Αν και η Πομπηία ήταν μια πόλη ελάσσονος σημασίας σε σύγκριση με τη μητροπολιτική Ρώμη, διέθετε πολλά χαρακτηριστικά της. Στην Πομπηία η τοπική αριστοκρατία, όπου περιελάμβανε εύπορους γαιοκτήμονες και πλούσιους εμπόρους, κατοικούσε σε μεγαλοπρεπή σπίτια, συχνά τεραστίου μεγέθους και κάποιες φορές χτισμένα σε πανοραμικές θέσεις και σε ειδικά διαμορφωμένο έδαφος. Οι κατοικίες αυτές περιελάμβαναν αίθουσες υποδοχής, στοές με κολόνες και μεγάλους χώρους που οδηγούσαν στους κήπους. Πολλά σπίτια διέθεταν επίσης καταστήματα με πρόσοψη στο δρόμο, που συνήθως ήταν νοικιασμένα ή τα διαχειρίζονταν δούλοι, όπου πωλούνται διαφορά αγαθά του κτήματος.
Οι τεχνίτες, οι μικροί έμποροι και οι απελεύθεροι πολίτες κατοικούσαν σε μικρότερα σπίτια με μια στοά γύρω από τα δωμάτια του πρώτου πατώματος. Η προσεκτική διαρρύθμιση του χώρου σε αυτές τις κατοικίες φανερώνει το υψηλό κόστος της γης που προοριζόταν για οικοδόμηση.
Η διαρρύθμιση των ιδιωτικών κατοικιών της Πομπηίας αντανακλά την κοινωνική θέση των κατοίκων της. Τα σπίτια μεταξύ του 4ου και του 3ου π.Χ. αιώνα ακολουθούν σαφώς ένα αναγνωρίσιμο «ιταλικό» μοντέλο, με δωμάτια διαταγμένα γύρω από αίθριο (μικρός τετράπλευρος ανοιχτός χώρος) ή αίθουσα.
Τον 2ο π.Χ. αιώνα τα σπίτια μεγάλωσαν με προσθήκες που απηχούσαν την ελληνική τεχνοτροπία. Οι κατοικίες των φτωχών διαιρούνταν σε μικροσκοπικά διαμερίσματα και συχνά λειτουργούσαν ταυτόχρονα ως εργαστήρια με απευθείας έξοδο στον δρόμο.
Στα μεγαλύτερα σπίτια οι εσωτερικοί χώροι ήταν διατεταγμένοι γύρω από τον προθάλαμο ή της είσοδο, που συνέδεε το εσωτερικό με το εξωτερικό μέρος του σπιτιού. Ο προθάλαμος οδηγούσε στο αίθριο, μια αίθουσα και χώρο υποδοχής, χτισμένη σε τετραγωνικό σχέδιο με κολόνες. Ήταν καλυμμένο με οροφή που επέτρεπε την είσοδο στο φως του ήλιου και στη βροχή. Στο κέντρο βρισκόταν μια αβαθής ορθογώνια στέρνα για την αποθήκευση των ομβρίων υδάτων από τις υδρορροές, που τροφοδοτούσαν επίσης τη στέρνα του σπιτιού.
Στη συνέχεια του αιθρίου υπήρχε συνήθως ένα ιερό δωμάτιο που φιλοξενούσε τους προστάτες θεούς της οικογένειας. Το κεντρικό δωμάτιο στη άκρη του αιθρίου προοριζόταν για καθημερινή χρήση και συχνά ήταν διακοσμημένο με ιδιαίτερη φροντίδα. Ο ύπνος και η ξεκούραση γινόταν στο υπνοδωμάτιο, ένα σκοτεινό και στενό χώρο, συνεχόμενο με το αίθριο.
Το τρικλίνιο ήταν επίσημος χώρος των συμποσίων και πήρε το όνομα του από τα τρία ανάκλιντρα που βρίσκονταν γύρω από ένα τραπέζι για την άνεση των συνεστιαζομένων. Ακολουθούσαν τα δωμάτια υπηρεσίας δηλαδή η κουζίνα, τα κελάρια, οι αποθήκες και τα λουτρά. Το περιστύλιο ήταν μια αυλή με κιονοστοιχίες -ελληνικό στοιχείο- γύρω από το οποίο βρίσκονταν τα κύρια δωμάτια.
Τα φυτά του κήπου ήταν φυτεμένα σε γεωμετρική διάταξη, ενώ στο κέντρο υπήρχε πέργκολα ή πισίνα. Κάποιες φορές στον κήπο κατασκευαζόταν ένας πιο περίτεχνος και σκιερός χώρος, που λειτουργούσε ως τρικλίνιο για τα επίσημα γεύματα.
Με πληροφορίες από: nationalgeographic