Μπορεί η δυναστεία των Τσιν να συνοδεύτηκε από κάθε είδους βιαιότητες μέχρι τη δραματική πτώsη της, όμως ήταν αυτή που έθεσε τις βάσεις για τη δημιουργία ενός αέναου βασιλe;iου, το οποίο κάτω από μια ήπια καθοδήγηση θα μπoρούσε να ευημερήσει ανά τους αώνες, έχοντας ως γνώμονα την ενότητα και τη σταθερότητα. Μετά τον θάνατο του Τσιν Σι Χουάνγκ Τι και τις διαμάχες που ακολούθησαν για τη διαδοχή, ο Λιου Πανκ πήρε το αυτοκρατορικό χρίσμα και έτσι εδραιώθηκε η δυναστεία των Χαν, που θα κυβερνούσε την Κίνα για τους επόμενους τέσσερις αιώνες, έως το 220μ.Χ.
Η δυναστεία των Χαν
Ο Λιου ήταν ο πρώτος άνθρωπος ταπεινής καταγωγής που κάθισε στο θρόνο του «γιου του ουρανού» και έμεινε στην ιστορία με τα ονόματα «Γκαοντί» (υπέροχος αυτοκράτορας) και «Γκαοτζού» (υπέροχος απόγονος). Ο νέος μονάρχης ίδρυσε την πρωτεύουσα στην Τσαγκάν, κοντά στην Σιάν, και στην προσπάθεια του να επαναφέρει τη σταθερότητα στην κυβέρνηση έδωσε εδάφη και τίτλους ευγενείας σε εκείνους που τον στήριξαν όταν μαχόταν για την κυριαρχία.
Οι νέοι άρχοντες απέκτησαν τον τίτλο «Γουάνγκ» (βασιλιάς), καθώς και το δικαίωμα να διατηρούν τοπικούς στρατούς και κρατικούς λειτουργούς. Ο πρωθυπουργός συνέχισε να ορίζεται από τον αυτοκράτορα και εξακολούθησαν να υφίστανται οι θεσμοί της εποχής του Τσιν Σι Χουάνγκ Τι. Αυτό όμως δεν εμπόδισε την δημιουργία ενός συστήματος διπλής διακυβέρνησης, η οποία πολύ σύνοτμα φανέρωσε τα τρωτά της σημεία. Τότε ο Γκαοντί αντικατέστησε τους βασιλείς με πρίγκιπες που είχαν αυτοκρατορικό αίμα, ενισχύοντας έτσι τη δύναμη της κεντρικής διοίκησης.
Οι σκληροί νόμοι του Τσιν Σι Χουάνγκ Τι, άρχισαν να αναμορφώνονται ή να εφαρμόζονται με λιγότερη αυστηρότητα, ενώ οι αρχές του Κομφούκιου έγιναν το επίσημο δόγμα της αυτοκρατορίας. Οι λόγιοι ήταν πια ελεύθεροι να εκφράζουν την ιδεολογία τους. Επιπλέον, ιδρύθηκε ένα αυτοκρατορικό πανεπιστήμιο και πολλά σχολεία.
Ο Γκαοντί απεβίωσε το 195π.Χ. και τον διαδέχθηκαν δώδεκα αυτοκράτορες και μια αυτοκράτειρα, μέχρι το 9μ.Χ. Από αυτούς, η πιο αξιομνημόνευτη προσωπικότητα είναι ο Γου Ντι, που κυβέρνησε για πάνω από πενήντα χρόνια και ήταν αυτοκράτορας που συνέβαλε όσο κανένα άλλος στην αύξηση της δύναμης της δυναστείας. Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του η αυτοκρατορία επεκτάθηκε μέχρι τη νότια Μαντζουρία και την Κορέα, πολλά άλλα μικρότερα βασίλεια υποτάχθηκαν.
Πραγματοποιήθηκαν πολλές αποστολές στη Δύση, γεγονός που οδήγησε στην δημιουργία σταθερών οικονομικών, πολιτικών και πολιτιστικών σχέσεων με πληθυσμούς έως τότε άγνωστους στους Κινέζους. Ο δρόμος του Μεταξιού ήταν η αφορμή για να αποκτήσει η κίνα επικοινωνία με τη Μεσόγειο. Το οδικό δίκτυο διευρύνθηκε και το 129π.Χ. ολοκληρώθηκε το κανάλι που συνέδεε τον ποταμό Βέι με τον Κίτρινο Ποταμό.
Η δυναστεία των Χαν έδωσε ιδιαίτερη ώθηση στις τέχνες και τη φιλοσοφία. Επίσης, οι αγρότες άρχισαν να χρησιμοποιούν εργαεία από σίδηρο και έτσι μπορούσαν να εκμεταλλευτούν τη γη, ενώ οι τεχνίτες αύξησαν σημαντικά την ποιότητα της δουλειά τους. Αυτές οι αλλαγές συνέβαλαν σε μια οικονομική επέκταση χωρίς προηγούμενο.
Μετά τα μισά του 2ου μ.Χ. αιώνα η πολιτική σταθερότητα και κατά συνέπεια η δυναστεία των Χαν τέθηκε σε κίνδυνο. Η αδυναμία πολλών μοναρχών αλλά και οι εσωτερικές διαμάχες της Αυλής κλόνισαν τη αυτοκρατορική εξουσία τόσο, που το 25π.Χ. η πρωτεύουσα μετακινήθηκε στην πόλη Λουογιάνγκ (Χενάν).
Από το 89π.Χ. ως το 220 μ.Χ ανέβηκαν στον θρόνο αυτοκράτορες παιδιά. Αυτό το διάστημα ξέσπασαν διαμάχες για την εξουσία ανάμεσα στους ευνούχους που ήλεγχαν την κυβέρνηση και τις μητέρες των αυτοκρατόρων, με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν κοινωνικές διαταραχές και εξεγέρσεις, και τελικά η δυναστεία των Χαν να οδηγηθεί στη διάλυση.
Ο Δρόμος του μεταξιού
Κατά τη διάκεια ενός πολέμου βόρεια της Κίνας εστάλη μια αντιπροσωπεία διαπραγματευτών στο μέτωπο. Ενώ ταξίδευαν, ανακάλυψαν ένα επίγειο πέρασμα που διέσχιζε την Κεντρική Ασία και οδηγούσε στην Ινδία, στην Περσία, στην Μεσόγειο. Σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα αυτή η δίοδος άρχισε να χρησιμοποιείται για εμπορικούς λόγους. Οι εμπορικές δραστηριότητες άνθησαν και ο ελληνικός κόσμος αποκαλούσε την Κίνα «χώρα του μεταξιού».
Έτσι το πέρασμα που είχε ανακαλυφθεί από τους πρεσβευτές πήρε το όνομα «Δρόμος του μεταξιού». Ήταν δύσκολη διαδρομή για τους εμπόρους. Επρόκειτο για 7.000 χιλιόμετρα κακοτράχαλου δρόμου, όπου μπορούσε κανείς να αντιμετωπίσει τις πιο ακραίες καιρικές συνθήκες. Έπρεπε να διασχίσει αδιάβατα βουνά και να περάσει μονοπάτια που έκρυβαν παγίδες. Τα καραβάνια ξεκινούσαν το ταξίδι από την πρωτεύουσα των Χαν και με αργό ρυθμό κατευθύνονταν στη Σαμαρκάνδη και στην Αντιόχεια. Οι ταξιδιώτες είχαν να αντιμετωπίσουν πολλούς κινδύνους: την κακοκαιρία, τα αδιάβατα εδάφη και τις συμμορίες.
Όμως οι έμποροι που αψηφούσαν τους κινδύνους είχαν τεράστια κέρδη. Κανένας έμπορος δεν ολοκλήρωνε το ταξίδι. Τα εμπορεύματα άλλαζαν χέρια και περνούσαν σε ντόπιους μεσάζοντες, οι οποίοι με τη σειρά τους τα προωθούσαν σε άλλους, στις προκαθορισμές θέσεις που στάθμευαν τα καραβάνια, ώσπου να φτάσουν στον τελικό προοροισμό τους. Η Κίνα διακινούσε, πέραν των συνόρων της, μετάξι, σίδηρο, μπρούντζο, αντικείμενα με βερνίκι, και εισήγαγε χρυσά και ασημένια αντικείμενα, νεφρίτη, μάλλινα υφάσματα, άλογα και γούνες.
Ο Δρόμος του μεταξιού συνέχισε να ανθεί περισσότερα από 1.000 χρόνια, από τον 2ο π.Χ. αιώνα έως τον 8ο μ.Χ. αιώνα. Τα οφέλη από αυτές τις συναλλαγές ήταν όχι μόνο οικονομικά αλλά και πολιτιστικά.
Οι Κινέζοι εκτιμούσαν ιδιαίτερα το μετάξι γιατί ήταν πολύ ανθεκτικό, απαλό και λαμπερό. Όλα τα ενδύματα που προορίζονταν για τα μέλη της Αυλής και για αριστοκράτες φτιάχνταν από μετάξι. Μεγάλο μέρος της παραγωγής εξαγόταν. Κατά τη διάρκεια της βασιλίας των Χαν δείγματα μεταξιού έφτασαν στην Μέσηη Ανατήλη και στον ρωμαϊκό κόσμο, με αποτέλεσμα να αυξηθεί η ζήτηση στην αγορά.
Οι Κινέζοι κράτησαν για αρκετό καιρό το μονοπώλιο στην παραγωγή και εμπορία του μεταξιού. Πριν εφευρεθεί το χαρτί, το μετάξι χρησιμοποιούνταν και ως υλικό γραφής, ενώ πάνω σε αυτό ζωγράφιζαν οι καλλιτέχνες. Σύμφωνα με τον μύθο, τον 6ο μ.Χ., δύο Πέρσες μοναχοί κατάφεραν να κλέψουν από την Κίνα αβγά μεταξοσκωλήκων και σπόρους μουριάς κρύβοντας τους μέσα στα καλάμια που χρησιμοποιούσαν για μπαστούνια. Έτσι το μυστικό των Κινέζων αποκαλύφθηκε και έφτασε πολύ γρήγορα στη Δύση.
Με πληροφορίες από: nationalgeographic