Το 1795, η Οδησσός ξεπηδά ολοζώντανη ξαφνικά «σαν ένα μανιτάρι μετά από μια δυνατή βροχή» όπως γράφει ένας Ρώσος ιστορικός. Γύρω από το όνομα της πόλης υπάρχει η παράδοση του αυτοκρατορικού χορού όπου συζητήθηκε η μετονομασία και η τσαρίνα είπε: «Ας φέρει λοιπόν το Χατζήμπεη την αρχαιοελληνική ονομασία Οδησσός, όμως γένους θηλυκού Odessa». Το όνομα δόθηκε με διάταγμα που εκδόθηκε στις 27/1/1795 από την Αυτοκρατορική Ακαδημία Επιστημών προς τιμήν της αρχαιολελληνικής πόλης Ορδησσού ή Οδησσού, στα ερείπια της οποίας χτίστηκε η νέα πόλη.
Η φήμη ότι μια νέα πόλη γεννιέται προκαλεί μαζική προσέλευση εργατών, μαστόρων και εμπόρων όλων των τάξεων, με τους Έλληνες τεχνίτες και εμπόρους να διεκδικούν τη μερίδα του λέοντος στις εμπορικές συναλλαγές και να θέτουν τις βάσεις για τους μετέπειτα περίφημους Ελληνικούς Εμπορικούς Οίκους.
Στην πρώτη απογραφή πληθυσμού που διενεργείται το 1795, στους 2.349 κατοίκους της πόλης οι 613 είναι ξένοι υπήκοοι και από αυτούς οι 224 είναι Έλληνες, το 1/3 των ξένων. Στην απογραφή δεν συμπεριλαμβάνονατι οι άνδρες της «Οδησσινής Μοίρας», Έλληνες εθελοντές των Ορλωφικών που με διάταγμα της τσαρίνας, το 1795, σχημάτισαν σώμα 300 ανδρών και εγκαταστάθηκαν με τις οικογένειες τους στην Οδησσό. Ο διοικητής της Μοίρας, εκλεγμένος από τους ίδιους τους Έλληνες, ονομάζεται «Έφορος της Ελληνικής Αποικίας». Σε αυτό το αξίωμα εκλέγεται ο Αθανάσιος Κεσόγλου με το βαθμό του Αντισυνταγματάρχη.
Πολλά από τα μέλη της Μοίρας θα διαδραματίσουν πρωτεύοντα ρόλο στο χτίσιμο της πόλης, θα μεταπηδήσουν στις τάξεις των εμπόρων με τη διάλυση της Μοίρας και θα επιβάλουν τις απόψεις τους εκπροσωπώντας πρώτα τα συμφέροντα των Ελλήνων και μετά τα συφέροντα των άλλων κατοίκων της πόλης.
Στις 14/11/1795 ιδρύεται το «Ιδιαίτερο Δημαρχείο για τους Ρώσους εμπόρους» με πρόσθετη υποχρέωση να μεριμνά και για τις υποθέσεις των ομοθρήσκων λαών που μετοικούν στην πόλη. Στις 14/1/1796 εγκιανιάζεται το Δημαρχείο και στις πρώτες αιρετές εκλογές για την ανάδειξη των δημοτικών αρχόντων από τα 30 μέλη τα 13 είναι Έλληνες.
Στο διάταγμα για την ίδρυση του Δημαρχείου υπάρχει ιδιαίτερη αναφορά για τους Έλληνες κατοίκους της Οδησσού, κάτι που επιβεβαιώνει ότι είναι η πολυπληθέστερη κοινότητα της Οδησσού. Συστήνεται ιδιαίτερο τμήμα που αφορά αποκλειστικά τις υποθέσεις των Ελλήνων, τόσο αυτών που ήδη διαμένουν στην πόλη, όσο και αυτών που προτίθενται να μετοικήσουν, με εξαίρεση τις δικαστικές υποθέσεις.
Η διοίκηση του τμήματος ανατίθεται στον Αθανάσιο Κεσόγλου κια για την διεκπεραίωση των υποθέσεων τού παραχωρούνται δύο υπάλληλοι ένας γραμματέας και ένας μεταφραστής, οι οποίοι πληρώνονται από την κρατική αρχή. Ο Κέσογλου μεριμνά για την εύρυθμη εγατάσταση των Ελλήνων σε κτίρια που χτίζει και παραχωρεί η κεντρική διοίκηση και φροντίζει ώστε όλοι οι μέτοικοι να πάρουν το βοήθημα των 150 ρουβλίων που ορίζει το διάταγμα της τσαρίνας, για τα πρώτα έξοδα και 350 ρούβλια για να χτίσουν κατοικία. Όσοι επιθυμούν μπορούν να πάρουν χρήματα για να στήσουν επιχειρήσεις. Τα χρήματα αυτά δίνονταν με μορφή δανείου με χρονικό όριο αποπληρωμής τα 10 χρόνια και τριετή περίοδο χάριτος.
Έτσι τη διετία 1795-1796, πολλοί Έλληνες έρχονται στην Οδησσό για να επωφεληθούν από τα προνόμια που παραχωρεί η τσαρίνα και πολλοί , παράλληλα με τα στρατιωτικά τους καθήκοντα, παίρνουν δάνεια και χτίζουν εργοστάσια. Το εμπόριο αυξάνει αισθητά και οι εμπορικές συναλλαγές παρουσιάζουν κατακόρυφη άνοδο. Ύστερα από παράκληση των ξένων εμπόρων για την καλύτερη ροή του εμπορίου ιδρύεται Χρηματιστήριο στις 30/10/1796.
