Εστία

Η Εστία ήταν θέα της οικογενειακής εστίας και του λεγόμενου ιερού πυρός του βωμού, η οποία εκπροσωπούσε επίσης την παρθενία και την αγνότητα. Κατά τη Θεογονία του Ησιόδου, γενεαλογείται ως πρωτότοκη κόρη του Κρόνου και της Ρέας, αδελφή του Δία, της Ήρας, της Δήμητρας, του Ποσειδώνα και του Άρη.

Εστία
Λεπτομέρεια κύλικας με παράσταση της Εστίας, 520π.Χ.

Σύμφωνα με τον λεγόμενο ομηρικό ύμνο στην Αφροδίτη, ο Ποσειδών και ο Απόλλων είχαν ζητήσει την θεά αυτή ως σύζυγο, αλλά αυτή ορκίστηκε να μείνει αειπάρθενη και γι’ αυτό Ζευς όρισε να την απονέμουν τιμές σε όλους τους ναούς και να είναι η πιο σεβαστή από όλους. Στα ομηρικά έπη το όνομα ιστίη δεν δηλώνει το πρόσωπο της θεάς, αλλά μόνο το αντικείμενο του θρησκευτικού σεβασμού που τη μαρτυρία του επικαλούνται κατά τους όρκους και που καθιστά ιερό πρόσωπο όποιον καταφεύγει στην προστασία του. Από τις λατρευτικές συνήθειες τεκμηριώνεται ότι η Εστία είχε τα πρωτεία στην ιεραρχία των θεών.

Έτσι στην Ολυμπία ο βωμός της ήταν ο πρώτος στον οποίο θυσίαζαν. Επίσης η έκφραση αφ’ Εστίας υπενθυμίζει ότι σε αυτήν προσφερόταν πάντα οι πρώτες θυσίες και ότι προς τιμήν της γινόταν η πρώτη σπονδή στα συμπόσια. Εξάλλου στους Δελφούς ο βωμός της θεάς ήταν η κοινή εστία των Ελλήνων και από εκεί έπαιρναν τη φλόγα, για να ανάψουν τις εστίες των ναών τους. Κάθε αρχαία ελληνική πόλη είχε την κοινή εστία της, όπου διατηρούσαν άσβεστη τη φλόγα προς τιμήν της θεάς. Ήταν το κέντρο της δημόσιας ζωής της πολιτείας.

Στην Αθήνα και σε άλλες πόλεις η εστία του Πρυτανείου είχε αντικαταστήσει την παλαιά του βασιλέως. Το κτίριο του Πρυτανείου είχε στο κέντρο του βωμό προς τιμήν της Εστίας, όπου έκαιγε συνεχώς το πυρ της πόλεως. Μόνο με αυτή τη μορφή λατρείας η Εστία αντιστοιχεί στη ρωμαϊκή Βέστα. Γενικότερα η Εστία σήμαινε την εστία που βρίσκεται στο κέντρο το βωμού, στο κέντρο της κατοικίας, της πόλης, της Ελλάδας, της γης και τελικώς την ίδια τη γη, ως σταθερή εστία του σύμπαντος.

Με πληροφορίες από: Παγκόσμια Μυθολογία