Στη Μάνη αντί για την ερειπωμένη και άτονη ατμόσφαιρα άλλων περιοχών της Ελλάδας, υπάρχει μια αίσθηση σφριγηλής ευμάρειας. Δεν υπήρχε ούτε σπιθαμή διαθέσιμου εδάφους που να μην ήταν καλλιεργημένο και φυτεμένο με πνεύμα οικονομίας, καθώς το έδαφος ήταν φτωχό και βραχώδες. Τα χωριά ήταν καθαρά και χωρίς εικόνα φτώχειας και πιο πυκνοκατοικημένα από τις υπόλοιπες περιοχές της Ελλάδας. Τα πρόσωπα των ανδρών ήταν χαρούμενα και ανοιχτά, οι γυναίκες κομψότερες και οι φορεσιές τους πιο ταιριαστές.
Μανιάτης σε επιχρωματισμένη χαλκογραφία Μανιάτισσα σε χαλκογραφία
Η ελευθερία φαίνεται ότι άλλαξε εξ ολοκλήρου την όψη και τους τρόπους των ανθρώπων προς τη χαρά και την ευτυχία. όλοι μας χαιρέτισαν καθώς περνούσαμε και η μητέρα του οικοδεσπότη μας βγήκε έξω με έκδηλη χαρά να προϋπαντήσει. Άλλοι ήρθαν και με πολύ εγκάρδιο τρόπο μας εύχονταν χρόνια πολλά, μια ευγένεια σπάνια για την Ελλάδα. Τα αγόρια συνωστίζονταν γύρω μας και έλεγαν ότι οι Άγγλοι είναι πολύ καλοί φίλοι και απορούσαν που δεν είχαμε όπλα. Μετά κουνούσαν τις γροθιές τους προς την τουρκική ακτή και έλεγαν ότι αυτοί οι παλιάνθρωποι δεν τολμούσαν να έρθουν ανάμεσα στους Μανιάτες.
Η οικογένεια του οικοδεσπότη μας είχε μαγειρέψει κοτόπουλα για μας. Καθώς τρώγαμε ήρθαν πολλοί επισκέπτες, κυρίως γυναίκες που δεν είχαν δει ποτέ Φράγκους, μας κοίταζαν και μας ρωτούσαν διάφορα. Γελούσαν πολύ και συζητούσαν, αλλά ο κάθε άνδρας ήταν βαριά οπλισμένος.
Μετά το δείπνο βγήκαμε για έναν περίπατο και επισκεφτήκαμε μερικά πολύ όμορφα χωριά. Όλα ήταν προς το εσωτερικό. Οι εκκλησίες επίσης ήταν πολύ ωραίες. Όλες είχαν ένα ψηλό καμπαναριό γοτθικού τύπου με καμπάνες, που ένα αγόρι, περήφανο για την ελευθερία του και ανυπομονώντας να τη δείξει, ανέβαινε γρήγορα πάνω, και τις χτυπούσε καθώς πλησιάζαμε. Γιατί ούτε καμπαναριά, ούτε καμπάνες επιτρέπονται από τους Τούρκους.
Είδαμε έναν καινούργιο πύργο, τον πύργο του μπέη, ή καπετάνιου των Μανιατών, εξοπλισμένο με δύο βαριά πυροβόλα, και που παρ΄ότι δεν ήταν τόσο στέρεα χτισμένος, είχε μια σπουδαία θέση. Μας είπαν ότι όλοι αυτοί οι πύργοι έχουν προμήθειες για περίπτωση πολιορκίας, και ότι ένας από αυτούς είχε τρόφιμα για 5 χρόνια, πράγμα που το θεωρώ απίθανο.
Μας εντυπωσίασε αυτή η σύντομη γνωριμία μας με τους ελεύθερους Έλληνες στη Μάνη, τους Έλληνες που ήταν πάντοτε ελεύθεροι από την εποχή της Σπάρτης, που είχαν διατηρήσει την ανεξαρτησία τους με τους Ρωμαίους, τους Φράγκους, τους Βενετούς, τους Τούρκους.