Οι ΗΠΑ, η Μήλος και η Πάρος

Οι ΗΠΑ με την πολιτική τους στα χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης, επεδίωξαν να καταστήσουν αισθητή την παρουσία τους, στα, τότε, ευρωπαϊκά δρώμενα, παρά και ενάντια στο δόγμα Μονρόε να μη αναμιχθούν σ’ αυτά, στόχο τους έθεσαν και τη δημιουργία βάσης-νεωρίου του στόλου τους στο Αιγαίο. Αυτή «η απόκτηση λιμένος» μαρτυρείται ότι «προ πολλού ήδη χρόνου υπήρξε το αντικείμενον της επιθυμίας» τους και «υποκείμενον της πρώτης σκέψεως» τους. Έκφραση αυτής της πολιτικής και έρεισμα προς επιτυχία της υπήρξε η παρουσία μοίρας του στόλου τους στη Μεσόγειο, που τη διέπλεε από το Γιβραλτάρ ως τη Σμύρνη στις αρχές του Αγώνα του 1821.

Οι ΗΠΑ, η Μήλος και η Πάρος
Ένα από τα πλοία του αμερικανικού στόλου που διέπλεε το Αιγαίου το καλοκαίρι του 1822

Η παρουσία αυτής της μοίρας από τρία πολεμικά καράβια στα ελληνικά νερά σημειώθηκε αρχικά τον Ιούνιο του 1822 με «κομοδόρο» το ναύαρχο Τζόουνς (Jones) «εξουσιαστή των ναυτικών δυνάμεων της Μεσογείου» ο οποίος προσορμίστηκε αρχικά στα Ψαρά για να φτάσει στις 19 Ιουνίου 1822 στην Ύδρα. Στο νησί αυτό των Κουντουριωταίων, αλλά και του επαναστάτη ήρωα Οικονόμου, ο Τζόουνς είχε συζητήσεις με τους προκρίτους και σε αυτές για πρώτη φορά έθεσε το αίτημα των ΗΠΑ για «παραχώρηση γης ή καμιάς νήσου» «επί παραδείγματι η Μήλος» έναντι οιασδήποτε, και μάλιστα, χρηματικής ενίσχυσης προς την επανάσταση των ΗΠΑ.

Η επιδίωξη αυτή των ΗΠΑ επαναλήφθηκε λίγο αργότερα, στα 1823 και 1824, όταν η πραγματοποίηση της ανατέθηκε στον Αμερικανό πρεσβευτή στο Λονδίνο Ρας (Rush) και από την πλευρά της διοίκησης του Αγώνα στα εκεί μέλη της επιτροπής του ελληνικού δανείου, που πραγματοποίησαν σχετικές διαπραγματεύσεις το Μάιο και τον Αύγουστο του 1824.

Επισημότερο χαρακτήρα πήραν οι διαπραγματεύσεις σχετικά με την παραχώρηση από τη Διοίκηση στις ΗΠΑ ενός νησιού τον Αύγουστο του 1825. Τώρα οι ΗΠΑ ως τέτοιο νησί καθόριζαν την Πάρο με το σπουδαίο λιμάνι της, τη Νάουσα, όπου σκόπευαν να ανεγείρουν κατασκευές και οικοδομήματα και να το καταστήσουν όχι μόνο «νεώριο» του στόλου τους, αλλά και βάση για ανάπτυξη του εμπορίου τους και ελεύθερο διάπλου των εμπορικών τους καραβιών προς και από τον Εύξεινο Πόντο. Οι νέες διαπραγματεύσεις πήραν πλέον συγκεκριμένη μορφή το Σεπτέμβριο του 1825, όταν η νέα μοίρα του στόλου των ΗΠΑ με ναύαρχο τον Ρότζερς (Rodgers) έφτασε στο Ναύπλιο, όπου είχε, μετά τις αμοιβαίες επισκέψεις, στο ναυαρχικό πλοίο Nord Carolina σχετικές συζητήσεις με εκπροσώπους του Εκτελεστικού και του Βουλευτικού Σώματος, με προεξάρχοντες τους Αλ. Μαυροκορδάτο και Σπ. Τρικούπη, με αίτημα για παραχώρηση «ως σταθμού» των ΗΠΑ της νήσου Πάρου. Αργότερα στο αίτημα αυτό οι ΗΠΑ επανήλθαν και στα 1827 καθορίζοντας τώρα ως νησί, ξανά, τη Μήλο.

Το γεγονός της παραχώρησης βάσης-νεωρίου του στόλου των ΗΠΑ στα χρόνια του 1821 στην Πάρο απασχόλησε την ειδησεογραφία και την σχολιογραφία ευρωπαϊκών εφημερίδων, όπως τη Sun του Λονδίνου, την «Εφημερίδα της Μάλτας», αλλά και των ελληνικών επαναστατικών εφημερίδων «Γενική Εφημερίς της Ελλάδος», «Ελληνικά Χρονικά» και «Εφημερίς των Αθηνών».

Η επιδίωξη των ΗΠΑ για παραχώρηση από την Ελληνική Διοίκηση της Πάρου ως νεωρίου του στόλου τους τελικά δεν πραγματοποιήθηκε. Κύριες αιτίες ήταν: Η δημοσιοποίηση της. Οι εντεύθεν έντονες αντιδράσεις των άμεσα ενδιαφερομένων για το Αιγαίο χωρών και μάλιστα της Αγγλίας, αλλά και της Γαλλίας,οι οποίες επεδίωκαν την επέκταση των πολιτικοοικονομικών συμφερόντων τους στην ανατολική λεκάνη της Μεσογείου. Τέλος, ο φόβος των ένθερμων υποστηρικτών της αγγλικής πολιτικής με εκπροσώπους της τους Κουντουριωταίους, Μαυροκορδάτο και Σπ. Τρικούπη για δημιουργία δυσμενέστατων στον Αγώνα επιπλοκών και επιπτώσεων στην περίπτωση αποδοχής της, τότε, επί του προκειμένου, πολιτικής των ΗΠΑ.

Παρά την αποτυχία όμως αυτής το όλο θέμα, άγνωστο ως σήμερα, συνιστά ενδιαφέρουσα σελίδα της Ελληνικής Επανάστασης, η οποία φωτίζει, από τότε, την πολιτική των ΗΠΑ για ανάμιξή τους στα ευρωπαϊκά δρώμενα.

Πηγή: http://www.enet.gr

Υποβολή απάντησης

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *