Η μάχη του Γαλατσίου, η πρώτη μάχη της Επανάστασης

Στις 21 Φεβρουαρίου έλαβε χώρα η πρώτη ένοπλη σύγκρουση Ελλήνων και Τούρκων στο Γαλάτσι της Μολδαβίας, η μάχη του Γαλατσίου. Τρεις μέρες πριν την κυκλοφορία της Προκήρυξης του Αλέξανδρου Υψηλάντη.

Ο Έλληνας στρατιωτικός αρχηγός Βασίλειος Καραβιάς, που ασκούσε εκεί με μικρή δύναμη στρατιωτών αστυνομικά καθήκοντα, διαθέτοντας τότε συνολικά 150 περίπου ένοπλους Έλληνες, τους περισσότερους ναύτες Κεφαλονίτες, και δύο κανόνια, παρουσιάσθηκε το πρωί με το ένοπλο αυτό τμήμα, σύμφωνα με μυστικές διαταγές του Αλέξανδρου Υψηλάντη, στην κατοικία του Τούρκου συναδέλφου του και τού ζήτησε να παραδώσει τα όπλα και να φύγει από το Γαλάτσι ελεύθερος με τους στρατιώτες του.

Εκείνος αρνήθηκε, οχυρώθηκε σε σπίτια με 100 περίπου Τούρκους ένοπλους, στρατιώτες και εμπόρους, που πυροβόλησαν και σκότωσαν τον Έλληνα σημαιοφόρο και άλλον έναν Έλληνα. Συγκροτήθηκε τότε πεισματώδης μάχη, που κράτησε εννέα ώρες και κατέληξε σε νίκη των Ελλήνων.

Οι περισσότεροι Τούρκοι και ο αρχηγός τους, σκοτώθηκαν, ενώ οι υπόλοιποι, 30 περίπου, αφοπλίσθηκαν και αφέθηκαν ελεύθεροι να φύγουν προς τη Βραΐλα, σύμφωνα και με την διαταγή του Υψηλάντη. Οι Έλληνες είχαν μικρότερες απώλειες, περίπου 15 νεκρούς, με πρώτους τον σημαιοφόρο Δήμο και τον Σπύρο Παριανό, που είναι και οι πρώτοι νεκροί του Αγώνα.

Στην πρώτη αυτή μάχη της Ελληνικής Επανάστασης οι Έλληνες πολέμησαν με ορμή και αποφασιστικότητα. Έτσι, η φήμη της μάχης ενθουσίασε τους ομογενείς της περιοχής, επειδή έδειχνε το θάρρος, την αγωνιστική θέληση και την αξία των Ελλήνων ως πολεμιστών. Με το πνεύμα αυτό χαιρέτησε την νίκη και ο Υψηλάντης.

Η μάχη του Γαλατσίου είχε, όμως, και αρνητικές συνέπειες για τον Αγώνα στη Μολδαβία. Προκάλεσε ανησυχία και επιφυλακτικότητα του ντόπιου πληθυσμού απέναντι στους Έλληνες επαναστάτες, εξαιτίας και των υπερβασιών, που διαπράχθηκαν κατά την έξαψη της μάχης. Η φήμη των γεγονότων και ιδιαίτερα των υπερβασιών, εξογκωμένων μάλιστα, όπως συμβαίνει σε παρόμοιες περιστάσεις, είχε φθάσει στο Ιάσιο και δημιούργησε σε πολλούς Μολδαβούς άρχοντες κακή εντύπωση και φόβο, μήπως επακολουθήσει εκδικητική επιδρομή των Τούρκων της Βραΐλας. Τα ίδια γεγονότα, που οι Έλληνες και προπάντων οι μυημένοι στη Φιλική Εταιρεία, προσέχοντας τη μία μόνο πλευρά, τα έβλεπαν ένδοξα και χαρμόσυνα, προκαλούσαν αντίθετα αγωνία στους Μολδαβούς, που πρόσεχαν την άλλην μόνο πλευρά και τα θεωρούσαν ως αταξία και προμήνυμα συμφορών για τη χώρα τους.

Την επομένη της μάχης του Γαλατσίου ο Υψηλάντης πέρασε τον Προύθο με τη μικρή του συνοδεία, φορώντας τη στολή του Ρώσου στρατηγού, για να έχει εντονότερα τα πλεονεκτήματα της ιδιότητας του αυτής κατά τις πρώτες εκείνες ώρες. Στο μολδαβικό έδαφος τον υποδέχτηκε η φρουρά του ηγεμόνα, διακόσιοι ιππείς με αρχηγούς το Γεράσιμο Ορφανό και τον Βασίλειο Θεοδώρου και τον συνόδευσαν στο Ιάσιο, όπου εγκαταστάθηκε στη Μονή Γαλατά, κτισμένη σε έναν λόφο έξω από την πόλη.

Με πληροφορίες από: Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών