Τα Κύθηρα ή το Τσιρίγο

Τα Κύθηρα ή Τσιρίγο είναι ένα από τα επτά Ιόνια Νησιά. Απέχει 12,5 μίλια από το ακρωτήριο Μαλέα της Λακωνίας και 4,5 από την Ελαφόνησο. Σε αυτά ανήκει διοικητικά και ένα μικρό νησάκι ανάμεσα στα Κύθηρα και την Κρήτη, τα Αντικύθηρα. Η πρωτεύουσα του νησιού τα Κύθηρα, βρίσκονται στο νότιο άκρο πάνω σε ύψωμα ανάμεσα στο λόφο Τουρκοβούνι και το Φρούριο που υψώνεται 180 μέτρα πάνω από τη θάλασσα. Παλαιότερα ήταν περικυκλωμένη με τείχη.

Τα Κύθηρα ή το Τσιρίγο
Χάρτης των Κυθήρων φιλοτεχνημένος το 1572, που αναφέρει το νησί ως Τσιρίγο

Στην παραλία του νησιού, που είναι απότομη και βραχώδης, σχηματίζονται όρμοι. Δύο βουνοσειρές δίνουν ημιορεινό χαρακτήρα στην εδαφική διαμόρφωση των Κυθήρων. Η πρώτη έχει ψηλότερη βουνοκορφή το Κουτσοκέφαλο και η δεύτερη το Μυρμηγκάρι. Ανάμεσα τους σχηματίζεται ομαλό και καλλιεργήσιμο οροπέδιο. Τα γεωργικά προϊόντα είναι περιορισμένα: λάδι, αμύγδαλα, κρασί. Τα κτηνοτροφικά είναι περισσότερα, ενώ η μελισσοκομία δίνει μέλι εξαιρετικής ποιότητας.

Η Αφροδίτη γεννήθηκε στα «χωρικά ύδατα» της Κύπρου, όπου υπήρχε πόλη με το όνομα Κυθείρη και Κυθέρεια και Κυθέρη. Η λατρεία της πέρασε από το νησί Κύθηρα και απλώθηκε στην Ελλάδα, όπου έμεινε γνωστή με την προσωνυμία Κυθέρεια.

Το νησί ήταν γνωστό για τον περίφημο ναό της Αφροδίτης Ουρανίας (τον αρχαιότερο ναό στην Ελλάδα προς τιμήν της θεάς). Παράλληλα τα Κύθηρα ονομάζονταν και Πορφυρούσα και Πορφυρίδα. Πορφύρα λέγεται η χρωστική ουσία με την οποία έβαφαν κόκκινα τα υφάσματα τους. Η αλιεία και το εμπόριο της πορφύρας βρισκόταν στα χέρια των Φοινίκων. Ο ιστορικός Ξενοφώντας αναφέρει κυθηραϊκό λιμάνι με το όνομα Φοινικούς. Με όλα αυτά πρώτοι κάτοικοι του νησιού θεωρούνται οι Φοίνικες, πιστής της θεάς Αστάρτης, που είχαν πολλές αποικίες στην Κύπρο.

Λέγεται ότι χρειάζονταν το νησί ως προγεφύρωμα της εμπορικής τους διείσδυσης στην απέναντι Λακωνία. Αν και ποταμός Κύθηρος αναφέρεται και στην περιοχή της Πισίδας, στη Πελοπόννησο, ενώ ο Δήμος Κύθηρος ήταν ένας από τους τέσσερις της «ανατολικής ομάδας» που ο Κέκροπας ίδρυσε στην Αττική.

Δύο ήρωες των Κυθήρων αναφέρονται στην Ιλιάδα: ο Αμφιδάμαντας, στον οποίο περιήλθε μια θαυμαστή περικεφαλαία Βοιωτού ήρωα, και ο Λυκόφρονας, που σκοτώθηκε από τον Έκτορα. Στην Οδύσσεια το νησί μνημονεύεται στην περιπέτεια του Οδυσσέα έξω από το ακρωτήριο Μαλέα, όπου τον βρήκε θαλασσοταραχή.

Στα ιστορικά χρόνια τα Κύθηρα ανήκαν στο Άργος, από το οποίο τα πήραν οι Σπαρτιάτες στα μέσα του 8ου π.Χ. αιώνα. Τα ήθελαν για τον ίδιο ακριβώς λόγο που οι Αθηναίοι πήραν την Αίγινα: στα χέρια εχθρών θα ήταν επίφοβο ορμητήριο για επιδρομές. Ο Λακεδαιμόνιος Χίλων, ένας από τους επτά σοφούς της αρχαιότητας, είχε προβλέψει ότι αυτό το νησί θα γινόταν κάποτε αιτία κακού για τη Σπάρτη: είχε ευχηθεί τα Κύθηρα να μην υπήρχαν. Και αφού υπήρχαν αν γινόταν να κατεδαφιστούν.

Ο άλλοτε βασιλιάς της Σπάρτης, Δημάρατος, που είχε εκδιωχθεί και ακολουθούσε τον Ξέρξη στην εκστρατεία του στην Ελλάδα, μετά τη μάχη των Θερμοπυλών, είχε συμβουλεύσει τον Πέρση βασιλιά να κυριεύσει τα Κύθηρα. Θα αναγκάζονταν έτσι οι Σπαρτιάτες να γυρίσουν στην Σπάρτη για να τη υπερασπιστούν και θα άφηναν μόνους τους υπόλοιπους Έλληνες να τα βγάλουν πέρα μόνοι τους. Ευτυχώς για τους Έλληνες δεν τον έπεισε.

Οι Αθηναίοι όμως είχαν πεισθεί για τη στρατηγική σημασία του νησιού. Στα 455π.Χ. ο Αθηναίος ναύαρχος Τολμίδης, αφού πυρπόλησε τις λιμενικές εγκαταστάσεις του Γύθειου, κυρίευσε τα Κύθηρα. Στα 424π.Χ. όταν μαινόταν ο Πελοποννησιακός πόλεμος, ο Νικίας πραγματοποίησε απόβαση στο νησί: πήρε το λιμάνι της Σκάνδειας και προχώρησε προς την πρωτεύουσα. Οι Κυθήριοι αντιστάθηκαν για λίγο αλλά μετά αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν. Με τη μεσολάβηση οπαδών της Αθήνας, οι Κυθήριοι δέχθηκαν να παραδοθούν με αντάλλαγμα τη ζωή τους.

Τα επόμενα λίγα χρόνια, οι Σπαρτιάτες υπέφεραν από τις επιδρομές των Αθηναίων και εξορμούσαν από τα Κύθηρα. Με την ειρήνη του 421π.Χ. πήραν πίσω το νησί. Το ξαναπήραν οι Αθηναίοι το 394π.Χ. και το επέστρεψαν οριστικά το 387π.Χ. με την «Ανταλκίδειο ειρήνη». Έμεινε στους Σπαρτιάτες και αργότερα πέρασε στους Ρωμαίους.

Στα 375 π.Χ. η Αγία Ελένη, μητέρα του Μεγάλου Κωνσταντίνου, κατέφυγε στα, έρημα τότε, Κύθηρα για να γίνει μοναχή. Πάνω από 8 αιώνες αργότερα, όταν η Κωνσταντινούπολη έπεσε στους Φράγκους, ένας Βενετός, ο Ιάκωβος Βιάρος, κυρίευσε τα Αντικύθηρα. Στα 1207, τα Κύθηρα κυριεύτηκαν από την βενετική οικογένεια των Βενιέρι. Είπαν ότι είχαν δικαιώματα στο νησί: «Το όνομα Βενιέρι προέρχεται από το λατινικό Venus, που σημαίνει Αφροδίτη. Τα Κύθηρα είναι το νησί της Αφροδίτης, άρα τα δικαιούνται». Έστω και έτσι ήταν οι μόνοι από τους Βενετούς που προέβαλαν κάποια δικαιολογία, όταν ενέσκηψαν πάνω στις ελληνικές θάλασσες κυριεύοντας τα νησιά.

Από τότε τα Κύθηρα ανήκαν στους Βενετούς κάτω από διάφορα καθεστώτα. Στα 1714, τα Κύθηρα παραδόθηκαν αμαχητί στους Τούρκους. Στα 1718, ο Βενετός Διέδος καταναυμάχησε τους Τούρκους έξω από τα Κύθηρα. Με τη συνθήκη που ακολούθησε το νησί πέρασε ξανά στα χέρια των Βενετών μέχρι το 1797. Τα Κύθηρα το 1801 εντάσσονται όπως τα υπόλοιπα Ιόνια Νησιά στην «Επτάνησο Πολιτεία». Τελικά ενσωματώθηκαν στην Ελλάδα μαζί με τα υπόλοιπα Ιόνια Νησιά στα 1864.

Με πληροφορίες από: https://el.wikipedia.org/wiki/Κύθηρα

Υποβολή απάντησης

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *