Η Ήρα ήταν σύζυγος του Δία και θεά του γάμου. Άλλες λειτουργίες έχουν προκύψει από τη λειτουργία της ως «γυναίκας ώριμης για γάμο» και ως συζύγου ή είναι εξηγήσιμες ως ευρύτερες μυθικές διαμορφώσεις της θεάς ή από συναφείς διασυνδέσεις. Όπου αυτή ήταν η κυριότερη θεά έπρεπε να καλύψει μια σειρά από αρμοδιότητες, που καθαυτές δεν της ανήκαν.
Στα έπη η μορφή της προβλήθηκε ακόμα εντονότερα σε επιμέρους γνωρίσματα και επιμέρους ενέργειες. Γενικά στην ελληνική λογοτεχνία, ιδιαίτερα στην ποίηση, παίζει σπουδαίο ρόλο. Ανήκει αυτονόητα στον κύκλο των Δώδεκα θεών, ως σύζυγος του πατρός ανδρών τε θεών τε, χαρακτηρισμός με τον οποίο δεν εκφράζεται βιολογική πατρότητα, αλλά ο τιμητικός τίτλος του «αρχηγού της οικογένειας» πάνω στον Όλυμπο ή τον Ουρανό. Η Ήρα είχε ανάμεσα σε αυτούς εξέχουσα θέση.
Με την συχνά εριστική και ζηλότυπη στάση της, καθώς και με τη στάση της ως αμείλικτης διώκτριας όχι μόνο των αντιζήλων της αλλά και των παιδιών τους αντιμετωπίζει την επικριτική αντιπαράθεση.
Η Ήρα ενδεχομένως πρωταρχικά ήταν σύζυγος του Ήρωος (μυκηναϊκή διατύπωση για «τον ώριμο για γάμο και για τα πολεμικά έργα»), τον οποίο ανταγωνιζόταν οι ολοένα και ισχυρότερες επιρροές των μετακινούμενων από τον βορρά με τον δικό τους Δία, ώστε οι πιστοί του Ήρωα τον προβίβασαν σε πρώτο-ήρωα, για να εμποδίσουν τη σύνδεση της Ήρας με τον Δία.
Η Ήρα με την νέα της λειτουργία ως συζύγου του Δία επανεκτιμήθηκε. Από κοινού με τον Δία και την πρωτότοκη κόρη Αθηνά σχηματίζει τον πυρήνα της ολυμπιακής οικογένειας. Ο Άρης (και ο Δρίμιος) ανήκουν στη πολεμική ιδέα, η Ειλείθυια είναι απαραίτητη σε κάθε οικογένεια και η Ήβη σαν αντίποδας της Ήρας. Η Ήβη δίνεται από την Ήρα στον Ηρακλή σαν σύζυγος στον Όλυμπο.
Η εχθρότητα της Ήρας προς τον Ηρακλή, ο οποίος είναι Ηρακλής «για την Ήρα δόξα» και «μέσω της Ήρας δόξα», τον οποίο όμως μια ζωή καταδιώκει, πρέπει να νοηθεί ως «θρησκευτική παρανόηση», ως παρερμηνεία παλαιότερης σχέσης, κατά την οποία η Ήρα είχε ενισχύσει τον Ηρακλή. Η Ήρα πρόσφερε στον νεαρό ήρωα την δυνατότητα να επαληθεύσει την ευγενική φύση του με θαρραλέες πράξεις.
Όλες οι απόπειρες να εννοηθεί η Ήρα ως χθόνια θεά είχαν αποτύχει. Είναι νοητή εντελώς κατά το υπόδειγμα του άνδρα και της γυναίκας και προσανατολισμένη σε ένα μόνο άνδρα. Με την Αφροδίτη έχει κοινό στοιχείο την σύνδεση με τον γάμο, αυτή όμως τονίζει τη σχέση με τον ένα μόνο άνδρα, καθώς και τη νομική και θεσμική της πλευρά. Η Ήρα είναι νοητή εντελώς ανθρωπολογικά ως η θεϊκή γυναίκα, ως «η ώριμη για γάμο», και με αυτό βέβαια ήταν και η ιδανική σύζυγος. Ο μεγάλος αριθμός των ερωτικών σχέσεων του Δία με θεές και με θνητές γυναίκες, ιδίως για τις τελευταίες, προέκυψαν από την ανάγκη να έχουν στην κορυφή ενός αριστοκρατικού γένους έναν γιο κάποιου θεού, κατά προτίμηση του ύψιστου. Η σκληρή αντίδραση της Ήρας αντιστοιχεί ψυχολογικά στην εκτονωτική αντίδραση μιας γυναίκας κάτω από την ισχυρή πατριαρχική καταπίεση.
Στην Ήρα αντιστοιχεί στους Ρωμαίους κατά μεγάλο μέρος η Γιούνο. (Juno). Από την ετυμολογία Ήρα και Juno δεν ταυτίζονται, αλλά η ιδέα της νιότης και της συνάντησης με τον άνδρα τις αφορά και τις δύο, έτσι που η ταύτιση των δύο θεαινών του γάμου ήταν εύκολα δυνατή για τους Ρωμαίους. Με ελληνική επίδραση ενισχύθηκαν ορισμένα γνωρίσματα σχετικά με τη Γιούνο ή μεταβιβάζονταν εξακολουθητικά γνωρίσματα της Ήρας σε αυτήν.
Με πληροφορίες από: Παγκόσμια Μυθολογία