Ο Θαλής ο Μιλήσιος

Ο Θαλής, σύμφωνα με τον Δημόκριτο, ήταν γιος του Εξαμύου και της Κλεοβουλίνη, από τη γενιά των Θηλιδών, οι οποίοι ήταν ευγενείς Φοίνικες και κατάγονταν από τον Κάδμο και τον Αγήνορα. Ο Θαλής ήταν ένας από τους επτά σοφούς της αρχαιότητας. Έγινε πολίτης της Μιλήτου, όταν ήρθε φυγάς από τη Φοινίκη. Σύμφωνα με άλλους, ήταν ιθαγενής Μιλήσιος και μάλιστα από ονομαστή γενιά.

Ύστερα από τη μελέτη των πολιτικών, στράφηκε στη μελέτη των φυσικών πραγμάτων. Σύμφωνα με κάποιους δεν άφησε σύγγραμμα, δεδομένου ότι το έργο «Ναυτική Αστρολογία» που αποδίδεται στον Θαλή, θεωρείται επίσης πως είναι έργο του Φώκου του Σάμιου. Μερικοί από τους παλαιότερους ισχυρίζονται επίσης πως «ο Θαλής είπε πρώτος πως οι ψυχές είναι αθάνατες». Αν και ο Ορφέας είχε ήδη υποστηρίξει την αθανασία της ψυχής.

Ο Θαλής ο Μιλήσιος έπειτα από παρατηρήσεις κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το νερό είναι η βάση, ή μάλλον η αρχή των πάντων. Τόσο η παλαιά παράδοση όσο και η νεότερη, αποδίδει τα πρωτεία πολλών επιτευγμάτων στον Θαλή. Ο Μιλήσιος φιλόσοφος είναι ο πρώτος που υπέθεσε πως αποκλειστικά και μόνο το νερό είναι η αρχή των πραγμάτων. Αν μάλιστα πρέπει να ληφθεί υπόψιν ως στοιχείο σύγκρισης το γεγονός της αδυναμίας μέτρησης του νερού, τότε η υιοθέτηση του ως αρχής πρέπει να εκληφθεί ως η πρώτη επιχείρηση υπερκεράσεως του αγνώστου.

Θεωρείται ως ο πρώτος φιλόσοφος, αφού χρησιμοποίησε την επαγωγή που θεωρείται sine qua non προϋπόθεση της επιστημονικής έρευνας. Η εφαρμογή της από τον Θαλή συνεπάγεται σε κάθε περίπτωση, είτε όταν θεωρεί το νερό ως αρχή είτε στις αστρονομικές και γεωμετρικές εφαρμογές του. Ο Θαλής θεωρείται ήδη από την αρχαιότητα ως ο πρώτος των Ιώνων φιλοσόφων με αποτέλεσμα η φιλοσοφία που ξεκίνησε από αυτόν να ονομάζεται Ιωνική.

Ο Θαλής θεωρούσε τη γη σφαιρική. Υποστηρίζεται μάλιστα ότι ο Αριστοτέλης χρησιμοποιεί τα επινοήματα του για να συναγάγει τη σφαιρικότητα της Γης. Κυριότερο είναι εκείνο που σχετίζεται με το σχήμα της σκιάς της Γης και τις εκλείψεις της Σελήνης. Κατά τον Κικέρωνα, Ρωμαίο φιλόσοφο, ο Θαλής είχε κατασκευάσει ουράνια σφαίρα.

Από τη γενικότερη θέση του Θαλή, σύμφωνα προς την οποία η Γη επιπλέει στο νερό, συνάγεται ότι οι σεισμοί προκαλούνται επίσης από την εκάστοτε κατάσταση του ύδατος. Καταγράφεται ότι, τόσο ο Θαλή,ς όσο και ο Δημόκριτος, νόμιζαν ότι το νερό ήταν η αιτία των σεισμών. Επ΄ αυτού μάλιστα θα γράψει ο Σενέκας πως οι σεισμοί προκαλούνται από την σφοδρότητα της κίνησης των Ωκεανών. Προφανώς δεν μπορεί να βρίσκεται μακριά ένας συσχετισμός του θεού της θάλασσας Ποσειδώνα, ως αιτίου της πρόκλησης των σεισμών, εφ΄ όσον μάλιστα αποκαλείται «ενοσίχθων», δηλαδή αυτός που σείει τη γη.