Κολντούν

Ακόμα και στον 21ο αιώνα επιβιώνει στις αγροτικές κοινότητες η πίστη ότι κάποιοι είχαν την ικανότητα να χρησιμοποιούν μάγια. Ο κολντούν ήταν πρόσωπο που προκαλούσε δέος, σεβασμό και φόβο μαζί. Ο κολντούν κατέχει την ίδια θέση στη βόρεια Ρωσία με τη βέντμα στη νότια.

Κολντούν
Ρωσίδες βάφουν αυγά.
Τα αυγά του Πάσχα που είχε ευλογήσει ο παπάς στην εκκλησία χρησιμοποιούνταν στην μαγεία.

Μερικοί κολντούνι είχαν υπερφυσική καταγωγή. Ήταν γιοι μάγων ή είχαν την κατάρα της μητέρας τους, όσο ήταν ακόμα στη μήτρα, ενώ άλλοι γεννήθηκαν υπό την επίδραση ενός κακορίζικου άστρου. Άλλοι μαθήτευαν ως μάγοι ή απέκτησαν τη γνώση τους από έναν μάγο που πέθαινε. Εφόσον πιστευόταν ότι μια τέτοια μεταφορά γνώσης μπορούσε να γίνει παρά τη θέληση του αποδέκτη, οι χωρικοί φοβούνταν να αποδέχονται δώρα ή ακόμα να χειρίζονται αντικείμενα από το χέρι κάποιου που πέθαινε, αν τον υποπτεύονταν για μάγο.

Σύμφωνα με τις λαϊκές δοξασίες, ο κολντούν εξελίσσεται σε τόσο ισχυρή μορφή χάρη στην υπερφυσική μεσιτεία των διαβόλων. Βρίσκει τους διαβόλους στα αγαπημένα τους μέρη συναντήσεων, στα σταυροδρόμια, στα λουτρά ή στην αποθήκη αποξήρανσης και συμμετέχει σε όλες τις βλάσφημες πράξεις τους, όπως το ποδοπάτημα μιας εικόνας προκειμένου να μπει στην υπηρεσία τους. Για να πείσει τους διαβόλους για την αφοσίωση σε εκείνους, ο κολντούν αποτασσόταν τον Χριστό και κάθε χριστιανικό σύμβολο, αποκήρυττε τους γονείς του, ακόμα και τον ίδιο τον «ευρύ κόσμο». Συνεπώς, όταν πρόφερε τα διαβολικά του ξόρκια, απέφευγε να προσεύχεται, να κάνει τον σταυρό του και να επικαλείται τη βοήθεια αγίων και αγγέλων. Αντίθετα επικαλλούνταν το όνομα του Σατανά.

Ένας πιο συνηθισμένος τρόπος υποταγής από αυτόν τον κόσμο στον δαιμονικό ήταν το ανίερο «ταξίδι» μέσα από το ανοιχτό στόμα κάποιου ζώου, όπως σκύλου ή βατράχου. Αυτό το παράξενο τελετουργικό πέρασμα, ή ο συμβολικός θάνατος και η ανάσταση σε μια νέα μορφή ύπαρξης, απηχεί το ταξίδι των αμαρτωλών ψυχών προς την κόλαση μέσα από τα ορθάνοιχτα σαγόνια ενός φοβερού δράκου, που απεικονίζεται στις ρωσικές ιερές εικόνες και λαϊκές ζωγραφιές.

Σε αντάλλαγμα προς την υποταγή του, λεγόταν ότι ο μάγος ή αυτός που είχε πουλήσει την ψυχή του δεχόταν όλων των ειδών τα προνόμια: τη βοήθεια των δαιμόνων, βιβλία απόκρυφης γνώσης, αμύθητο πλούτο. Αν και η κατοχή ενός μαγικού νομίσματος, που μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ξανά και ξανά ήταν προϊόν φαντασίας, στην πραγματικότητα οι κολντούνι ήταν όντως πλούσιοι από τα πολλά δώρα τους χάριζαν οι πελάτες τους. Άλλα οφέλη από το δαιμονικό συμβόλαιο ήταν η ικανότητα του μάγου να μεταμορφώνεται και να γίνεται αόρατος. Οι κολντούνι επίσης δεν πληγώνονταν και μπορούσαν να σκοτωθούν μόνο με ένα μπρούτζινο κουμπί.

Είτε ο κολντούν είχε υπερφυσική καταγωγή είτε όχι, δεν είχε μεγάλες διαφορές ως προς την εμφάνιση από τους γείτονες του στην κοινωνία του χωριού. Σε αντίθεση με τη βέντμα ο κολντούν σπάνια είχε ουρά, αλλά τα μάτια του ήταν ασυνήθιστα. Καθρεφτίζονταν τα αντικείμενα ανάποδα ή καθόλου. Ήταν σαν αναμένα κάρβουνα, τα φρύδια του έσμιγαν, δεν είχε βλεφαρίδες και αλληθώριζε. Υπήρχαν πολλές δοξασίες για τις ιδιαίτερες δυνάμεις που έκρυβαν τα μαλλιά του μάγου. Τον Μεσαίωνα έλεγαν ότι το κεφάλι του μάγου έπρεπε να ξυριστεί προτού τον βασανίσουν, επειδή τα μαλλιά του τον βοηθούσαν να αντέχει τον πόνο. Μια από τις συνήθεις μεθόδους εξουδετέρωσης της δύναμης του μάγου, πέρα από το να του σπάνε τα δόντια, να του αφαιρούν το αίμα και να του δαγκώνουν τη μύτη, ήταν να του κόβουν τα γένια.

Οι άνθρωποι αγωνιούσαν να ανακαλύψουν αν ένας συγκεκριμένος κολντούν ήτνα υπεύθυνος για κάποια δυστυχία στη ζωή τους. Επειδή όμως οι κολντούνι δεν διέφεραν από τους κοινούς θνητούς τις περισσότερες φορές, υπήρχαν πολλές πολύπλοκες οδηγίες για το πώς να καταλάβει κάποιος τη πραγματική διαμονική φύση τους. Η καλύτερη εποχή για να συμβεί αυτό ήταν κατά τη Σαρακοστή και τις εβδομάδες του Πάσχα. Έτσι, οι μάγοι αναγνωρίζονταν κατά την Αναστάσιμη Λειτουργία, είτε γιατί έπαιρναν το πρώτο αυγό από μια νεαρή κότα (επαρχία του Νόβγκοροντ) είτε ένα κοκκινοβαμμένο αυγό (επαρχία της Τούλα). Καθώς ο ιερέας ψάλλει το «Χριστός Ανέστη» πρώτη φορά στην ακολουθία γύρω από την εκκλησία, οι μάγοι αποκαλύπτονταν σε αυτόν που κρατά το αυγό με τις πλάτες τους στραμμένες στο ιερό.

Η ρωσική λαϊκή παράδοση είχε πολλά διαφορετικά είδη μάγων. Μερικοί είναι προϊόντα φαντασίας, ενώ άλλοι είναι βασισμένοι στην πραγματικότητα. Χαρακτηριστικά, και σε αντίθεση με τη Δυτική Ευρώπη, στη Ρωσία δεν γινόταν διάκριση μεταξύ αρσενικών και θηλυκών μάγων, οι οποίοι έδιναν συμβουλές και κέρδιζαν τον σεβασμό ή καταδικάζονταν και τιμωρούνταν πάνω-κάτω το ίδιο. Βέβαια, κάποιοι μελετητές υποθέτουν ότι τον 19ο αιώνα υπήρχε μεροληψία σε βάρος των γυναικών. Επειδή όμως η Ορθόδοξη Εκκλησία δεν είχε ακραίες απόψεις για τη δαιμονολογία, που είχε η Καθολική Εκκλησία, οι Ρώσοι μάγοι, παρά τους πολλούς μύθους για τις σκοτεινές τους δυνάμεις, σπάνια κατηγορήθηκαν ότι λάτρεψαν τον Διάβολο και σε γενικές γραμμές γλίτωσαν από το τρομακτικό κυνήγι μαγισσών που ταλαιπώρησε τους Δυτικούς συναδέλφους τους.

error

Enjoy this blog? Please spread the word :)

Αρέσει σε %d bloggers: