Στη διάρκεια του 24ου π.Χ. αιώνα ένας πληθυσμός με σημιτική γλώσσα ένωσε για πρώτη φορά τις σουμερικές πόλεις-κράτη σε ένα ενιαίο και μεγάλο βασίλειο, ενώ στη συνέχεια επέκτεινε την κυριαρχία του μέχρι και τη βόρεια Μεσοποταμία και τις ακτές τις Μεσογείου, κατακτώντας και την Συρία. Ο πληθυσμός αυτός ήταν οι Ακκάδες.
Παρότι η ηγεμονία των Ακκάδων διήρκεσε λίγες μόνο γενιές, η επιρροή τους στον πολιτισμό της Εγγύς Ανατολής υπήρξε τεράστια. Ουσιαστικά ανέπτυξαν μια νέα μορφή κοινωνίας που ξεπέρασε τις προηγούμενες δομές των αυτόνομων πόλεων-κρατών και αποτέλεσε την πρώτη μεγάλη αυτοκρατορία, η οποία οργανωνόταν και διοικούνταν μέσω ενός συγκεντρωτικού γραφειοκρατικού συστήματος. Οι Ακκάδες έφεραν μαζί τους και μια νέα θρησκεία βασισμένη σε τρεις αστρικές θεότητες, τον Σιν, τον Σαμάς και την Ιστάρ, αλλά και μια νέα γλώσσα που επικράτησε ως κύρια γλώσσα σε ολόκληρη την περιοχή.
Μολονότι δεν είναι βέβαιο ποια ήταν η πρωτεύουσα του ακκαδικού κράτους, τα ευρήματα άλλων κέντρων που χρονολογούνται στην ίδια εποχή δείχνουν ότι η καλλιτεχνική επιρροή των νέων κατακτητών, ήταν έντονη και επρόκειτο να διαρκέσει στο χρόνο.
Ο ιδρυτής της ακκαδικής αυτοκρατορίας ήταν ο Σαργών Α’, ενώ έντονη επίδραση στη ιστορία της Μεσοποταμίας είχε ο εγγονός του, Ναράμ-Σιν, ο οποίος νίκησε το βασίλειο του Μαγκάν στο νοτιότερο σημείο του Περσικού Κόλπου και ανέκτησε περιοχές του όρους Ζάγρος και του όρους Ταύρος, καταστρέφοντας το Αλέππο και το Μάρι.
Ένα πραγματικό αριστούργημα της ακκαδικής τέχνης είναι μια χάλκινη προτομή από τη Νινευί. Μέχρι σήμερα οι ερευνητές δεν έχουν καταλήξει αν ανήκει στον Σαργών Α’, στον Ναράμ-Σιν, ή στον Μανιστούσου, γιο του Σαργών. Η προτομή αυτή εξιδανικεύει το πρόσωπο του ηγεμόνα. Η γενειάδα έχει δοθεί με απόλυτη ακρίβεια και έχει δοθεί έμφαση στην απεικόνιση κάθε βοστρύχου. Λεπτομερώς επίσης έχει δοθεί και το χτένισμα του ηγεμόνα, ο οποίος εμφανίζεται με τα μαλλιά πιασμένα σε κότσο στο ύψος του αυχένα, ενώ το μπροστινό μέρος του κεφαλιού στολίζει μια βαριά πλεξίδα στο μέτωπο, η οποία στηρίζεται σε μια κορδέλα μαλλιών. Τα άδεια κυκλικά κοιλώματα ήταν οι θέσεις των ματιών, τα οποία ήταν κατασκευασμένα από όστρακα και πολύτιμους λίθους.
Όσον αφορά τα πέτρινα αγάλματα της εποχής, έχουν σωθεί θραύσματα αγαλμάτων του Μανιστούσου, ειδώλια και κεφαλές ανδρών που μάλλον απεικονίζουν ηγεμόνες, καθώς και αριστοτεχνικά λαξευμένες γυναικείες κεφαλές, οι οποίες πιθανόν ήταν κεφαλές ιερειών. Οι δύο αυτές κεφαλές που εντοπίστηκαν στην Ουρ αποτελούν δείγματα της υψηλής ποιότητας της ακκαδικής τέχνης.
Ένας άλλος τομέας στον οποίο παρατηρούνται υψηλά ποιοτικά επιτεύγματα είναι εκείνος των αναγλύφων, τα οποία χρησιμοποιούνται κυρίως για προπαγανδιστικούς ή αναμνηστικούς σκοπούς. Μια στήλη της εποχής του Σαργών από τα Σούσα μιμείται πιστά την προηγούμενη παράδοση, χαρακτηριστικό παράδειγμα της οποίας είναι η Στήλη των Γυπών του Εανάτουμ: ο ηγεμόνας ηγείται των στρατευμάτων του, ενώ σκύλοι και όρνεα κατασπαράζουν τα κορμιά των σκοτωμένων εχθρών. Η αποσπασματικά σωζόμενη Στήλη της Νασρίγια παρουσιάζει μια σειρά αιχμαλώτων, τα γυμνά σώματα των οποίων έχουν αποδοθεί με νατουραλιστικό τρόπο.
Μια ακόμα εξέλιξη παρατηρείται στη Στήλη του Ναράμ-Σιν, που αναφέρεται στη νίκη του ενάντια στα ιρανικά φύλα: εδώ οι φιγούρες δεν απεικονίζονται σε ταινίες, όπως την Πρώιμη Δυναστική Περίοδο, αλλά σε ολόκληρη την επιφάνεια της στήλης. Ο ηγεμόνας, ο οποίος είναι μεγαλύτερων διαστάσεων, προχωρά ποδοπατώντας τα σώματα των εχθρών και ακολουθούμενος από τον στρατό του. Στο πάνω μέρος υπάρχουν σύμβολα των αστρικών θεοτήτων του ακκαδικού πάνθεου, ενώ ο ίδιος ο βασιλιάς παρουσιάζεται με ένα κράνος στολισμένο με δύο κέρατα, γνώρισμα που συνήθως συνδέεται με τους θεούς.
Οι σφραγίδες της εποχής αυτής δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στη λεπτομέρεια. Κυριαρχούν οι απεικονίσεις θεοτήτων με τα ιδαίτερα γνωρίσματα τους και το χαρακτηριστικό κάλυμμα κεφαλής με ένα ή δύο ζευγάρια κεράτων. Ο θεός του νερού Έα, απεικονίζεται συνήθως με έναν αρύβαλλο, από τον οποίο αναβλύζει νερό. Ο θεός του ήλιου, Σαμάς, αναδύεται από τα βουνά οπλισμένος με ένα κυρτό ξίφος, βοηθούμενος από κάποιες θεότητες που ανοίγουν τις πύλες του ουρανού.
Ένα άλλο διαδεδομένο θέμα παρουσιάζει το θεϊκό ζευγάρι πάνω σε άρμα που το σέρνει φτερωτός δράκος, ενώ σε πολλές επριπτώσεις παρατηρέιται η εικόαν ενός πιστού δίπλα στο θεό, ο οποίος είναι καθισμένος σε θρόνο.
Ανάμεσα στις φιγούρες που εμφανίζονται στις σφραγίδες βρίσκουμε και τον ήρωα με τους έξι βοστρύχους, απεικονίσεις του οποίου υπάρχουν ήδη από την προηγούμενη περίοδο. Η σκηνή παρουσιάζει τον ήρωα να ποτίζει δύο ζώα με μεγάλα κέρατα, τα οποία ίσως είναι βουβάλια. Πολύ ιδιαίτερη είναι η σφραγίδα του Κάλκι, όπου εμφανίζεται μια παράξενη ακολουθία προσώπων, ορισμένα από τα οποία είναι οπλισμένα με φαρέτρες. Πιθανόν αναπαριστά σκηνή αναχώρησης για κυνήγι.
Με πληροφορίες από: nationalgeographic
