έπος του Γκιλγκαμές, το οποίο είναι και το μόνο που μας έχει σωθεί από τη λογοτεχνία των Σουμέριων.

Το έπος του Γκιλγκαμές

Οι Σουμέριοι δεν ήταν σημιτική φυλή. Η γλώσσα τους ανήκει στις συγκολλητικές γλώσσες. Είναι τελείως διαφορετική από τις σημιτικές και παρουσιάζει ορισμένα κοινά γνωρίσματα με τις γλώσσες της ουραλοαλταϊκής ομάδας. Δεν έχει ακόμη εξακριβωθεί που βρισκόταν αυτή η μυθική χώρα του Μαγκάν, αν και πολλοί ερευνητές τοποθετούν αυτή τη χώρα στη δυτική ακτή της Ινδίας, άλλοι στον Εύξεινο Πόντο και κάποιοι άλλοι στην Κρήτη.

Το έπος του Γκιλγκαμές

Το έπος του Γκιλγκαμές περιγράφει τις περιπλανήσεις και τις περιπέτειες του Γιλγαμές, Σουμέριου βασιλιά. Στην αφήγηση διαπλέκονται δεκάδες ιστορίες, πολλές από τις οποίες θα τις συναντήσουμε στις μυθολογίες πολλών άλλων λαών, όπως οι Έλληνες και οι Εβραίοι. Χιλιετίες ολόκληρες ήταν το αγαπημένο έπος των λαών της Μεσοποταμίας, Σουμέριων Ακκαδίων, Βαβυλωνίων και Ασσυρίων, αλλά και ευρύτερα της Μέσης Ανατολής. Όπως όλα τα αρχαία έπη, το Γκιλγκαμές το απήγγελλαν περιοδεύοντες αοιδοί και σ’ αυτή την προφορική μορφή επιβίωσε στην παράδοση πολλών λαών.

Φυσικά υπήρχαν και γραπτά κείμενα του έπους, αλλά παρέμεναν άγνωστα ως τα τέλη του 19ου αιώνα, όταν σε ανασκαφές στην αρχαία Βαβυλώνα, οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν πινακίδες, που είχαν επάνω τους γραμμένο με σφηνοειδή γραφή το αρχαίο κείμενο του έπους. Αργότερα, παρόμοιες πλάκες ανακαλύφθηκαν και αλλού, και από τη σύγκριση και διασταύρωση των κειμένων τους, αφενός μεν επιβεβαιώθηκε η γνησιότητα των πρώτων, αφετέρου δε, έγινε δυνατή η ανασύνθεση του έπους και μάλιστα στις τρεις εκδοχές του, τη σουμερική, τη βαβυλωνιακή και την ασσυριακή.

Το έπος αναφέρεται στις περιπέτειες και τα ταξίδια του Γιλγαμές, βασιλιά της σουμερικής πόλης Ουρούκ, της οποίας τα ερείπια έχουν εντοπιστεί στο σημερινό νότο Ιράκ. Ο Γκιλγκαμές ήταν, σύμφωνα με την παράδοση, τρισέγγονος του Νώε και στο έπος εμφανίζεται σαν το πρότυπο της ανδρικής δύναμης και ομορφιάς, ταυτόχρονα όμως αδυσώπητος και καταπιεστικός, ιδίως όταν υποχρέωσε τους κατοίκους της πόλης στην οποία βασίλευε, να χτίσουν τα τείχη της, με καταναγκαστική εργασία.

Οι άνθρωποι ζήτησαν βοήθεια από τους θεούς και εκείνοι έπλασαν στο χώμα τον Ενκιδού, που τον προόριζαν για αντίπαλο του Γκιλγκαμές. Ο Ενκιδού ήταν αρχικά αγροίκος δασόβιος, που έτρωγε όπως τα ζώα και καλά καλά δεν ήξερε να μιλά. Μια ιερόδουλος της Ουρούκ όμως ανέλαβε να τον εξανθρωπίσει και μετά από επταήμερη συναναστροφή μαζί της ο Ενκιδού έγινε κανονικός άνθρωπος. Τότε ήρθε αντιμέτωπος με τον Γκιλγκαμές, πάλεψαν σκληρά για πολλές ώρες και τελικά νίκησε ο Γκιλγκαμές, με μεγάλη δυσκολία.

Οι δύο αντίπαλοι, εκτιμώντας ο ένας τις αρετές του άλλου, συμφιλιώθηκαν και από τότε έγιναν αχώριστοι. Στη συνέχεια επιχείρησαν ένα ταξίδι σε μακρινές χώρες, που ήταν γεμάτο περιπέτειες. Κατά τη διάρκεια του συναντήθηκαν με τη θεά του έρωτα, την Ιστάρ, την οποία προσέβαλαν, ιδίως ο Ενκιδού με πολλές ύβρεις. Μετά από αυτό οι θεοί τιμώρησαν τον Ενκιδού, ο οποίος πεθαίνει, αφήνοντας τον φίλο του Γκιλγκαμές.

Ο Γκιλγκαμές περίλυπος για το θάνατο του φίλου του και φοβισμένος καθώς βλέπει και το δικό του αναπόφευκτο τέλος, αρχίζει ένα φοβερό ταξίδι στον Κάτω Κόσμο αναζητώντας την αθανασία. Η περιπλάνηση του δε θα του φέρει την αθανασία, αλλά θα τον βοηθήσει να κατανοήσει τη ζωή και θα τον προικίσει με σοφία, που θα τον απαλλάξει από το άγχος του θανάτου.

Πηγή: https://sarantakos.wordpress.com

Please follow and like us:
error
fb-share-icon

2 Σχόλια

Υποβολή απάντησης

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

error

Enjoy this blog? Please spread the word :)