1821! Η Ελληνική Επανάσταση!

1821! Ελληνική Επανάσταση!

Η Ελληνική Επανάσταση κράτησε εννέα χρόνια, από τον Φεβρουάριο του 1821 ως τον Φεβρουάριο του 1830. Η μακρά διάρκεια της αποτελεί και αυτή ουσιώδες στοιχείο για την εκτίμηση της σημασίας της ως ιστορικού γεγονότος και επιπλέον μίαν ακόμη ισχυρή πιστοποίηση για την ηθική αντοχή του ελληνικού λαού. Η έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης έγινε από τον αρχηγό της Φιλικής Εταιρείας Αλέξανδρο Υψηλάντη στο Ιάσιο της Μολδαβίας, στις 24 Φεβρουαρίου, με την κυκλοφορία της περίφημης προκήρυξης του «Μάχου υπέρ Πίστεως και Πατρίδος», η οποία άρχιζε με την φράση «Η ώρα ήλθε ω Άνδρες Έλληνες!». Η λήξη της Επανάστασης έγινε με την υπογραφή του Πρωτοκόλλου του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1830. Η τελευταία μάχη της Επανάστασης δόθηκε στις 12 Σεπτεμβρίου 1829.

Η Ελληνική Επανάσταση τα εννέα χρόνια της διάρκειας της παρουσιάζει εναλλαγές επιτυχιών και αποτυχιών, έντονες διακυμάνσεις της ισχύος της. Μπορεί να διακριθεί σε τέσσερις φάσεις ή περιόδους.

Η πρώτη φάση, από τον Φεβρουάριο ως τον Δεκέμβριο του 1821, είναι η περίοδος της έναρξης και της τοπικής επικράτησης της Επανάστασης. Αρχίζει η Επανάσταση στη Μολδαβία και στην Ελλάδα, καταστέλλεται στην πρώτη, αλλά επικρατεί στην μεσημβρινή Ελλάδα.

Η δεύτερη φάση, τα χρόνια 1822-1823, είναι η περίοδος σταθεροποίησης της Επανάστασης. Στη διάρκεια της περιόδου αυτής αποκρούονται πολλές προσπάθειες των Τούρκων για την καταστολή της Επανάστασης, πραγματοποιείται η ενιαία πολιτική συγκρότηση και η διοικητική οργάνωση των επαναστατημένων περιοχών.

Η τρίτη φάση, από το 1824 ως το 1827, είναι περίοδος εξασθένισης και υποχώρησης της Επανάστασης. Την περίοδο αυτή, αν και πλούσια σε έξοχα κατορθώματα των Ελλήνων, μειώνεται η ισχύς της Επανάστασης κρίσιμα, ύστερα από δύο εμφυλίους πολέμους, συντονισμένη πολεμική δράση εναντίον της των Τούρκων και των Αιγυπτίων και βαρύτερες απώλειες της. Παράλληλα όμως εκδηλώνεται θετικά το ενδιαφέρον των τριών Μεγάλων Δυνάμεων, Αγγλίας, Γαλλίας και Ρωσίας, με κορυφαίες εκδηλώσεις τη Συνθήκη του Λονδίνου του 1827 και τη ναυμαχία του Ναυαρίνου.

Η τέταρτη φάση, από τον Ιανουάριο του 1828 ως τον Φεβρουάριο του 1830, είναι περίοδος νέας ισχυροποίησης της Επανάστασης και αίσιας έκβασης της. Κατά τη διάρκεια της περιόδου αυτής πραγματοποιείται από την κυβέρνηση του Ιωάννη Καποδίστρια ανασύνταξη των δυνάμεων της Επανάστασης, διεξάγονται συστηματικές πολεμικές επιχειρήσεις με αποτέλεσμα την ανακατάληψη της Στερεάς Ελλάδας και τέλος, ύστερα από στρατιωτική νίκη των Ρώσων και έντονη διπλωματική δραστηριότητα αναγνωρίζεται με το Πρωτόκολλο του Λονδίνου της 3ης Φεβρουαρίου του 1830 ανεξάρτητο Ελληνικό Κράτος.

Η Ελληνική Επανάσταση παρουσιάζει έντονη ιδιομορφία απέναντι στις άλλες επαναστάσεις. Δεν ήταν τυχαία εξέγερση με αφορμή επεισόδια ή άλλες ευνοϊκές συγκυρίες, ούτε υποκινήθηκε από τους ξένους για εξυπηρέτηση συμφερόντων τους. Μολονότι όχι άσχετη με την ωρίμανση σε κάποιο βαθμό των αντικειμενικών συνθηκών, εμφανίζει την πρωτοτυπία να είναι αποτέλεσμα πολιτικής βούλησης, δηλαδή να έχει άμεσα προέλθει από ειδική απόφαση τριών Ελλήνων πατριωτών, που επέζησε με τον μηχανισμό μυστικής επαναστατικής εταιρείας επί εξήμισυ χρόνια και έφθασε στην πραγματοποίηση της το 1821.

Πηγή άρθρων: Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών