Εκτός από την κατάκτηση της συνεργατικότητας, της ομαδικής δράσης, της βελτίωσης των εργαλείων του, της βελτίωσης της τροφής του, και φυσικά με τον έλεγχο της φωτιάς, η μεγαλύτερη κατάκτηση του ανθρώπου ήταν η κατάκτηση της γλώσσας, της επικοινωνίας.
Τα ζώα επικοινωνούν με κραυγές, με ήχους, και σήμερα γνωρίζουμε ότι υπάρχουν ζωολόγοι οι οποίοι μελετούν την επικοινωνία διαφόρων ζώων μεταξύ τους και ξέρουν ότι μιλάμε πια και για γλώσσα επικοινωνίας, όχι μόνο ήχους. Δηλαδή κάποιοι ήχοι είναι συγκεκριμένοι και σημαίνουν κάτι στο άλλο ζώο. Πρωταθλητής μεταξύ των ζώων στην επικοινωνία και τη γλώσσα είναι το δελφίνι, του οποίου η επικοινωνία έχει μελετηθεί, μάλιστα έχει συγκροτηθεί και λεξικό της γλώσσας των δελφινιών, με ορισμένες εκατοντάδες φράσεις, που σημαίνουν κάτι συγκεκριμένο.
Ο άνθρωπος προφανώς, θα είχε κι αυτός την ίδια πορεία. Θα ξεκίνησε με ήχους, που, σταδιακά όμως, χρειάστηκε να γίνουν γλώσσα. Πότε ακριβώς ο άνθρωπος μπήκε σε αυτό το μεγάλο βήμα της γλώσσας δεν θα το μάθουμε προφανώς ποτέ μέσα στον χρόνο, αλλά προφανώς συνέβη κατά κύριο λόγο την περίοδο που έγινε κυνηγός. Και τούτο διότι στη φάση του κυνηγού, του χρειάστηκε επισταμένα και επιτακτικά να επικοινωνεί για δύσκολες και περίπλοκες και επικίνδυνες καταστάσεις. Από ένστικτο επιβίωσης θα χρειάστηκε οπωσδήποτε ο άνθρωπος στη φάση του κυνηγιού να αναπτύξει ένα πιο περίπλοκο, πιο ακριβόλογο σύστημα επικοινωνίας, για να καταλήξει στη γλώσσα.
Πώς ακριβώς ξεκίνησε αυτό, το υποθέτουμε. Εκείνο που μπορούμε να ξέρουμε είναι ότι η ανάπτυξη της γλώσσας είναι αποτέλεσμα της ομαδικότητας του ανθρώπου. Επειδή είμαστε κοινωνικό ον, ζούμε σε ομάδες, και έτσι οι ομάδες μέσα τους έπλασαν αυτή την επικοινωνία. Οι ομάδες, δεν ήταν μεμονωμένες, λειτουργούσαν σαν φυλές ταυτόχρονα, και προφανώς αυτό το ευρύτερο σχήμα των
φυλών έπαιξε ρόλο στη διαμόρφωση των γλωσσών. Και προφανώς, μέσα στα χιλιάδες χρόνια, πιθανότατα ομάδες φυλών να κατευθύνθηκαν σε ένα παραπλήσιο συγκλίνον γλωσσικό σχήμα, ούτως ώστε να δημιουργηθεί αυτό που λέμε «γλώσσα», γλώσσα κάποιων ομάδων.
Ήταν άτομα ευρύτερης περιοχής, που κατέληξαν σε ένα σχήμα επικοινωνίας και με κάποια πρώτη μορφή γλώσσας. Οι γλώσσες των ανθρώπων είναι χιλιάδες. Σήμερα ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών τις υπολογίζει σε πάνω από 6.000 γλώσσες στον κόσμο. Υπολογίζουν οι ειδικοί ότι η αποκορύφωση του αριθμού των γλωσσών των ανθρώπων πρέπει να ήταν γύρω στο 13.000 με 15.000 π.Χ., Είναι η περίοδος κατά την οποία λήγει το καρποσυλλεκτικό και κυνηγετικό μας στάδιο και ο άνθρωπος μπαίνει τότε στο επόμενο στάδιο, που είναι η γεωργία. Και μπαίνοντας στη γεωργία, οι γλώσσες των ανθρώπων συρρικνώθηκαν, μειώθηκαν, διότι δημιουργήθηκαν πολύ μεγαλύτερα σχήματα ομάδων και κοινών εγκατοικήσεων, και έτσι έσπασαν οι περισσότερες μικρότερες γλώσσες.
Υπολογίζεται ότι εκεί γύρω στο 15.000-13.000 π.Χ. οι γλώσσες των ανθρώπων θα πρέπει να ήταν γύρω στις 13.000. Δηλαδή μέσα σε 13.000 χρόνια και 15.000 χρόνια, οι γλώσσες του κόσμου μειώθηκαν κατά το ήμισυ. Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών και η UNESCO μας εξηγούν ότι μία γλώσσα χρειάζεται τουλάχιστον 100.000 χρήστες για να μείνει ζωντανή και να μεταγγιστεί από γενιά σε γενιά. Όμως οι μισές από τις σημερινές 6.800 γλώσσες του κόσμου ομιλούνται από πληθυσμιακές ομάδες μικρότερες των 2.500 ανθρώπων. Κάθε δύο εβδομάδες πεθαίνει μία γλώσσα στον σύγχρονο κόσμο. «Πεθαίνει» με την πλήρη έννοια, δηλαδή πεθαίνει ο τελευταίος χρήστης αυτής της γλώσσας.
Και ποιες είναι οι γλώσσες που απορροφούν τις γλώσσες που πεθαίνουν; Είναι οι πολύ μεγάλες γλώσσες της ανθρωπότητας στην ιστορική περίοδο, όπως είναι η κινέζικη, η ρωσική, η αγγλική, η γαλλική, η ισπανική γλώσσα, που είναι «γλώσσες-καταβόθρες», όπως λέγονται, δηλαδή καταπίνουν μικρότερες γλώσσες σε όλον τον κόσμο.
Είναι εντυπωσιακό ότι η περιοχή, η οποία έχει και τη μεγαλύτερη γλωσσική ποικιλία στον κόσμο είναι το μεγάλο νησί πάνω από την Αυστραλία, η Παπούα-Νέα Γουινέα. Η Παπούα-Νέα Γουινέα θεωρείται το θαύμα της ποικιλίας παγκοσμίως γλώσσας, πανίδας και χλωρίδας. Από τις 6.800 γλώσσες του κόσμου, σε αυτό το νησί και μόνο, ομιλούνται 832 γλώσσες, σήμερα. Και αυτό συμβαίνει προφανώς γιατί το νησί είναι πάρα πολύ ορεινό, με πολύ πυκνά δάση, ζούγκλες. Έτσι προφανώς, ομάδες έζησαν αποκομμένες η μία με την άλλη, δημιούργησαν άλλο γλωσσικό εργαλείο, και η Παπούα-Νέα Γουινέα έχει τη μεγαλύτερη ποικιλία γλωσσών στον κόσμο μέχρι σήμερα.