Πρωτόκολλο Ανεξαρτησίας (1830)

Στις 22 Ιανουαρίου/3 Φεβρουαρίου 1830, η Διάσκεψη του Λονδίνου, ύστερα από αγγλική πρόταση, διακήρυξε την πολιτική ανεξαρτησία της Ελλάδας και υπέγραψε το Πρωτόκολλο Ανεξαρτησίας, γνωστό ως Πρωτόκολλο του Λονδίνου της 3ης Φεβρουαρίου 1830. Το Πρωτόκολλο υπογράφτηκε από τους πληρεξουσίους Αγγλίας, Άμπερντην, της Γαλλίας, Μονμορανού Λαβάλ και της Ρωσίας Λίβεν.

Το άρθρο 1 του πρωτοκόλλου όριζε: «Η Ελλάς θέλει σχηματίσει εν Κράτος ανεξάρτητον και θέλει χαίρει όλα τα δίκαια, πολιτικά, διοικητικά και εμπορικά, τα προσπεφυκότα εις εντελή ανεξαρτησίαν». Το άρθρο 2 του πρωτοκόλλου όριζε: «Η διοριστική γραμμή των συνόρων της Ελλάδας, αρξαμένη από τας εκβολάς του Ασπροποτάμου, θέλει ανατρέξει τον ποταμόν αυτόν έως κατέναντι της λίμνης του Αγγελοκάστρου, και διασχίσασα τόσον αυτήν την λίμνην όσον και τας του Βραχωρίου και της Σταυροβίτσας, θέλει καταλήξει εις το όρος Αρτοτίνα, εξ ου θέλει ακολουθήσει την κορυφήν του όρους Οίτης, έως τον κόλπον του Ζητουνίου, εις τον οποίον θέλει καταντήσει προς τας εκβολάς του Σπερχειού. Όλαι αι χώραι και τόποι κείμενοι προς μεσημβρίαν αυτής της γραμμής …θέλουν ανήκει εις την Ελλάδαν… Θέλουν ανήκει ωσαύτως εις την Ελλάδαν η νήσος Εύβοιαν ολόκληρος, αι Δαιμονόνησοι, η νήσος Σκύρος και αι νήσοι, αι εγνωσμέναι το αρχαίον υπό το όνομα Κυκλάδες, συμπεριλαμβανομένης και της νήσου Αμοργού, κείμεναι μεταξύ του 36 και του 39 βαθμού πλάτους βορείου, και του 26 βαθμού μήκους ανατολικού του μεσημβρινού του Γρενβίσχ».

Το άρθρο 3 όριζε: «Η Ελληνική Κυβέρνηση θέλει να είναι μοναρχική και κληρονομικήν κατά τάξιν πρωτοτοκίας. Θέλει εμπιστευθή εις έναν ηγεμόνα, όστις δεν θέλει είναι δυνατόν να εκλεχθή μεταξύ των οικογενειών των βασιλευουσών εις τας Επικρατείας, τας υπογραψάσας την συνθήκη της 6ης Ιουλίου 1827, και θέλει φέρειν τον τίτλον Ηγεμών Κυριάρχης της Ελλάδος. Η εκλογή αυτού του ηγεμόνος θέλει είναι το αντικείμενον διαακοινώσεων και συμφωνιών μεταγενεστέρων». Το άρθρο αυτό καθόριζε δηλαδή την πολιτειακή μορφή του νέου κράτους και παρείχε στις τρεις Δυνάμεις το δικαίωμα της εκλογής του προσώπου του βασιλέως της Ελλάδας, χωρίς να έχει ερωτηθεί ο ελληνικός λαός.

Το άρθρο 5 προέβλεπε την πλήρη παραχώρηση αμνηστίας και από την ελληνική, αλλά και από την τουρκική πλευρά. Το άρθρο 6 προέβλεπε θέσπιση δικαιώματος μεταναστεύσεως στους Έλληνες της Τουρκίας που επιθυμούσαν να εγκατασταθούν στην Ελλάδα, αλλά στους Τούρκους που ήθελαν να φύγουν από τα ελεύθερα ελληνικά εδάφη. Με το άρθρο 7 αξιωνόταν από τους Τούρκους και τους Έλληνες να συμμορφωθούν σύντομα με τη νέα συνοριακή γραμμή, αποσύροντας αμφότεροι όλες τις θαλάσσιες και πεζικές δυνάμεις από τα νησιά, φρούρια και χώρες, που κατείχαν πέρα από τη συνοριακή γραμμή.

Το άρθρο 8 όριζε: «Εκάστη των τριών Αυλών φυλάττει την δια του έκτου άρθρου της συνθήκης της 6ης Ιουλίου 1827 εξασφαλισμένην εξουσίαν του να εγγυάται περί του όλου των προηγούμενων συμβιβασμών και άρθρων». Όπως όριζε το άρθρο αυτό: «Κανέν στράτευμα ανήκον εις τινά των συνταξασών την συνθήκη Τριών Δυνάμεων δεν θέλει εμβή εις το έδαφος του Ελληνικού νέου Κράτους, άνευ της συγκαταθέσεως των δύο ετέρων Αυλών των υπογραψασών την συνθήκην». Τα άρθρα 9, 10 και 11 του πρωτοκόλλου ρύθμιζαν τεχνικά ζητήματα, σχετικά με την εφαρμογή του, την κοινοποίηση του και τη νομοτυπική του ολοκλήρωση του.

Οι Δυνάμεις έβλεπαν στο πρωτόκολλο την οριστική διευθέτηση του ενοχλητικού Ελληνικού Ζητήματος. Οι Έλληνες αντίθετα έβλεπαν σε αυτό, και ιδιαίτερα στο πρώτο άρθρο του, την απαρχή του ελεύθερου πολιτικού βίου του Έθνους. Και πραγματικά με το Πρωτόκολλο του Λονδίνου της 3ης Φεβρουαρίου 1830, το Πρωτόκολλο της Ανεξαρτησίας, τερματιζόταν η Ελληνική Επανάσταση, αλλά και άρχιζε να υπάρχει επίσημα στη διεθνή κοινωνία το Ελληνικό Κράτος. Έτσι πραγματοποιούνταν κρίσιμη καμπή της Ελληνικής Ιστορίας.

Με πληροφορίες από: Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών