Ο Μιχαήλ Β’ επονομάστηκε τραυλός, λόγω του φυσικού ελαττώματος της γλώσσας του. Από τη νεαρή του ηλικία πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στα στρατόπεδα και δεν απέκτησε μόρφωση, υπήρξε αγροίκος στους τρόπους, τραχύς και ωμός πολεμιστής. Όμως διέθετε εξυπνάδα, πολιτική οξυδέρκεια και αποφασιστικότητα.
Πρώρα πρώτα ο Μιχαήλ, όταν αναγορεύτηκε αυτοκράτορας, διέταξε να ευνουχίσσυν τα παιδιά του Λέοντα Ε’, για να εξασφαλίσει τη δυναστεία. Στο ζήτημα των εικόνων ακολούθησε μετριοπαθή πολιτική. Ανακάλεσε από την εξορία πολλούς εξόριστους εικονολάτρες όπως τον Θεόδωρο Στουδίτη, τον Πατριάρχη Νικηφόρο και άλλους. Όμως παρά τη φαινομενική μετριοπάθεια του, κατά βάθος ήταν εικονομάχος και υποστήριζε την εικονομαχία.
Την μετριοπαθή και ουδέτερη στάση του Μιχαήλ προσπάθησαν πολλοί να εκμεταλλευτούν. Ανάμεσα σε αυτούς σπουδαιότερος ήταν ο Θωμάς Καππαδόκης, ο οποίος ήταν σλαβικής καταγωγής. Ο τελευταίος παρουσιάστηκε σαν υποστηρικτής των εικόνων ενώ στην πραγματικότητα απέβλεπε στον σφετερισμό της εξουσίας. Κατόρθωσε να συγκεντρώσει κάτω από τη σημαία του διάφορα ετερόκλητα στοιχεία από κοινωνικής και από εθνολογικής πλευράς (φτωχούς, δυσαρεστημένους, Πέρσες, Άραβες, Αρμένιους και άλλες φυλές του Καυκάσου).
Το επαναστατικό αυτό κίνημα διαδόθηκε πολύ σύντομα στο μεγαλύτερο τμήμα της Μικράς Ασίας. Ο Θωμάς Καππαδόκης κατόρθωσε να αναγορευθεί αυτοκράτορας από τον πατριάρχη Αντιοχείας. Εν τω μεταξύ ο Θωμάς κατόρθωσε να προσεταιριστεί το μεγαλύτερο μέρος του στόλου. Στη συνέχεια πέρασε στις ευρωπαϊκές περιοχές όπου τον υποστήριζε και ένα μεγάλο μέρος των εικονολατρών. Τον Δεκέμβριο του 821 ο στασιαστής έφτασε μπροστά από τη βασιλεύουσα και άρχισε να την πολιορκεί. Η πολιορκία διήρκεσε πάνω από ένα χρόνο και τελικά απέτυχε.
Ο αυτοκράτορας Μιχαήλ Β’ ο Τραυλός με τον οργανωμένο στρατό του κατόρθωσε να καταπνίξει το κίνημα του Θωμά. Πράγματι την άνοιξη του 823 ο Θωμάς αναγκάστησκε να διαλύσει την πολιορκία και να φύγει. Αργότερα συνελήφθη και θανατώθηκε με φρικτά βασανιστήρια.
Ένα άλλο σοβαρό γεγονός της βασιλείας του Μιχαήλ Β’ ήταν η πολιορκία της Κρήτης από Σαρακηνούς Άραβες της Ισπανίας, οι οποίοι είχαν καταλάβει την Αίγυπτο (από το 818). Η κατοχή της Κρήτης διήρκεσε περίπου ενάμισυ αιώνα μέχρι το 961, οπότε απελευθερώθηκε από τον Νικηφόρο Φωκά. Έτσι το Βυζάντιο έχασε μία από τις σπουδαιότερες στρατηγικές βάσεις του στη Μεσόγειο.
Η εποχή του Μιχαήλ Β’ του Τραυλού χαρακτηρίζεται γενικά ως μία περίοδος παρακμής του βυζαντινού ναυτικού. Το 820 πέθανε ο Μιχαήλ και άφησε διάδοχό του τον γιο του Θεόφιλο.