Την ώρα που πέφτει για τη γερμανική πλευρά η άμυνα στην περιοχή της Αιγύπτου και χάνεται η μάχη της Βόρειας Αφρικής για την πλευρά των Γερμανών και των Ιταλών, είναι σε εξέλιξη οι μάχες τους με τον Κόκκινο Στρατό στη Ρωσία. H σοβιετική πλευρά, είχε παραμείνει εκτός πολέμου μέχρι τον Ιούνιο του 1941. Η γερμανική πλευρά είχε προετοιμάσει την εισβολή στη Ρωσία. Ο Χίτλερ
και το επιτελείο του την είχαν προετοιμάσει με μεγάλη προσοχή. Την ονόμασαν «Επιχείρηση Μπαρμπαρόσα» και είναι η μεγαλύτερη στρατιωτική επιχείρηση που είχε ποτέ σχεδιαστεί
στην παγκόσμια ιστορία μέχρι τότε.
Αυτό δηλαδή που επρόκειτο να γίνει τον Ιούνιο του 1941 δεν είχε προηγούμενο. Η γερμανική πλευρά στόχευε στην πλήρη υποταγή των Ρώσων και όχι μόνο αυτό, αλλά και στην εξόντωση του ρωσικού πληθυσμού, τουλάχιστον στις δυτικές πλευρές της Ρωσίας, καθώς το Γ’ Ράιχ πίστευε ότι τα φυσικά σύνορα της Γερμανίας φτάνουν βαθιά στα ανατολικά.
Η Επιχείρηση Μπαρμπαρόσα είχε γίνει γνωστή στον Στάλιν και τούτο διότι υπήρχαν διπλοί πράκτορες ένθεν και ένθεν, δηλαδή ναζιστές ή φασίστες οι οποίοι παρίσταναν τους κομμουνιστές και έπαιρναν πληροφορίες από την κομμουνιστική πλευρά και τις έστελναν στους αντιπάλους, όπως και κομμουνιστές οι οποίοι παρίσταναν τους ναζιστές ή τους φασίστες και έπαιρναν πληροφορίες και τις έστελναν στην άλλη πλευρά. Αυτοί οι διπλοί πράκτορες διακινδύνευαν τη ζωή τους με τον πιο φρικτό τρόπο, αλλά το έκαναν.
Ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος εμπεριείχε πολύ πάθος και πολλή ιδεολογία: οι κομμουνιστές πολεμούσαν για την ιδεολογία τους, οι φασίστες για την ιδεολογία τους, οι ναζιστές για την ιδεολογία τους, και πίστευαν ότι με αυτή θα σώσουν τον κόσμο — οι φιλελεύθεροι με την ιδεολογία τους, στην περίπτωση της Βρετανίας. Υπήρχεπάθος και αυτό έκανε τον πόλεμο να μην είναι μόνο πατριωτισμός, δεν ήταν μόνο αίσθημα καθήκοντος, υπήρχε και πάθος, ιδεολογικό πάθος. Αυτό έκανε τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τόσο βαρύ και τόσο φρικτό στις επιθετικότητες, στις βιαιότητες, στις απολυτότητές του.
Ο Στάλιν είχε ειδοποιηθεί από διπλό πράκτορα, ο οποίος δρούσε στα πλαίσια των Γερμανών, ότι πρόκειται να του επιτεθούν τα γερμανικά στρατεύματα. Μάλιστα είχε υποδείξει και τις πλευρές από τις οποίες θα του επιτεθούν, αλλά για κάποιον ανεξήγητο λόγο ο Στάλιν δεν το αξιολόγησε και δεν προετοιμάστηκε για την επίθεση, όπως και δεν είχε αναδιοργανώσει τον στρατό, -καθόλου επαρκώς όπως φάνηκε.
Μετά το 1933 στη Ρωσία είχαν αρχίσει οι περίφημες, οι διαβόητες διώξεις των αντιφρονούντων, οι «εκκαθαρίσεις» του Στάλιν όπως λέγονταν, οι οποίες είχαν κορυφωθεί λίγο πριν την έναρξη του Πολέμου και είχε εκτελεστεί ολόκληρη η ηγεσία του στρατού. Ο στρατός δεν είχε επαρκώς αναδιοργανωθεί. Αυτό φάνηκε και κατά την επίθεση του Κόκκινου Στρατού στη Φινλανδία και φάνηκε και στην επίθεση των Χιτλερικών στη Σοβιετική Ένωση, τον Ιούνιο του 1941, κατά την οποία επίθεση η ρωσική πλευρά έδειξε τελείως ανίκανη να αναχαιτίσει την προέλαση των ναζιστικών στρατευμάτων.
Η Επιχείρηση Μπαρμπαρόσα προέβλεπε ταυτόχρονη επίθεση στη Σοβιετική Ένωση από πέντε σημεία, ώστε σαν λαβίδα τα στρατεύματα να κινηθούν από όλες τις πλευρές προς το Κίεβο, προς τη Μόσχα, προς την Αγία Πετρούπολη. Και πράγματι αυτό συνέβη. Ημεπίθεση των Γερμανών αποδείχθηκε εξαιρετικά επιτυχημένη, ανήκουστα επιτυχημένη, με τα σοβιετικά στρατεύματα να σπεύδουν να την αναχαιτίσουν σε πολλά σημεία. Στρατεύματα 400-500 χιλιάδων ανδρών, τα οποία δεν μπόρεσαν να αναχαιτίσουν καθόλου την ορμή των εισβολέων. Μάλιστα σε πολλές περιπτώσεις ολόκληρες στρατιές συλλαμβάνονταν αιχμάλωτες από τους εισβολείς και εξοντώνονταν. Εκτός αυτού, εξοντώνονταν χωριά και πόλεις ολόκληρες.
Η εισβολή των γερμανικών στρατευμάτων και των συμμάχων τους στη Ρωσία, το καλοκαίρι και το φθινόπωρο του 1941, ήταν ένα κομμάτι από την κόλαση, καθώς οι Γερμανοί στρατιώτες είχαν εντολή να δείχνουν όλη τους την αγριότητα στον πληθυσμό και να εξοντώνουν όσους περισσότερους πολίτες και στρατιώτες μπορούσαν στο διάβα τους. H πλήρης απροετοιμασία, η οποία είναι ανήκουστη, των Σοβιετικών σε αυτή τη φάση στοίχισε στη Σοβιετική Ένωση εκατομμύρια νεκρών.
Η γερμανική πλευρά κινείται με άνεση σαρώνοντας το πεδίο προς τη Μόσχα, καταλαμβάνει το Κίεβο, καταλαμβάνει το Μινσκ και το Σμολένσκ, φτάνει στη Μόσχα. Είναι έξω από τη Μόσχα, και ο Στάλιν εργάζεται στο γραφείο του στο Κρεμλίνο και ακούει τον ήχο των Panzer και των οπλοπολυβόλων των Γερμανών. Όλα δείχνουν ότι η Σοβιετική Ένωση είναι χαμένη, με δύο μεγάλες φωτεινές εξαιρέσεις.