Ιουστίνος Β’ και Τιβέριος ο Θραξ

Τον Ιουστινιανό Α’ διαδέχθηκε στον θρόνο ο ανηψιός του, Ιουστίνος Β’, ο οποίος ήταν άνθρωπος αλαζονικός και ασθενικός. Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του συνέβησαν σημαντικά γεγονότα, τα οποία δεν μπόρεσε να εμποδίσει.

Τέσσερα χρόνια μετά τον θάνατο του Ιουστινιανού, οι Λογγοβάρδοι ή Λομβαρδοί, λαός γερμανικής καταγωγής, που κατοικούσαν στις περιοχές του Δούναβη, πιεζόμενοι από τους Αβάρους κατέβηκαν στην Ιταλία με τις γυναίκες και τα παιδιά τους και εγκαταστάθηκαν οριστικά στο βόρειο τμήμα της, γι΄αυτό και ονομάστηκε Λομβαρδία.

Με το πέρασμα του χρόνου κατέβηκαν νοτιότερα και αφού δεν συναντούσαν αντίσταση από τον βυζαντινό στρατό κυρίεψαν εύκολα τη χώρα, εκτός από τις οχυρωμένες πόλεις, Ραβέννα, Ρώμη και Νεάπολη και κάποιες άλλες περιοχές στην Πεντάπολη και στην Ν. Ιταλία.

Βόρεια από τον Δούναβη είχαν εγκατασταθεί από την εποχή του Ιουστινανού οι Άβαροι, λαός μογγολικής καταγωγής που η αρχική τους κοιτίδα ήταν η Μαντζουρία. Κατόρθωσαν να δημιουργήσουν μεγάλο κράτος στην περιοχή μεταξύ των Καρπαθίων και του Δούναβη, γιατί δεν βρήκαν αντίσταση ούτε από τους Σλάβους που κατοικούσαν βορειότερα από τον Δούναβη.

Κατά την εποχή του Ιουστίνου Β’, εκμεταλλευόμενοι τις δυσκολίες που είχε δημιουργήσει στο βυζαντινό κράτος ο περσικός πόλεμος (572-592), άρχισαν επιδρομές νότια από τον Δούναβη, παρασύροντας μαζί τους και σλαβικά φύλα που είχαν προηγουμένως υποτάξει. Αυτοί με αντάλλαγμα τις στρατιωτικές τους υπηρεσίες ζητούσαν χρήματα. Ο Ιουστίνος Β’ αναγκάστηκε να συνθηκολογήσει καταβάλλοντας τους 80.000 χρυσά νομίσματα το χρόνο (574).

Εν τω μεταξύ στα ανατολικά σύνορα οι Πέρσες παραβιάζοντας την ειρήνη του 562 μεταξύ Περσών και Βυζαντινών, εισέβαλαν στην Περσαρμενία. Εναντίον των Περσών στάλθηκε ο στρατηγός Ιουστινιανός. Οι Πέρσες όμως κατέλαβαν το οχυρό Δάρας στη Μεσοποταμία, γεγονός που συγκλόνισε τον Ιουστίνο, τόσο πολύ, ώστε του προκάλεσε νευρική κρίση. Έγινε ανακωχή, αλλά σε λίγο επαναλήφθηκε ο πόλεμος και έπειτα από πολλές επιχειρήσεις, ο στρατηγός Ιουστινιανός πέτυχε μεγάλη νίκη κατά των Περσών στη Μελιτηνή, το 575.

Μετά τη νίκη αυτή, ο Ιουστινιανός, θέλοντας να κατατροπώσει τους Πέρσες με νέα νίκη εισέβαλε στην Ατροπατηνή Μηδιά (σημερινό Αζερμπαϊτζάν). Εκείνοι οι Βυζαντινοί έπαθαν πανωλεθρία και αναγκάστηκαν να οπισθοχωρήσουν. Αλλά ο πόλεμος συνεχίστηκε από τον στρατηγό Μαυρίκιο, ο οποίος νίκησε τους Πέρσες, κατέλαβε την Αρμενία και συνέλαβε πολλούς αιχμαλώτους (578). Ο πόλεμος όμως συνεχίστηκε για πολλά χρόνια ακόμα.

Το 574, ο Ιουστίνος Β’ είχε ορίσει ως καίσαρα και διάδοχό του τον στρατηγό Τιβέριο, ο οποίος καταγόταν από τη Θράκη και διαδέχτηκε στον θρόνο τον Ιουστίνο Β’ το 578.

Ο Τιβέριος ήταν άνθρωπος πράος και γενναιόδωρος, προικισμένος με στρατιωτικές και πολιτικές αρετές. Εκτός από τον πόλεμο κατά των Περσών, που συνεχίστηκε και στη διάρκεια της δικής του θητείας, στο μέτωπο της Χεσονήσου του Αίμου είχε να αντιμετωπίσει τους Σλάβους (ή Σκλαβηνούς), οι οποίοι επιχειρούσαν μεγάλες επιδρομές στην περιοχή της Θράκης.

Ο Τιβέριος με την βοήθεια των Αβάρων κατάφερε να αντιμετωπίσει τους Σλάβους. Οι Άβαροι παραβιάζοντας την συνθήκη ειρήνης που είχαν συνομολογήσει με τους Βυζαντινούς το 574, επιτέθηκαν εναντίον του Σιρμίου το οποίο κατέλαβαν μετά από τρία χρόνια πολιορκίας. Έπειτα κατέλαβαν τη Σιγγιδόνα (Βελιγράδι) και το Βιμινάκιο.

Στο μέτωπο της Ιταλίας οι Λογγοβάρδοι συνέχισαν να κατεβαίνουν νοτιότερα. Ο Τιβέριος ανταποκρινόμενος στην αίτηση της συγκλήτου της Ρώμης για αποστολή βοήθειας, έστειλε χρήματα για να εξαγοραστούν ορισμένοι ισχυροί Λογγοβάρδοι.

Στην εσωτερική πολιτική ο Τιβέριος υπήρξε γενναιόδωρος απέναντι στους στρατιώτες και τους υπηκόους του. Πέθανε το 582 αφήνοντας το θρόνο στον γαμπρό του Μαυρίκιο.