Ο Κωνστάντιος

Λίγα χρόνια πριν από το θάνατο του ο Μέγας Κωνσταντίνος μοίρασε το κράτος στους τρεις γιους του, Κωνσταντίνο Β’, Κωνστάντιο και Κώνσταντα και τους δύο ανηψιούς του, Δαλμάτιο και Αννιβαλιανό. Μετά το θάνατό του οι διάδοχοι του ήρθαν σε σύκρουση μεταξύ τους και μόνος κύριος του κράτους έμεινε ο Κωνστάντιος.

Ο Κωνστάντιος ήταν άνθρωπος φιλύποπτος μικρόψυχος και πάρα πολύ αυταρχικός, σκληρός, φθονερός και εκδικητικός. Δεν είχε τα χαρίσματα του πατέρα του, ούτε στρατιωτικές και διοικητικές αρετές.

Η εποχή που βασίλευε ο Κωνστάντιος χαρακτηρίζεται από θρησκευτικές ταραχές που τις προκάλεσε ο ίδιος. Επειδή ήταν Αρειανός, οπαδός του αίρεσης του Αρείου, πολέμησε με πάθος την Ορθοδοξία. Εξόρισε ορθόδοξους επισκόπους ανάμεσα τους και τον Μεγάλο Αθανάσιο, ο οποίος με δυσκολία γλύτωσε από τον θάνατο. Ο Κωνστάντιος ήταν τόσο φανατικός Αρειανός, ώστε με Σύνοδο που συγκάλεσε στο Ρίμινι (359) ανακήρυξε τον Αρειανισμό επίσημο δόγμα της αυτοκρατορίας.

Ένα πολύ σπουδαίο γεγονός της εποχής είναι ο εκχριστιανισμός των Γότθων, οι οποίοι ασπάστηκαν τον Αρειανισμό. Ο Κωντάντιος καταδίωξε με φανατισμό του ειδωλολάτρες κλείνοντας ναούς και απαγορεύοντας τα μυστήρια και τις θυσίες.

Ενώ στο εσωτερικό προκάλεσε θρησκευτικές αναταραχές, στο εξωτερικό είχε μεγάλες επιτυχίες. Νίκησε τους Σαρμάτες στον Δούναβη και τους Πέρσες στη Μεσοποταμία. Στη Δυτική Ευρώπη κατά των Αλαμανών έστειλε το νεαρό εξάλδελφο του Ιουλιανό, ο οποίος εκείνη την εποχή (355), σπούδαζε φιλοσοφία στην Αθήνα. Ο Ιουλιανός κέρδισε μεγάλες νίκες με αποτέλεσμα να τον αγαπήσουν πολύ οι Γαλάτες στρατιώτες του.

Ο αυτοκράτορας άρχισε να φθονεί τη δόξα του εξαδέλφου του και συγχρόνως να τον υποπτεύεται. Με την δικαιολογία ότι χρειάζεται στρατό, για να εκστρατεύσει κατά των Περσών, ζήτησε από τον Ιουλιανό να του στείλει το μεγαλύτερο μέρος του στρατού του.

Ο στρατός όταν έμαθε τη διαταγή του Κωνστάντιου ανακήρυξε τον Ιουλιανό αυτοκράτορα. Ο Κωνστάντιος αφού διέκοψε την εκστρατεία κατά των Περσών, στράφηκε εναντίον του Ιουλιανού. Όμως, όταν βρισκόταν στην Κιλικία πέθανε και μόνος κύριος της αυτοκρατορίας έμεινε ο Ιουλιανός (361).