Ο Κολόμβος της Αρχαιότητας

Ο «Κολόμβος της Αρχαιότητας» είναι ο Πυθέας ο Μασσαλιώτης, ο οποίος, γύρω στο 320π.Χ., αναζήτησε νέους εμπορικούς δρόμους προς τις χώρες του κασσίτερου, πολύ σπουδαίας πρώτης ύλης στην αρχαιότητα, που να μην τις ελέγχουν οι αντίπαλοι της Μασσαλίας, οι Καρχηδόνιοι.

Ο Πυθέας, λοιπόν, εξερεύνησε τις ατλαντικές ακτές της Ιβηρίας και της Γαλατίας, έφτασε στις Κασσιτερίδες νήσους (ακτές Κορνουάλης και Ουαλίας), έκανε το γύρο της Βρετανίας, διέπλευσε τη Βόρειο Θάλασσα, γνώρισε τους ημιάγριους ιθαγενείς της σημερινής Ολλανδίας και Γερμανίας, έφτασε ενδεχομένως στην είσοδο της Βαλτικής, και κατόπιν τράβηξε βορειότερα, φτάνοντας στη μυθική «Εσχάτη Θούλη». Πολλοί ερευνητές θεωρούν πως η Θούλη αυτή, είναι η σημερινή Ισλανδία, ενώ οι άλλοι την ταυτίζουν με τη βόρεια Νορβηγία.

Το πιθανότερο είναι πως ο Πυθέας δεν πέρασε από τις Στήλες, γιατί οι Καρχηδόνιοι είχαν δημιουργήσει με το στόλο τους αληθινό «ξύλινο παραπέτασμα», που εμπόδιζε σε όλα τα ξένα πλοία να προχωρήσουν δυτικότερα από την Κορσική και τη Σαρδηνία. Η ισχυρή Μασσαλία επικοινωνούσε με τις αποικίες της Μόνοικο (Μονακό), Αγάθη (Αγκντ), Εμπορείον (Αμπούριας), είτε διά ξηράς, είτε ακτοπλοϊκώς. Ο Πυθέας φαίνεται πως κατέπλευσε τον ποταμό Γαρούνα ως τον Ατλαντικό Ωκεανό.

Ο Πυθέας ήταν αυθεντικός εξερευνητής και ονομάστηκε από πολλούς «Κολόμβος της Αρχαιότητας». Οι παρατηρήσεις που έκανε εντυπωσιάζουν για την εμπιστοσύνη τους. Χωρίς φυσικά να υποπτεύεται την ύπαρξη του Γκολφ Στρημ, είχε επισημάνει την επίδραση του, αναφέροντας πως όταν διαπλέεις τις βόρειες ακτές της Ιβηρίας με κατεύθυνση από ανατολή προς δύση, θέλεις λιγότερο χρόνο παρά αν τις διαπλέεις κατά την αντίθετη κατεύθυνση. Παρατήρησε επίσης τις παλίρροιες, κατά τις οποίες το νερό της θάλασσας ανέβαινε δεκάδες μέτρα, σημείωσε πως στις πιο βόρειες περιοχές που επισκέφθηκε, ο ήλιος δε βασίλευε επί έξη μήνες και ανέφερε για άγριες φυλές κανιβάλων στην Ιρλανδία.

Τα όσα είδε και μελέτησε στα ταξίδια του ο μεγάλος θαλασσοπόρος τα περιέλαβε στο βιβλίο του Περί Ωκεανού, το οποίο δυστυχώς έχει χαθεί. Μολονότι όσα παράξενα ανέφερε ανταποκρίνονταν στην πραγματικότητα, ήταν φαινόμενα απολύτως άγνωστα στον κόσμο της Μεσογείου και φάνηκαν απίστευτα στους Έλληνες, με αποτέλεσμα να θεωρηθεί μεγάλος τερατολόγος, εξ ου και η φράση «Πυθέου μυθεύματα», που χρησιμοποιούνταν όταν κάποιος ήθελε να χαρακτηρίσει κάποια μεγάλη τερατολογία.