Αλέξανδρος ο Μέγας

Ο Μέγας Αλέξανδρος γεννήθηκε τον Ιούλιο του 356π.Χ. στην Πέλλα, που στα πόδια της τότε ακόμη έφταναν τα κύματα ή γαλήνευε η θάλασσα του Θερμαϊκού κόλπου. Ο θρύλος γύρω από τη γέννηση του Μεγάλου Αλεξάνδρου, που τον υιοθέτησε ο Πλούταρχος, έχει συνδυάσει δύο γεγονότα, μια γέννα και μία καταστροφή. Την ώρα που γεννιόταν ο Αλέξανδρος, ένα μαθητευόμενος ζωγράφος, ο Απελλής, δεκαπέντε περίπου ετών, ζούσε την πιο συγκλονιστική στιγμή της ζωής του, όπου τρόμαξαν όλοι. Εκείνη την δοξασμένη ώρα για τους Έλληνες, ο Απελλής έβλεπε το μεγάλο ιερό της Αρτέμιδος στην Έφεσο να το αγκαλιάζουν οι φλόγες. Όσοι μάγοι βρέθηκαν στην Έφεσο άρχισαν να χτυπούν το πρόσωπό τους, βοώντας ότι εκείνη τη στιγμή δεν σημειωνόταν μόνο το μεγάλο κακό της καταστροφής του ναού, αλλά γεννιόταν και μια μεγάλη συμφορά για την Ασία.

Αλέξανδρος ο Μέγας

Πρώτος δάσκαλος του Αλέξανδρου δεν ήταν ο Αριστοτέλης, αλλά ο Λεωνίδας, Ηπειρώτης συγγενής της Ολυμπιάδας, μητέρας του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Η μόρφωση του Λεωνίδα μπορεί να ήταν ισχνή αλλά είχε «αυστηρό ήθος». Ο Αλέξανδρος φοβόταν τη ματιά του, που τον παρακολουθούσε παντού, ακόμα και όταν κοιμόταν. Παιδαγωγική μέθοδος του Λεωνίδα ήταν η σκληραγωγία. Το βασιλόπουλο έπρεπε να διδαχθεί την ολιγάρκεια, την αποχή από τις παιδικές ακόμα χαρές. Άμεσο βοηθό του στο έργο της αγωγής του Αλέξανδρου διάλεξε ο Λεωνίδας, ή ο Φίλιππος, έναν Ακαρνάνα που λεγόταν Λυσίμαχος. Ορεσίβιος ήταν και αυτός, αλλά είχε γευθεί την παιδεία των «πόλεων». Κολάκευε την φαντασία του παιδιού. Ονόμαζε τον Αλέξανδρο Αχιλλέα, τον Φίλιππο Πηλέα και τον εαυτό του Φοίνικα (Φοίνικας λεγόταν ο παιδαγωγός του Αχιλλέα).

Μαθήματα, σε ειδικές σφαίρες γνώσεων, έδωσαν στον Αλέξανδρο άλλοι δάσκαλοι. Ανάμεσά τους ήταν ο Φίλισκος, ο πατέρας του Ονησίκριτου, του φιλοσόφου, ιστοριογράφου και ειδικού στην ναυτική τέχνη, που ακολούθησε τον Αλέξανδρο στην Ινδία, και τον Νέαρχο στην θαλάσσια περιπέτεια της επιστροφής του στόλου, και ίσως ο διάσημος μαθηματικός Μέναιχμος, μαθητής του ακόμη διασημότερου μαθηματικού Ευδόξου του Κνίδιου.

Ήρθε η ώρα που ο Φίλιππος σκέφθηκε ότι ο γιος του χρειαζόταν ένα δάσκαλο που θα τον οδηγούσε στην ύψιστη σφαίρα της παιδείας ακόμη και στις «απόρρητες και βαθύτερες διδασκαλίες». Είχε συλλάβει καλά τον χαρακτήρα του γιου του ο Φίλιππος. Είχε διαγνώσει ότι τον άκαμπτο μικρό Αλέξανδρο, που αντιστεκόταν σε κάθε βίαιη αγωγή, δεν έκαμπτε παρά μόνο ο «λόγος». Τα όπλα του λόγου, του νου δεν μπορούσε κανείς να χειρισθεί καλύτερα από τον Αριστοστέλη, που στον «Προτρεπτικόν» του είχε χαράξει το δρόμο προς τη «φρόνηση». Δύο εώς τρία χρόνια κράτησε κοντά του τον Αλέξανδρο ο Αριστοτέλης. Ο Φίλιππος διάλεξε για έδρα της σχολής που οργάνωσε ο Αριστοτέλης, τη Μίεζα.

Στη Μίεζα ο Αριστοτέλης δεν βρήκε μπροστά του απλά ένα βασιλόπουλο, αλλά έναν έφηβο με βαθιά σοβαρότητα, που καμμιά μικρή ματαιοδοξία, δεν αντιπερισπούσε τις κρυφές μεγάλες σκέψεις του. Πριν τον παραλάβει ο Αροστοτέλης, ο Αλέξανδρος είχε ήδη «εμβριθές το φρόνημα», δηλαδή πνεύμα σοβαρό. Ο Αλέξανδρος ανήκε στην κατηγορία νεαρών ψυχών. Διάβαζε με πάθος. Ήταν «φύσει φιλολόγος και φιλαναγνώστης». Η μεγάλη του αγάπη ήταν η «Ιλιάς». Την Ιλιάδα την αγαπούσε ως «πολεμικής αρετής εφόδιον». Ο Αλέξανδρος αγαπούσε την ποίηση, τα έπη τους διθυράμβους,το λυρικό λόγο, τους τραγικούς.

Ο Αριστοτέλης οδήγησε τον Αλέξανδρο και προς τις θετικές επιστήμες, ακόμη και προς την ιατρική, αλλά προπάντων προς την Ηθική και την Πολιτική. Ο Αριστοτέλης έβλεπε τον Αλέξανδρο να διψάει και για γεωγραφικές γνώσεις. Δύσκολο είναι να φαντασθούμε ότι θα μπορούσε ακόμα και στον νου του Αριστοτέλη να χωρέσει η πρόβλεψη ότι ο Αλέξανδρος θα γινόταν κατακτητής του κόσμου, ότι θα έφθανε εκεί όπου ο Διόνυσος και Ηρακλής είχαν φτάσει. Αλλά θα είδε στα μάτια του Αλέξανδρου κάτι που θα τον έκανε να ελπίσει πολύ μεγάλα πράγματα, ίσως και να τρομάξει λίγο.

Με πληροφορίες από: Ιστορία του Ελληνικού Έθνους