Επίγονοι

Οι Επίγονοι ήταν ήρωες που μυθολογήθηκαν ως πορθητές της Θήβας, και γενεαλογήθηκαν ως γιοι των Επτά επί Θήβας, οι οποίοι κατά την παράδοση ερχόμενοι από το Άργος, είχαν σκοτωθεί σε κοινή πολεμική επιχείρηση στη Θήβα, χωρίς να επιτύχουν την άλωση της. Ως επίγονοι αναφέρονται οι εξής ήρωες: Αιγιαλέας, γιος του Άδραστου, Αλκμαίων, και Αμφίλοχος, γιοι του Αμφιάραου, Διομήδης, γιος του Τυδέα, Ευρύαλος, γιος του Μηκιστέα, Θέρσανδρος, γιος του Πολυνείκη, Μέδων, γιος του Ετέοκλου, Πολύδωρος γιος του Ιππομέδοντα, Πρόμαχος, γιος του Παρθενοπαίου και Σθένελος, γιος του Καπανέα.

Επίγονοι

Μόνο αφού αναδείχθηκαν σπουδαίοι ήρωες, οι πορθητές της Θήβας, αναγνωρίστηκαν από τον μύθο σαν γιοι μεγάλων ηρώων, που είχαν πέσει γύρω από τη Θήβα σε προηγούμενους αγώνες. Ήδη στα έπη «Ιλιάδας» και «Επίγονοι» οι πορθητές της Θήβας είναι φημισμένοι σαν οπλότεροι, δηλαδή ανώτεροι πολεμιστές. Τα αρχικά αυτοτελή ηρωικά τραγούδια γύρω από την καταστροφή της Θήβας άνοιξαν τον δρόμο στο μύθο των Επιγόνων σαν συνέχεια άλλων αγώνων γύρω από αυτήν την πόλη.

Ωστόσο το ξεκλήρισμα της μυθολογούμενης καταραμένης γενιάς των Λαβδακιδών, στο οποίο κατατείνει μεθοδικά η σχετική πολύπτυχη παράδοση και το οποίο συντελείται με την αμοιβαία του μύθου τους αδελφοκτονία του Ετεοκλή και του Πολυνείκη, αποκλείει τους Επιγόνους. Έτσι διαπιστώνεται ότι οι Θηβαϊκοί πόλεμοι και η άλωση της Θήβας είναι γεγονότα άσχετα με το μύθο των Λαβδακιδών, που για ευνόητους λόγους τα θρησκευτικά κέντρα τον προώθησαν σε συνδυασμό με τις μνήμες της άλωσης και τον πρόβαλαν ακριβώς σαν αιτία της περιγραφόμενης καταστροφής.

Στον μύθο των Επτά μια σειρά γεγονότα προετοιμάζει τη συνέχεια δηλαδή τον μύθο των Επιγόνων. Οι γάμοι στην οικογένεια του Άδραστου, που βέβαια για την αρχαία κοινωνία είναι αδιανόητο, αν από αυτούς δεν βγουν παιδιά, που να εκδικηθούν τον θάνατο των πατέρων τους και να επιτύχουν ότι εκείνοι δεν μπόρεσαν.

Η σχετική παλαιότητα του μύθου των Επιγόνων υποδηλώνεται και στο γεγονός ότι αυτός ήδη από τον 7οπ.Χ. αιώνα απασχολούσε πολύ λίγο τους ποιητές. Από τις αναλογίες, κυρίως επαναλήψεις και αντιθέσεις, ανάμεσα στους Επτά και τους Επιγόνους, όσες δεν εξηγούνται από την ανάγκη αισθητικής συμμετρίας ανάγονται σε μαγικούς τύπους. Έτσι: η Θήβα δεν πέφτει με το πρώτο χτύπημα, αλλά χρειάζεται να περάσουν εννέα χρόνια, για να πέσει στο δέκατο. Το ίδιο πρόσωπο που οργανώνει την πρώτη εκστρατεία οργανώνει και την δεύτερη, το ίδιο ορκίζει και οδηγεί στον πόλεμο τους πατέρες και τους γιους, ο Άδραστος.

Αν και στον πρώτο πόλεμο σκοτώθηκαν όλοι, εκτός από έναν, τον Άδραστο, στον δεύτερο σώζονται όλοι, εκτός από έναν, τον γιο του Άδραστου, τον Αιγιαλέα. Ακόμα στο κρύψιμο του πολεμιστή για να αποφύγει τη στράτευση και η προδοσία της γυναίκας του με τη δωροδοκία, στοιχεία που στον πρώτο πόλεμο πλέχτηκαν γύρω από Αμφιάραο, στον δεύτερο πλέκονται γύρω από τον γιο του Αλκμαίωνα.

Η είδηση για ευρύτερη συμμετοχή πολεμιστών στην εκστρατεία των Επιγόνων ερμηνεύεται κυρίως από το ενδιαφέρον της Κορίνθου, των Μεγάρων και της Αθήνας να συνδεθούν με τα καθέκαστα του μύθου των Επτά και σε αυτή την φάση του. Βέβαια, το να είχαν οι Επίγονοι στη διάθεση τους μεγαλύτερη στρατιά από εκείνη των Επτά και το να έπαιξε ακριβώς ο όγκος της τον πρώτο ρόλο στην άλωση της Θήβας είναι μάλλον απίθανο, μα και ο ίδιος ο μύθος αποδίδει το κατόρθωμα σε δύο άλλους παράγοντες, στην ανώτερη πολεμική τέχνη των Επιγόνων και στην Ζηνός αρωγή.

Κρίνοντας από το ότι το αρχικό ηρωικό τραγούδι των Επιγόνων είχε σκοπό να δείξει, όχι της μετακινήσεις των Θηβαίων της διασποράς, αλλά την άλωση της Θήβας, μπορεί να υποστηριχθεί ότι παράδοση για τον σκοτωμό του Λαοδάμαντα στη μάχη είναι παλαιότερη από την παράδοση για την έξοδό του μαζί με τους νικημένους υπηκόους του. Καθαυτές οι περιγραφόμενες μετακινήσεις των Θηβαίων στο χώρο της Βοιωτίας, της Θεσσαλίας και της Ηπείρου, όπως και η επιστροφή τους στη Θήβα του Θέρσανδρου ή των διαδόχων του, απηχούν ασφαλώς μνήμες από την καταγωγή και την ιστορική πορεία των Βοιωτών προς την οριστική εγκατάστασή τους στον ιστορικό χώρο της Βοιωτίας κατά τα μεταμυκηναϊκά χρόνια.

Ιδιαίτερα οι πολλαπλές σχέσεις των Θηβαίων με τους Εγχελείς και τους Ιλλυριούς της Ηπείρου από την εποχή του Κάδμου, σημαδεύουν τη συνείδηση ότι οι Ινδοευρωπαίοι Φοίνικες της Θήβας μαζί με τους Ινδοευρωπαίους Φοίνικες της Ηπείρου αποτελούσαν εθνική ενότητα.

Οι παραδόσεις γύρω από τον Τειρεσία και την κόρη του στη σύνδεση τους με τα μαντεία των Δελφών και της Κλάρου, έχουν προέλευση την περιοχή της Κολοφώνας, όπου στα ιστορικά χρόνια ζούσαν εκεί οι εξιωνισμένοι Αχαιοί της προδωρικής Βοιωτίας. Με αυτές τις παραδόσεις έχουν μνημειωθεί δύο ιστορικές πραγματικότητες: Η πρώτη είναι ότι οι Αχαιοί της προδωρικής Βοιωτίας στα μεταμυκηναϊκά χρόνια πέρασαν στη Μικρά Ασία, απώθησαν τους Κάρες και ίδρυσαν δικές τους εγκαταστάσεις. Η δεύτερη είναι ότι το μαντείο των Δελφών ιδιοποιήθηκε αρχαιότερη θεολογική παράδοση, επικάλυψε αρχαιότερα θρησκευτικά κέντρα και προβλήθηκε σαν αρχή του μαντείου της Κλάρου, που έτσι ερμηνεύεται από τους Βοιωτούς της περιοχής σαν κλάρος, δηλαδή κλήρος του Απόλλωνα.

Με πληροφορίες από: Παγκόσμια Μυθολογία