Το δεύτερο μισό της 2ης χιλιετίας π.Χ. σημειώθηκαν εκτενείς μετακινήσεις λαών, που άλλαξαν τα δεδομένα στην Εγγύς Ανατολή. Ήδη από τα μέσα της χιλιετίας οι Χετταίοι, που κατοικούσαν στα ανατολικά οροπέδια, πραγματοποίησαν πλήθος εκστρατειών στη Συρία, κατέστρεψαν τα βασίλεια της Έμπλα και του Αλέππο και επεκτάθηκαν μέχρι τη Μεσοποταμία, ενώ, αφανίζοντας την Βαβυλώνα, σήμαναν το τέλος της τοπικής δυναστείας. Μετά την υποχώρηση των εισβολέων, που δεν ενδιαφέρονταν να διατηρήσουν τον έλεγχο της περιοχής, δημιουργήθηκε ξαφνικά ένα κενό εξουσίας, το οποίο κάλυψαν οι Κασσίτες.
Την αμορικής καταγωγής δυναστεία του Χαμουραμπί αντικατέστησε μια νέα σειρά ξένων βασιλέων, προερχομένων από το όρος Ζάγρος. Ενώ στη νότια Μεσοποταμία οι Κασσίτες αποκτούσαν όλο και μεγαλύτερη ισχύ, στη βόρεια Μεσοποταμία και τη Συρία αναπτυσσόταν το βασίλειο των Μιτάνι και στην περιοχή βόρεια του Τίγρη αναδεικνυόταν μια νέα δύναμη, η οποία επρόκειτο στη συνέχεια να δημιουργήσει μια από τις μεγαλύτερες αυτοκρατορίες της Εγγύς Ανατολής, αυτή των Ασσυρίων.
Οι Κασσίτες ηγεμόνες υιοθέτησαν ένα μεγαλειώδες κατασκευαστικό πρόγραμμα, που περιελάμβανε την ίδρυση της νέας πρωτεύουσας και έδρας του βασιλικού παλατιού, Ντουρ Κουριηκαλζού, με το επιβλητικό της ζιγκουράτ, αλλά και πλήθος άλλων αρχιτεκτονικών επεμβάσεων σε διάφορα κέντρα της Μεσοποταμίας.
Κατά τη βασιλεία του Καραϊντάς, κατασκευάστηκε ο τετράγωνου σχήματος ναός της Ουρούκ, ο οποίος πλαισιωνόταν από αντιτειχίσματα με πρωτότυπο πλαστικό διάσκοσμο. Στις κόγχες τους εναλλάσσονται ανάγλυφες φιγούρες του θεού του βουνού, ο οποίος φορά το αντιπροσωπευτικό ένδυμα με τις φολίδες, και της θεάς των υδάτων, χαρακτηριστικό γνώρισμα της οποίας είναι οι κυματοειδείς γραμμές που διατρέχουν το φόρεμα της. Όλες οι φιγούρες κρατούν στο χέρι έναν αρύβαλλο από τον οποίο ξεχύνεται νερό που φτάνει μέχρι και τις παραστάδες.
Ακόμα και στην Ουρ πραγματοποιήθηκαν νέες κτιριακές προσθήκες, ξεκινώντας από αυτές του μεγάλου σουμεροακκαδικού τεμένους. Ο ναός της Νινγκάλ μετακινήθηκε από τον Τζιγκπαρκού στη νοτιοδυτική πλευρά του μεγάλου ζιγκουράτ και υποβλήθηκε σε σημαντικές αλλαγές: η αίθουσα των Ποινών, που λειτουργούσε ως προπύλαιο, ιερό και δικαστήριο, λειτούργησε πλέον σε ξεχωριστό κτίριο τοποθετημένο σε ένα ψηλότερο κτίριο.
Παρότι η κυριαρχία των Κασσιτών διήρκεσε αρκετούς αιώνες, τα καλλιτεχνικά δείγματα αυτής της περιόδου είναι σποραδικά. Εντυπωσιακής ομορφιάς είναι το άγαλμα που απεικονίζει μια λέαινα που φέρει ακόμα ίχνη του ερυθρού χρώματος με το οποίο ήταν ζωγραφισμένο. Ιδιαίτερη έμφαση έχει δοθεί στους όγκους που απαρτίζουν το σώμα, καθώς και στην απεικόνιση του ρύγχους του ζώου.
Ένα ακόμα πήλινο εύρημα είναι μια ανδρική κεφαλή, με μυτερή γενειάδα, μεγάλο οφρυϊκό τόξο και ασυνήθστα μικρά αφτιά. Η χρήση χρωμάτων προσδίδει ιδιαίτερη ζωντάνια στο αγαλματίδιο αυτό, το οποίο μοιάζει πολύ στις ανδρικές φιγούρες αξιωματούχων και ακολούθων της αυλής που απεικονίζονται κλιμακωτά στους τοίχους του παλατιού.
Το ιδαίτερο δημιούργημα της τέχνης των Κασσιτών και το κουντουρού, μια πέτρινη στήλη με διαφορετικά κάθε φορά μεγέθη, συχνά ωοειδούς σχήματος, η οποία φέρει επιγραφές συνήθως σχετιζομένες με κάποια δωρεά ή παραχώρηση γης από τον ηγεμόνα στους αξιωματούχους του. Τα κείμενα συνοδεύονται από ένα σύστημα συμβόλων.
Πιθανόν τα κουντουρού τοποθετούνταν σε ναούς και με τον τρόπο αυτό ο θεός του ναού γινόταν εγγυητής της δωρεάς. Στα κουντουρού τα μοτίβα που εμφανίζονται είναι ο δράκος του θεού Μαρδούκ, ο σκύλος της θεάς Γκούλα και τα αστρικά σύμβολα του Ήλιου, της Σελήνης και του πλανήτη της Αφροδίτης, τα οποία αντιστοιχούν στους θεούς Σαμάς, Σιν και Ιστάρ. Απεικονίζονται επίσης ημιάγριες φιγούρες, σκορπιοί και άλλα θεϊκά σύμβολα.
Ένα άλλο δείγμα τέτοιας στήλης παρουσιάζει διαφοροποίηση στην εικονογραφία: υπάρχει μια σκηνή εμφάνισης ενώπιον των θεών, η οποία παραπέμπει σε προηγούμενη παράδοση. Ο βασιλιάς Μελισιπάκ Β’ παρουσιάζει την κόρη του στη θεά Ινάνα, η οποία είναι καθισμένη σε θρόνο, ενώ τα γνωστά αστρικά σύμβολα της θεϊκής Τριάδας εμφανίζονται στο πάνω μέρος της σκηνής.
Πολλά από τα μοτίβα των κουντουρού χρησιμοποιούνται και στην γλυπτική της περιόδου αυτής. Οι απεικονίσεις είναι πιο περιορισμένες, ενώ την πρώτη θέση κατέχουν οι επιγραφές και τα συμπληρωματικά σχέδια. Ορισμένα από τα επαναλαμβανόμενα σχέδια είναι ο ηγεμόνας να κάθεται στο θρόνο του, ζώα να τοποθετούνται αντικριστά και σε συμμετρία, θεότητες και άγρια όντα.
Με πληροφορίες από: nationalgeographic
