Ο Ναπολέων Λαπαθιώτης (1888-1944)

Ο Ναπολέων Λαπαθιώτης (31 Οκτωβρίου 1888 – 8 Ιανουαρίου 1944) ήταν Έλληνας ποιητής του μεσοπολέμου.

Ο Βίος του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη

Ο Ναπολέων Λαπαθιώτης γεννήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 1888, στην πλατεία Αγίων Θεοδώρων στην Αθήνα και ήταν παιδί του Λεωνίδα Λαπαθιώτη, μαθηματικού και στρατιωτικού,  που διετέλεσε βουλευτής το 1903-1905 και έγινε υπουργός στρατιωτικών το 1909. Η μητέρα του, Βασιλική Παπαδοπούλου, ήταν ανιψιά του Χαρίλαου Τρικούπη. Άρχισε να γράφει ποιήματα από παιδί. Ένα πρωτόλειο έμμετρο δράμα του εκδόθηκε με φροντίδα του πατέρα του. Στα γράμματα εμφανίστηκε επίσημα το 1905, στο περιοδικό Νουμάς. Το 1907 μαζί με άλλους εννιά νεαρούς λογοτέχνες ίδρυσαν το περιοδικό Ηγησώ. Ο Λαπαθιώτης σπούδασε νομικά αν και δεν άσκησε ποτέ τη δικηγορία. Υποστηρικτής του Βενιζέλου στην αρχή, κατατάχτηκε στον στρατό ως ανθυπολοχαγός-διερμηνέας, θέση που διατήρησε ως το 1921. Στη δεκαετία του ’20 φυσά ο αέρας της Οκτωβριανής Επανάστασης. Επηρεάζει τους ποιητές του καιρού του, μαζί και τον Λαπαθιώτη που ενστερνίστηκε τον  κομμουνισμό. Το 1932 και μετά αρθρογραφούσε στο αριστερό περιοδικό «Πρωτοπόροι» το πεζό τραγούδι «Τραγούδι για το ξύπνημα του προλεταριάτου».

Ο Λαπαθιώτης ποτέ δεν έφυγε από το σπίτι του στις παρυφές του Λόφου Στρέφη. Στο διώροφο νεοκλασικό αρχοντικό, που σήμερα ερημώνει, έζησε πάνω από 40 χρόνια και εκεί έγραψε το μεγαλύτερο μέρος του ποιητικού έργου του, αλλά και αυτοκτόνησε. Η μητέρα του Λαπαθιώτη πέθανε πριν την κατοχή, ο πατέρας του στις αρχές της.

Ο Ναπολέων Λαπαθιώτης έμεινε οικονομικά απροστάτευτος, οικογενειακά απροστάτευτος, καθώς, παρά την ελευθερία και την ελευθεριότητα με την οποία ζούσε, δεν κατάφερε ποτέ να ενηλικιωθεί και να αφήσει τους γονείς και την πατρική του στέγη. Δεν μπόρεσε ποτέ να βρει το κλειδί του βιοπορισμού, η μέριμνα της καθημερινότητας δεν τον απασχόλησε ποτέ. Κυκλοφορούσε μόνο τη νύχτα, εγκαταλειπόμενος στην ηδονή.

Ο Ναπολέων Λαπαθιώτης διάβαζε Ουώλτερ Χορέισο Πέιτερ, από τους βασικότερους θεωρητικούς εκφραστές του δόγματος «Η Τέχνη για την Τέχνη», το οποίο αποτέλεσε θεμέλιο του κινήματος του Αισθητισμού  και Όσκαρ Ουάιλντ. Πίστευε και αυτός ότι η τέχνη δεν έχει ηθικούς ή ωφελιμιστικούς λόγους ύπαρξης, σε αντίθεση με τις επικρατούσες απόψεις της εποχής του, οι οποίες ερμήνευαν το έργο τέχνης βάσει ηθικών και παιδευτικών αξιών.

Διέθετε μια από τις πλουσιότερες ιδιωτικές βιβλιοθήκες. Τη βιβλιοθήκη του την ξεπούλησε για να εξασφαλίζει ηρωίνη. Η ευαίσθητη, με μουσικότητα στίχων, μετρική ποικιλία και αγνή λυρική διάθεση, ποίησή του, χάθηκε σε δρόμους αδιέξοδους. Μας άφησε ένα μικρό σε όγκο, αλλά σημαντικό σε ποιότητα ποιητικό έργο. Θεωρείται από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της νεοσυμβολιστικής και νεορομαντικής σχολής. Στα ποιήματά του σκύβουμε ακόμα και σήμερα με ενδιαφέρον, περιέργεια και απορία για την εκκεντρική αντισυμβατική και επικίνδυνη ζωή του.

Τα έργα του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη

1. «Οι Περιπέτειες του Κονστάν Λαβρέτ» ημιτελές μυθιστόρημα (πρωτόλειο)
2. «Νέρων ο Τύραννος», 1901, θεατρικό παιδικό έργο, που το τύπωσε ο πατέρας του
3. «ΜΑΝΙΦΕΣΤΟ», άρθρο στο Νουμά, 1916
4. «Η Ζωή μου», ημιτελής αυτοβιογραφία (φτάνει έως το 1917) που δημοσιεύτηκε σε συνέχειες στο περιοδικό Μπουκέτο το 1940.

Τα ποιήματα του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη

• Τὰ καημένα τὰ πουλάκια
• Τὰ χλωμά τὰ κοριτσάκια
• Ἔχω ἕνα ἀηδόνι…
• Ποιητής
• Μυστικό…
• Ἐπεισόδιο
• Ἡ χαρά
• Συντριβή
• Ἀναμνήσεις
• Τὸ παλιό μας τραγούδι
• Μικρό Τραγούδι
• Παραμύθι
• Πόθος
• Στο νυχτερινό κέντρο
• Χειμωνιάτικο τοπίο
• Ἐκ βαθέων
• Στη φυλακή…
• Κούραση
• Κλείσε τὰ παράθυρα
• Φαντάσματα
• Βαθύ κι ἐξαίσιο βράδυ
• Μοναξιά
• Ἑκάτης πάθη
• Νυχτερινό
• Οἱ μπερντέδες
• Ἐρωτικό
• Οἱ κύκνοι τὸ φθινόπωρο
• Λυπήσου
• Προσμένω πάλι
• Σπαρασμός
• Ἄτιτλο
• 1939
• Φάντασμα
• Προσμονή
• Εἶμαι μόνος…
• Ἐρινύες
• Βαο, γαο, δαο
• Τ᾿ ἁπλὸ παιδί πού ἐγὼ ἀγαπῶ…
• Τραγούδι
• Ὅταν βραδιάζει
• Ἕνας χαμένος κύκλος
• Ἀποχαιρετισμοί στη μουσική
• Ἀποχαιρετισμός
• Ἀποχαιρετιστήριο
• Κραυγή

Πηγή: https://www.elculture.gr/blog/article/ναπολέων-λαπαθιώτης/