Δύο λόγοι του Ηράκλειτου

Σύμφωνα με τον Ηράκλειτο υπάρχουν δύο λόγοι. Ο ένας με λ, που αναφέρεται στα λόγια τα λογικά, ο άλλος με Λ που αναφέρεται στον Λόγο της ύπαρξης των πραγμάτων, τον οποίο οι άνθρωποι δεν κατανοούν.

Δύο λόγοι του Ηράκλειτου

Κατά τον Ηράκλειτο, ο Λόγος είναι ο κυβερνήτης του παντός. Τον ίδιο τον Λόγο δεν τον δημιούργησε ούτε θεός ούτε άνθρωπος κανείς, αλλά ήταν, είναι και θα είναι. Πρώτη φορά συλλαμβάνεται εδώ η αδιάλειπτη νομοτέλεια του κόσμου και υψώνεται εναντίον της μυθικής εικόνας του κόσμου. Ο κόσμος υπόκειται στην αναγκαιότητα του Λόγου. Ο Λόγος κατά την έκφανση του ως δημιουργού του κόσμου, «λέγεται φύσις και είναι δυσδιάγνωστος». Δηλαδή ο Λόγος ως φύση είναι δυσδιάκριτος, που φανερώνει ότι είναι δύσκολη η κατανόηση των φυσικών πραγμάτων. Έτσι «δικαιολογείται» το ότι οι άνθρωποι αναγνωρίζουν αντιθέσεις, ενώ στη πραγματικότητα υπάρχει ενότητα.

Πρέπει να ακολουθούν όλοι τον κοινό λόγο. Το γεγονός ότι προτρέπονται όλοι να σκέφτονται κατά τον κοινό λόγο, σημαίνει ότι δεν τον ακολουθούν κατά φύση, αλλά κατά προαίρεση, με αποτέλεσμα, ενώ ζουν σύμφωνα με αυτόν τον λόγο, ή μάλλον ζουν επειδή υπάρχει αυτός ο λόγος ως αιτία αυτών, οι πολλοί νομίζουν ότι ζουν κατά τη δική τους φρόνηση.

Πρέπει να ξεκινήσει κανείς από πάνω προς τα κάτω, δηλαδή να ξεκινήσει κανείς από τον Λόγο και να φθάσει στη λογική. Ο Ηράκλειτος πρώτος συνέλαβε το νόημα του λόγου, ο οποίος ως αρχή και νόμος του κόσμου κυβερνά το σύμπαν αρμονικά και σταθερά υπεράνω των αντικρουόμενων αντιθέσεων του γίγνεσθαι. Οι αντιθέσεις δεν είναι, αλλά φαίνονται αντικρουόμενες. Στην περίπτωση που θα ήταν, τότε θα ήταν καθοριστικές της τάξης και της αταξίας του κόσμου. Κατά τον Ηράκλειτο δεν υπάρχει αταξία, αλλά τάξη που υπαγορεύεται και κυβερνάται από τον Λόγο.

Ο Ηράκλειτος διδάσκει ότι ο Λόγος, επειδή είναι η αρχέγονος αρχή που συνυπάρχει με το πυρ, λόγω ακριβώς της δισυπόστατης εικόνας του, ο υπ’ αυτού δημιουργούμενος κόσμος εμφανίζει δύο όψεις, την ένυλον εξωτερική, που φαίνεται, και την εσωτερική, που νοείται. Αυτός ο λόγος περί του Λόγου δεν είναι κατανοητός από εκείνον, που δεν κοινωνήσει, δεν έχει δηλαδή ενωθεί με τον κοινό Λόγο. Αυτό κρίνεται απαραίτητο, επειδή τα πάντα διέπει ο ίδιος θείος Λόγος και τα πάντα έχουν κοινή αρχή, το πυρ.

Υποβολή απάντησης

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *