Ο Αρχίλοχος (680π.Χ.-640π.Χ.)

Ο Αρχίλοχος στάθηκε ο δημιουργός και ο κορυφαίος εκπρόσωπος της ιαμβικής ποίησης. Τα θέματα του, εμπνευσμένα από τη γύρω ζωή του και το παρόν, τράβηξαν την προσοχή των συγχρόνων το, που ως τότε πρόσεχαν τις επιβλητικές περιγραφές από πολέμους και κατορθώματα βασιλιάδων. Η ζωή του στάθηκε μυθιστορηματική.

Πέρασε τα παιδικά και εφηβικά του χρόνια στην Πάρο, μετά, σπρωγμένος από τη φτώχεια, ακολούθησε τον πατέρα του στην παριανή αποικία της Θάσου, αλλά και εκεί τα πράγματα δεν πήγαν καλά. Η αποικία μπλέχτηκε σε πόλεμο με τους Σαΐους της αντικρινής θρακικής ακτής και ο Αρχίλοχος πολεμώντας σε κάποια μάχη κινδύνεψε να σκοτωθεί και σώθηκε τρέχοντας ρίχνοντας προηγουμένως την ασπίδα του.

Αργότερα επιστρέφει στη Πάρο, μνηστεύεται τη Νεοβούλη, κόρη του Λυκάμβη, αλλά ο πεθερός του μετανιώνει και δίνει τη Νεοβούλη σε άλλον. Τότε ο ποιητής εκδικείται με τους πιο δηκτικούς ιάμβους του, που όπως λέει η παράδοση, έκαναν τον Λυκάμβη και τις κόρες του να κρεμαστούν από την ντροπή τους. Το υπόλοιπο της σύντομης ζωής του το έζησε ως μισθοφόρος ή ως πειρατής, ώσπου σκοτώθηκε σε μια μάχη στη Νάξο.

Ο Αρχίλοχος γράφει

Χαμός του γαμπρού

Την πολυστέναχτη θλίψη κανείς, ή πολίτης ή η πόλη,

δεν κατακρίνει, μακριά τα φαγοπότια, ακριβοί

ήταν αυτοί, Περικλή, που πολύβοου πελάγου το κύμα

έπνιξε, ο πόνος βαριά μας τυραννά την καρδιά.

Μα, αγαπητέ μου, οι θεοί για τ΄αγιάτρευτα βάσανα πάλι

έχουνε βρει γιατρικό: καρτερική υπομονή.

Η συμφορά μια τον έναν χτυπά μια τον άλλον, τώρα

ήρθε σ΄εμάς, για πληγή βογκούμε, ναι, αιματηρή,

μα θα περάσει και σ΄άλλους αργότερα, μπρος, τη γυναικεία

θλίψη πετάξτε λοιπόν, σφίξτε γερά την καρδιά.

Κουράγιο

Ψυχή, ψυχή, που δύσκολες σε συνταράζουν έγνοιες,

ορθώσου και γυρίζοντας προς τους εχθρούς το στήθος

υπερασπίσου, αφού γερά τη θέση σου κρατήσεις

μες στα καρτέρια των εχθρών. Κι ανίσως και νικήσεις

να μην καυχιέσαι φανερά, μήτε να κλαις στο σπίτι,

πέφτοντας χάμου αν νικηθείς. Παρά να χαίρεις λίγο

για τις χαρές και στα κακά να μην πολυλυπάσαι.

Και ξέρε τους ανθρώπους ποιος ρυθμός τους κυβερνάει.