Το 1821 ξέσπασε η Ελληνική Επανάσταση. Ο Αγώνας εξελισσόταν καθημερινά. Τα γεγονότα έπρεπε να γίνουν γνωστά σε όλους τους Έλληνες, για να ξεσηκωθούν και όσοι «ήσαν φρόνιμοι». Μόνο ένας τρόπος υπήρχε οι εφημερίδες. Ήταν απαραίτητες για την αφύπνιση του Γένους. Ήταν ακόμη χρήσιμες και για την καταγραφή των Πράξεων της Πρώτης Επαναστατικής Διοίκησης του Προσωρινού Πολιτεύματος», αλλά και για την ενημέρωση της ευρωπαϊκής κοινής γνώμης, με στόχο την ενίσχυση του φιλελληνισμού. Ψυχή των εφημερίδων αυτών ήταν οι εκδότες.
Εκδότες εφημερίδων
Νικόλαος Λουριώτης (1783-1833)
Ο Νικόλαος Λουριώτης ήταν αγωνιστής της Ελληνικής Επανάστασης. Γόνος γνωστής ηπειρώτικης οικογένειας γεννημένος στα Ιωάννινα. Σπούδασε στην ιδιαίτερη πατρίδα του και στη Γενεύη. Το 1821 χρημάτισε αρχιγραμματέας της Γερουσίας της Δυτικής Ελλάδος υπό τον Μαυροκορδάτο, αρχιγραμματέας της Επικρατείας στο Μεσολόγγι, ενώ επί Ιωάννη Καποδίστρια διορίστηκε από τον Σπυρίδωνα Τρικούπη γραμματέας, διευθύνοντας θέματα λογιστικού. Ο Λουριώτης εμπλέκεται στην έκδοση της δεύτερης χειρόγραφης εφημερίδας στην Ελλάδα, μετά την «Εφημερίδα του Γαλαξιδιού». πρόκειται για την χειρόγραφη «Εφημερίς Αιτωλική», η οποία εκδόθηκε τον Αύγουστο του 1821 στο Μεσολόγγι. Ο Λουριώτης, ως γραμματέας της Δυτική Ελλάδος, ήταν επίσης ο υπεύθυνος της τρίτης χειρόγραφης εφημερίδας, η οποία εκδόθηκε στο Αγρίνιο από το Φεβρουάριο του 1822 με τίτλο Αχελώος» και η οποία ενημέρωνε για τις αποφάσεις της γερουσίας και τις κινήσεις του Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου.
Λέισεστερ Στάνχοπ
Υποκόμης του Χάρινγκτον, συνταγματάρχης, φιλέλληνας, εκπρόσωπος του φιλελληνικού κομιτάτου του Λονδίνου, γεννημένος στο Δουβλίνο. Υπηρέτησε στον αγγλικό στρατό στη Νότια Αμερική και την Ινδία. Επηρεασμένος από τον Μπένθαμ στρέφεται προς τη πολιτική και το 1823 φτάνει στην Κεφαλλονιά, όπου βρίσκεται ήδη ο Λόρδος Μπάιρον. Έμεινε στην Ελλάδα περίπου 6 μήνες. Στο σύντομο αυτό χρονικό διάστημα η δράση του υπήρξε κρίσιμη για την υπόθεση τόσο του ελληνικού Τύπου όσο και του Αγώνα. Ο Στάνχοπ έφερε μαζί του πολύτιμο υλικό για τον πόλεμο, φάρμακα, πολεμοφόδια, τρία πιεστήρια, τα οποία, όπως έλεγε, θα προσέφερε« όχι στην κυβέρνηση αλλά στο κοινό», θέτοντας έτσι ουσιαστικά το ζήτημα της ελευθεροτυπίας στις απαρχές κιόλας του ελληνικού τύπου. Την επόμενη της άφιξης του συναντήθηκε με τον Μάγερ και συμφώνησαν για την έκδοση της εφημερίδας «Ελληνικά Χρονικά». Ο Στάνχοπ συνέβαλε επίσης στην έκδοση της πρώτης αθηναϊκής εφημερίδας, όπου τυπώθηκε στη Σαλαμίνα στο δικό του πιεστήριο στις 20 Αυγούστου 1824, με τίτλο «Εφημερίς Αθηνών».
Ιωάννης Ιάκωβος Μάγερ (1798-1826)
Ελβετός Φιλέλληνας, ήρωας της Επανάστασης του 1821 και πρωτοπόρος του ελληνικού τύπου. Γεννήθηκε στη Ζυρίχη, σπούδασε ιατρική στο πανεπιστήμιο του Φράιμπουργκ και το 1821 ήρθε στην επαναστατημένη Ελλάδα. Εγκαταστάθηκε στο Μεσολόγγι, έγινε ορθόδοξος και παντρεύτηκε την Αλτάνα Ιγγλέση. Την 1η Ιανουαρίου 1824 τυπώνει στο πιεστήριο που έφερε ο Στάνχοπ από την Αγγλία την εφημερίδα «Ελληνικά Χρονικά», η οποία εγκαινιάζει την ιστορία του Ελληνικού Τύπου. Η εφημερίδα εκδιδόταν μέχρι το 2826, οπότε και καταστράφηκε από βομβαρδισμό το οίκημα στο οποίο τυπωνόταν. Στο ίδιο πιεστήριο είχε τυπωθεί και ο «Ύμνος εις την Ελευθερίαν» του Διονύσιου Σολωμού. Ο Μάγερ, ο αποκαλούμενος «πατέρας της ελληνικής δημοσιογραφίας», διορίστηκε το 1824 μέλος της τριμελούς Διευθύνουσας Επιτροπής του Μεσολογγίου, αγωνιζόμενος μέχρι τέλους για τη σωτηρία της πόλης και των προσφύγων που είχαν καταφύγει εκεί. Οι ανταποκρίσεις του Μάγερ, που δημοσιεύθηκαν στις ευρωπαϊκές εφημερίδες, προσέφεραν τα μέγιστα στην υπόθεση του εθνικοαπελευθερωτικού Αγώνα. πολέμησε γενναία και έπεσε κατά την έξοδο του Μεσολογγίου στις 10 Απριλίου 1826, κοντά στη θέση Αρμυράκι. Μαζί του σφαγιάστηκαν και η σύζυγος του Αλτάνα και τα δυο παιδιά τους. Ο τάφος του βρίσκεται στο Μεσολόγγι στον «Κήπο των Ηρώων».
Γεώργιος Ψύλλας (1794-1879)
Αγωνιστής του 1821, πρωτοπόρος του ελληνικού Τύπου, γεννημένος στην Αθήνα. Σπούδασε στην Πίζα μαθηματικά και φιλολογία στην Ιένα, το Τίμπιγκεν και το Βερολίνο. Με την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης ήρθε στην Ελλάδα. Συμμετείχε στις Α΄ και Β΄ Εθνοσυνελεύσεις. Ο Στάνχοπ ήρθε σε επαφή μαζί του το 1824 και συμφώνησαν να αναλάβει τη διεύθυνση της εφημερίδας, η οποία τελικά εκδόθηκε τον Αύγουστο του 1824 με τίτλο «Εφημερίς Αθηνών», η οποία κυκλοφορούσε κάθε Τετάρτη και Σάββατο. Ο Ψύλλας υπήρξε συνεπής φιλελεύθερος, αγγλόφιλος και ακέραιος σαν χαρακτήρας Η παρουσία του στο χώρο του Τύπου ήταν καθοριστική για τη διάδοση των γραμμάτων και των δημοκρατικών ιδεών. Εξ αιτίας των πολιτικών ανταγωνισμών πολλές φορές η θέση του Ψύλλα στην εφημερίδα αμφισβητήθηκε, χωρίς όμως ποτέ να αντικατασταθεί. Η έκδοση της Εφημερίδας σταμάτησε οριστικά τον Απρίλιο του 1826, κατά τη διάρκεια της πολιορκίας των Αθηνών από τον Κιουταχή. Ο Ψύλλας διετέλεσε πρόεδρος του Συμβουλίου Επικρατείας επί Όθωνος και υπουργός Οικονομικών στην κυβέρνηση Μαυροκορδάτου το 1854.
