Οι Κινέζοι γεωργοί αποτελούσαν την ραχοκοκαλιά της αυτοκρατορίας, και κοινωνικά, βρίσκονταν στην ίδια θέση με τους εμπόρους και τους τεχνίτες. Το 111π.Χ. ο αυτοκράτορας Γου Ντι, της δυναστείας των Χαν, έβγαλε διάταγμα με το οποίο δήλωνε ότι η γεωργία αποτελεί θεμέλιο λίθο της κοινωνίας. Τα έτη 1 και 2 μ.Χ. στη επίσημη απογραφή που έγινε καταγράφηκαν 50.000.000 αγρότες σε σύνολο πληθυσμού 60.000.000.
Κατά τη διάρκεια της βασιλείας των δυναστειών Τσου και Σανγκ, οι αγρότες δούλευαν τη γη για λογαριασμό των γαιοκτημόνων. Όταν έγινε αυτοκράτορας ο Τσιν Σι Χουάνγκ Τι, οι ευγενείς έχασαν μεγάλο μέρος της δύναμης τους, πολλά περιουσιακά στοιχεία κατασχέθηκαν και η γη διανεμήθηκε στους αγρότες.
Οι χωρικοί ζούσαν σε χωριά που προστατεύονταν από τείχη. Δίπλα από τα σπίτια τους βρίσκονταν οι αποθήκες, οι στάβλοι και άλλες εγκαταστάσεις για τα ζώα. Στη βόρεια Κίνα καλλιεργούσαν, κυρίως, κεχρί και σιτάρι. Στη νότια Κίνα, όπου είχαν γίνει περισσότερα αρδευτικά έργα, καλλιεργούσαν, κυρίως, ρύζι. Σημαντική ήταν και η παραγωγή της κάνναβης, από την οποία κατασκευάζονταν ανθεκτικά υφάσματα.
Οι γεωργοί ασχολούνταν και με την κτηνοτροφία. Εξέτρεφαν βοοειδή, ερίφια, χοίρους και κοτόπουλα. Η μέση αγροτική οικογένεια είχε από πέντε ως έξι μέλη. Όλοι εργάζονταν σκληρά κατά τους ανοιξιάτικους και τους καλοκαιρινούς μήνες ενώ το χειμώνα ξεκουράζονταν. Οι αγρότες μπορούσαν να χαίρουν ανέσεων αλλά η δουλειά τους είχε αρκετά υψηλό παράγοντα ρίσκου. Οι κυριότερες αιτίες κακής συγκομιδής ήταν η ξηρασία, οι λιμοί, οι επιδημίες και οι πλημμύρες. Οι οικογένειες, συχνά, εργάζονταν για να δημιουργήσουν αρδευτικά κανάλια και φράγματα, παρά το γεγονός ότι τα μεγαλύτερα έργα τα αναλάμβανε το κράτος.
Ένα μεγάλο μέρος της παραγωγής των αγροτών κατέληγε στο κράτος ως μορφή φορολογίας. Κάθε αγρότης ήταν υποχρεωμένος ένα μήνα κάθε έτους να προσφέρει κοινωνικό έργο. Δούλευαν σε διάφορα έργα, όπως η επιδιόρθωση φραγμάτων και καναλιών, γ αποξήρανση εδαφών και η ανέγερση τειχών. Οι 700.000 εργάτες που απασχολήθηκαν στην κατασκευή του μαυσωλείου του πρώτου αυτοκράτορα ήταν σχεδόν όλοι αγρότες, οι οποίοι σε καταστάσεις ανάγκης μπορούσαν να κληθούν και στον στρατό.
Τέτοιου είδους διακοπές από την αγροτική δουλειά μπορούσαν να οδηγήσουν στην καταστροφή καλλιεργειών, με αποτέλεσμα να δυσχεραίνει η οικονομική κατάσταση ολόκληρων περιοχών. Οι οικογένειες αναγκάζονταν να πουλήσουν τη γη τους και να εργαστούν στη γη κάποιου άλλου ιδιοκτήτη ή να μεταναστεύσουν στις πόλεις και να αναζητήσουν την οποιαδήποτε εργασία.
Οι Κινέζοι γεωργοί προσπαθούσαν να εκμεταλλεύονται στο έπακρο τις παραγωγικές δυνατότητες γης τους ώστε να αποκομίζουν το μεγαλύτερο δυνατό κέρδος και να ελαχιστοποιούν τις απώλειες. Για να επιτύχουν αυτόν τον σκοπό καθιέρωσαν ένα νέο τρόπο σποράς. Δεν έσπερναν τα χωράφια πετώντας τυχαία τους σπόρους, αλλά έσκαβαν αυλάκια και τους τοποθετούσαν εκεί. Με τον τρόπο αυτό τα κτήματα μπορούσαν να δουλευτούν και να αρδευτούν καλύτερα, ενώ η εποχική εναλλαγή των αυλακιών επέτρεπε την αγρανάπαυση και κατά συνέπεια την ανανέωση του εδάφους.
Οι αγρότες δεν πετούσαν τίποτα. Όταν ξεριζώνονταν τα ανεπιθύμητα βότανα αφήνονταν μέσα στις καλλιέργειες καθώς μπορούσαν να λειτουργήσουν ως λίπασμα. Τα οικιακά απόβλητα, όπως και εκείνα των κτηνοτροφιών, καθώς και η λάσπη από τα κανάλια χρησιμοποιούντα και αυτά ως λίπασμα. Ακόμα και το μοίρασμα των εργασιών γινόταν με τέτοιον τρόπο ώστε να εκμεταλλεύονται όλες τις δυνάμεις.
Για να αντιμετωπίσουν την κούραση της δουλειάς οι οικογένειες ένωναν τις δυνάμεις τους και εργάζονταν όλοι μαζί, πρώτα στη γη του ενός και έπειτα του άλλου. Τα εργαλεία (φρέζες, δρεπάνια, φτυάρια κ.α.) ήταν φτιαγμένα από σίδερο, ενώ τα μεγάλα αγροκτήματα διέθεταν και μηχανήματα που κινούνταν με νερό ή ζώα. Με αυτόν τον τρόπο διευκολύνονταν η σιγκομιδή των δημητριακών, το άλεσμα του σιταριού και το πάτημα των σπόρων από όπου έβγαινε το λάδι.
Τα άροτρα διέθεταν μηχανισμούς, που ρύθμιζαν το βάθος των αυλακιών για τους σπόρους, ενώ από τον 2οπ.Χ. αιώνα τέθηκε σε λειτουργία μια μηχανή σποράς που ρύθμιζε τη διάθεση των σπόρων χωρίς την παραμικρή απώλεια.
Για να ποτιστούν οι καλλιέργειες οι αγρότες είχαν στη διάθεση τους μηχανήματα που αντλούσαν νερό από τα ποτάμια και τα κανάλια. Για να λειτουργήσουν οι υδραυλικές αντλίες έπρεπε να απασχοληθούν αγρότες στα πετάλια τους ή να κινηθούν με τη χρησιμοποίηση ζώων. Για τους Κινέζους η δουλειά του γεωργού ήταν η μόνη έντιμη απασχόληση, καθώς, παρά την κούραση, ήταν η μόνη δουλειά που μπορούσε να τους εξασφαλίσει τα προς το ζην.
Με πληροφορίες από: nationalgeographic