Η μάχη του Μυριοκέφαλου διεξήχθη μεταξύ Βυζαντινών και Σελτζούκων του Ικονίου, στις 17 Σεπτεμβρίου 1176, στην ομώνυμη τοποθεσία (εγκαταλελειμμένος οικισμός) στη Φρυγία, κοντά στην πόλη Λαοδίκεια (σημερινό Ντενιζλί στην Τουρκία). Αν και η μάχη αυτή έληξε ισόπαλη με τεράστιες απώλειες από την πλευρά των Σελτζούκων, το γεγονός ότι οι Σελτζούκοι κατάφεραν να εξουδετερώσουν τις πολιορκητικές μηχανές των Βυζαντινών ακυρώνοντας την εκστρατεία τους πέρασε στην ιστορία ως «συντριπτική νίκη» του Σουλτάνου του Ικονίου Κιλίτς Αρσλάν Β΄ και ως «πανωλεθρία» του Μανουήλ Α΄ Κομνηνού.
Τα γεγονότα πριν τη μάχη του Μυριοκέφαλου
Ο Μανουήλ Α’ Κομνηνός είχε ρήξει το βάρος των ενεργειών του προς τη Δύση χωρίς ωστόσο να παραμελήσει εντελώς τα ανατολικά ζητήματα. Προτίμησε να έχει ειρηνικές σχέσεις μαζί τους. Ο Σουλτάνος του Ικονίου Κιλίτς Αρσλάν επιδίωκε και αυτός καλές σχέσεις με τους Βυζαντινούς, ιδιαίτερα λόγω ενδοτουρκικών φιλονικιών.
Μετά το 1173 όμως ο Κιλίτς Αρσλάν υποκινούμενος από τον Φρειδερίκο Βαρβαρόσσα κινήθηκε μαζί με τους Αρμένιους της Κιλικίας εναντίον των Βυζαντινών. Για να προλάβει την επίθεση ο Μανουήλ έσπευσε να οχυρώσει το Δορύλαιο. Αυτή η οχύρωση αποτέλεσε την αφορμή για την όξυνση των σχέσεων Βυζαντίου και Σελτζούκων Τούρκων.
Τα γεγονότα της μάχης του Μυριοκέφαλου
Ο Μανουήλ αποφάσισε να επιτεθεί πρώτος για να προλάβει μεγαλύτερες δυσκολίες που θα παρουσιάζονταν αργότερα. Έτσι, το καλοκαίρι του 1176 οργάνωσε μεγάλη εκστρατεία εναντίον των Τούρκων για να συνεχίσει το έργο που άφησε ημιτελές τριάντα χρόνια πριν. Με πολυπληθές μισθοφορικό στράτευμα και διακεκριμένους στρατηγούς προχώρησε προς τη Φρυγία και συνάντησε τους Τούρκους στο Μυριοκέφαλο, «φρούριον δε τούτο παλαιόν και αοίκητον» κατά τον Μιχαήλ Χωνιάτη. Ο Κιλίτς Αρσλάν ζήτησε ειρήνη αλλά ο Μανουήλ στηριζόμενος στο πολυπληθές του στράτευμα απέρριψε το αίτημα του σουλτάνου και προτίμησε τον πόλεμο. Έπεσε έξω, όμως, στις εκτιμήσεις του.
Παρά την αυτοπεποίθηση του, η μάχη απέβη μοιραία για τον Μανουήλ γιατί οι Τούρκοι είχαν φροντίσει να καταλάβουν τις διαβάσεις της περιοχής και έτσι κατόρθωσαν να εμποδίσουν την προέλαση του βυζαντινού στρατού και την κατά μέτωπο επίθεση εναντίον τους. Η ήττα του αυτοκράτορος την 17η Σεπτεμβρίου υπήρξε δεινή. Ο στρατός του πανικοβλήθηκε, πολλοί σκοτώθηκαν και ο Μανουήλ ο ίδιος τραυματίστηκε και μόλις που διέφυγε τη σύλληψη. ύστερα από αυτή την ήττα ο Μανουήλ αναγκάστηκε να συνάψει ειρήνη με τον σουλτάνο έναντι φόρου και διαβεβαιώσεως κατεδαφίσεως των οχυρών του Δορυλαίου.
Αποτίμηση της μάχης του Μυριοκέφαλου
Η μάχη του Μυριοκέφαλου υπήρξε πολύ σημαντική. Πολλοί ιστορικοί την παρομοιάζουν με την μάχη του Μαντζικέρτ. Στην πραγματικότητα πρόκειται για μια συνέχεια της συμφοράς του 1071, την οποία με επιτυχία ανέβαλε η ανατολική πολιτική του Ιωάννη Β’ . Μετά το Μυριοκέφαλο οι Τούρκοι συνέχισαν τις επιδρομές τους στην Καρία και τη Φρυγία και λεηλάτησαν πολλές πόλεις. Η δύναμη των Βυζαντινών μειώθηκε στη Μικρά Ασία με τεράστιες επιπτώσεις στον οικουμενικό οραματισμό του Μανουήλ αλλά και στην περαιτέρω τύχη και πολιτική ύπαρξη του Βυζαντίου.
Πηγή: https://www.ekdotikeathenon.gr/istopia-toy-ellhnikoy-ethnoys-p16.html
[…] των περιοχών που έλαβε το 1188/1189 ο γιος του Κιλίτς Αρσλάν B’, ο Μασούτ (Μουχιαντίν Μασουντσάχ). Aνοικοδομήθηκε εκ […]
[…] τους υπήρξε η δεύτερη μεγάλη ήττα των Βυζαντινών στη μάχη του Μυριοκέφαλου, που έθεσε τέρμα στις βυζαντινές φιλοδοξίες για […]