Βιομηχανική Επανάσταση

Η υπερδύναμη που λέγεται «δυτικός κόσμος», Δυτική Ευρώπη, στον 19ο αιώνα στήριξε ένα μεγάλο τμήμα της αλκής της στο γεγονός ότι σε αυτήν συνέβη η νέα επανάσταση του κόσμου, η Βιομηχανική Επανάσταση. Στην Αγγλία, στην Ολλανδία, στη Γαλλία, στη Γερμανία, στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και διαχύθηκε σε όλο τον κόσμο, σταδιακά, αλλού περισσότερο, αλλού λιγότερο, σε πολλά μέρη του κόσμου, τουλάχιστον, μέσα στον 19ο και 20ό αιώνα.

Βιομηχανική Επανάσταση
Η ατμομηχανή του Βατ, που έπαιξε βασικό ρόλο στη Βιομηχανική Επανάσταση

Αυτή η επανάσταση ήταν κάτι καινούριο. Κάθε επανάσταση είναι κάτι καινούριο, ιδιαίτερα όσον αφορά την παραγωγή. Μέχρι τότε οι άνθρωποι είχαν ζήσει στον κύκλο της γεωργίας, στον κύκλο των δράσεων του ναυτικού που σταματά στις δύσκολες εποχές. Υπήρχε μία περιοδικότητα στη δράση μέχρι τότε, γιατί δεν μπορούσες να τα κάνεις όλα έτσι όπως ήταν τα πράγματα. Όμως τώρα
δημιουργήθηκαν εργοστάσια και μέσα στα εργοστάσια μπορούσε κανείς να εργάζεται συνεχώς.

Η έννοια του ωραρίου δεν είχε υπάρξει ακριβώς μέχρι τώρα. Ο άνθρωπος δούλευε από την ανατολή ως τη δύση του ηλίου, άμα έκανε πολύ ζέστη μπορεί να σταματούσε, άμα έκανε πολύ κρύο το ίδιο. Τώρα τα πράγματα ήταν αδυσώπητα. Το εργοστάσιο μπορούσε να δουλεύει συνεχώς και να σου παρέχει τη δυνατότητα να δουλεύεις συνεχώς. Επομένως οι κανόνες εργασίας στη βιομηχανική πραγματικότητα ήταν καινούριοι, δεν υπήρχαν καν κανόνες, όλα στήθηκαν εξαρχής, και παρατηρήθηκε σύντομα ότι ο τρόπος εργασίας είναι σκληρότατος σε αυτές τις νέες
πραγματικότητες.

Οι άνθρωποι δούλευαν άπειρες ώρες, χωρίς σταματημό στην πραγματικότητα, χωρίς διακοπές, χωρίς ωράριο, σε σκληρές συνθήκες, χωρίς παροχές, χωρίς βοήθεια. Εργάζονταν μικρά παιδιά. Τα μικρά παιδιά ήταν ιδιαίτερα χρήσιμα για τις δουλειές όπου έπρεπε μικρά κορμάκια να μπουν σε ορυχεία, μέσα στις μηχανές, γιατί μπορούσαν τα μικρά δαχτυλάκια να μπαίνουν σε διάφορα σημεία των μηχανών και να διορθώνουν πράγματα ή να βοηθούν στην κίνηση. Γυναίκες οι οποίες μπαίνουν στη δουλειά και δουλεύουν και αυτές αδυσώπητα.

Αναπτύσσεται μία εργατική τάξη. Είναι καινούριο πράγμα η εργατική τάξη, η βιομηχανική εργατική τάξη. Παρουσιάζεται πρώτα πρώτα στην Αγγλία και διαχέεται. Στις βιομηχανικές περιοχές, τις πρώτες δεκαετίες της ανάπτυξης της Βιομηχανικής Επανάστασης, ο μέσος όρος ζωής είναι πολύ χαμηλός, οι άνθρωποι πεθαίνουν γρήγορα. Πολλοί από αυτούς υπήρξαν άστεγοι και είχαν βρεθεί σε δεινές περιστάσεις και πήγαν και εργάζονταν στα εργοστάσια, οπότε βρίσκουν εκεί κάποιον τρόπο ζωής. Ζουν όλοι μαζί σαν σε αποθήκες ανθρώπων σε μεγάλες βιομηχανικές πόλεις.

Έχουμε μία ανθρώπινη ιστορία εδώ πέρα, μία ανθρώπινη τραγωδία θα έλεγε κανείς, ενώ παράλληλα έχουμε και μια ανθρώπινη κατάκτηση, διότι μπήκαμε σε μία νέα εποχή που ανατέλλει και που θα παίξει τεράστιο ρόλο στην εξέλιξή της. Όμως, αυτές οι συνθήκες εργασίας μπαίνουν γρήγορα στο στόχαστρο κάποιων ομάδων που, κυρίως, προέρχονται από μορφωμένους αστούς κ.λπ. και ακτιβιστές προτεστάντες. Είναι θρυλικές οι δράσεις των μεθοδιστών για τη βελτίωση της ζωής των εργατών στην Αγγλία, αργότερα τον κουακέρων, και με την πίεσή τους αρχίζει και η αγγλική κυβέρνηση να μπαίνει σε έναν προβληματισμό του πώς θα μπορούσε να βοηθήσει τα
πράγματα.

Αυτή η κατάσταση της εργασίας, τόσο των ενηλίκων όσο και των παιδιών, δημιούργησε
αντιδράσεις και δράσεις και κάποιες προτεσταντικές ομάδες ήταν μπροστά σε αυτή την ιστορία. Πάντως έχει ενδιαφέρον ότι στον 19ο αιώνα παρουσιάστηκαν αυτονόμως ορισμένοι βιομήχανοι ή αρχηγοί κρατών οι οποίοι πήραν μέτρα για τη βελτίωση της ζωής των εργατών, στον 19ο αιώνα, πιστεύοντας ότι έτσι θα βελτιωθεί και η εργασία στο εργοστάσιό τους ή συνολικά στη χώρα τους.

Παραδείγματος χάριν, ο ιδιοκτήτης της μεγαλύτερης βιομηχανίας ατσαλιού στον κόσμο, Alfred Krupp, στη Γερμανία, το 1850, καθιέρωσε μόνος του, για τους εργαζομένους του, συντάξεις και ασφαλίσεις υγείας και όταν ρωτήθηκε γιατί το έκανε, απάντησε διότι θα αισθάνονται καλύτερα και θα αποδίδουν καλύτερα στην εργασία τους.

Το 1880, στην ενοποιημένη Γερμανία, ο Bismarck, ο Otto von Bismarck, επέβαλε γενικό σύστημα κοινωνικής ασφάλισης στις εταιρείες και τις υποχρέωσε να καταβάλουν συντάξεις, ασφάλιση ατυχήματος, ασφάλιση γήρατος και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη στους εργαζομένους τους. Η Γερμανία ήταν πρωτοπόρα σε αυτή την ιστορία και μάλιστα ο Bismarck, επίσης το 1891, επέβαλε στις εταιρείες και στα εργοστάσια να έχουν το σύστημα του συναποφασίζειν και τη συμμετοχή των εργαζομένων στις αποφάσεις, στα κεντρικά σώματα αποφάσεων των εταιρειών.

Το 1920 στη Γερμανία με νόμο κατοχυρώθηκε η σύσταση Εργασιακών Συμβουλίων. Το 1915 η Procter and Gamble, μία πολύ μεγάλη εταιρεία, από μόνη της επίσης αποφάσισε να παρέχει κανονικές συντάξεις και συντάξεις αναπηρίας και καθιέρωσε το οκτάωρο, το 1918. Βεβαίως είχαν προηγηθεί κινητοποιήσεις στο Σικάγο, το 1886, για την κατάκτηση του οκταώρου. Οι συνθήκες δηλαδή ζωής των εργατών σταδιακά βελτιώνονται, στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, αλλά το σύνολο των προβλημάτων ακόμη μένει να αντιμετωπιστεί και να λυθεί. Σταδιακά θα υπάρχουν εξελίξεις στον τομέα αυτό.