Οι γνώσεις μας για τη μυθολογία των Βορείων προέρχονται από τρεις πηγές. Η πρώτη είναι η Έμμετρη Έδδα, μια σειρά κειμένων που συνδέονται χαλαρά μεταξύ τους, ποιημάτων μικρής ή μέσης έκτασης. Την καρδιά αυτής της συλλογής αποτελεί ένα χειρόγραφο με τίτλο Codex Regius (Βασιλικός Κώδικας), που ονομάστηκε έτσι επειδή φυλασσόταν για αιώνες στη Βασιλική Βιβλιοθήκη της Κοπεγχάγης, ώσπου επιστράφηκε στη χώρα του το 1971, μετά από συμφωνία των κυβερνήσεων Δανίας και Ισλανδίας.
Ο Codex Regius είναι ένα χειρόγραφο σε περγαμηνή γραμμένο στο δεύτερο μισό του 13ου αιώνα, σχεδόν 300 χρόνια μετά τον εκχριστιανισμό των Ισλανδών. Περιλαμβάνει 29 ποιήματα, έντεκα από τα οποία έχουν μυθολογικό θέμα, και τα υπόλοιπα δεκάξι, μαζί με δύο αποσπάσματα, αναφέρονται σε ήρωες και ηρωίδες της γερμανικής αρχαιότητας. Σώζονται και άλλα χειρόγραφα με ποιήματα παρόμοιας μορφής και ύφους, ενώ οι παραθέσεις στίχων σε πεζά κείμενα αποδεικνύουν την ύπαρξη πολύ περισσότερων, τα οποία έχουν πλέον χαθεί εκτός από τα σημεία που παρατίθενται.
Στην πραγματικότητα κατέχουμε ένα τυχαίο δείγμα μιας έμμετρης λογοτεχνικής παραγωγής αγνώστου μεγέθους. Αν και μπορούμε σχετικά εύκολα να πούμε πού και πότε γράφτηκε ο Codex Regius, είναι φοβερά δύσκολο, ίσως αδύνατο, να καθορίσουμε πού και πότε συνετέθηκαν τα ίδια τα ποιήματα της Έδδας. Τυχαία στον Codex Regius αναφέρονται έργα από διαφορετικές χρονολογίες και χώρες. Μερικά από τα ποιήματα ίσως χρονολογούνται από τα πρώτα χρόνια της εποχής των Βίκινγκς, αλλά ίσως και μεταγενέστερα, μέχρι και του 12 αιώνα, όταν πια ο σκανδιναβικός πολιτισμός είχε ενταχθεί στον Ευρωπαϊκό Μεσαίωνα. Μπορεί να είναι νορβηγικά, αλλά και από τις δυτικές αποικίες, ίσως την Ισλανδία ή τη Γροιλανδία.
Τα ποιήματα της Έδδας είναι σε στροφές, με περιορισμένη μετρική ποικιλία, και έτσι παρουσιάζουν ένα ομοιογενές σύνολο. Παρ’ όλα αυτά, τα μυθολογικά ποιήματα διαφέρουν πολύ στο περιεχόμενο και το ύφος. Μερικά είναι αφηγηματικά, με τον τρόπο που είναι αφηγηματική μια μπαλάντα, με μια σειρά σκηνών που εναλλάσσονται γρήγορα, στις οποίες παρεμβάλλονται κομμάτια σε ευθύ λόγο που παρουσιάζουν τις περιπέτειες των θεών. Αλλά είναι σε μορφή ερωταποκρίσεων, διαλόγων μεταξύ υπερφυσικών όντων που εξυπηρετούν την παροχή μυθολογικών πληροφοριών. Που και που υπάρχει μια σειρά στροφών που περιέχουν παραδοσιακή σοφία ή γνωμικά που αποδίδονται σε κάποια θεότητα.
Όλα αυτά αποκαλύπτουν σε μεγάλο βαθμό την εικόνα που είχαν οι Βόρειοι για τους θεούς τους, αλλά συχνά με υπαινιγμούς, έτσι ώστε ο ακροατής να χρειάζεται να ανατρέξει σε γνώσεις που ήδη κατέχει για να κατανοήσει μια τυχαία αναφορά.
Η Πεζή Έδδα είναι δημιούργημα του Σνόρι Στούρλουσιν. Αυτός ήταν ένας πολύ πλούσιος Ισλανδός αγρότης, τοπικός άρχοντας, μεγαλογαιοκτήμονας, πρέσβης και κάτι σαν προδότης της πατρίδας του στην υπηρεσία του ιμπεριαλιστή Νορβηγού βασιλιά Χάκον Χάκοναρσον. Επίσης, ήταν μορφωμένος και γνώριζε όσο κανένας άλλος τις αρχαιότητες και τη λογοτεχνική παράδοση της χώρας του. Ο Σνόρι Στούρλουσιν δημιούργησε την Πεζή Έδδα, γύρω στο 1220, ως οδηγό μυθολογίας για τους επίδοξους ποιητές.
Το βιβλίο του Σνόρι αποτελεί μια εξήγηση των μυθολογικών υπαινιγμών που συναντάμε συχνά στην παραδοσιακή ποίηση και στοχεύει στο να βοηθήσει τους νεοφερμένους στον χώρο να μάθουν την τέχνη να τους καταλαβαίνουν σωστά. Αυτοί οι ποιητές του 13ου αιώνα πρέπει να ήταν χριστιανοί, και όμως τα ποιήματα τους ήταν αναμενόμενο να περιέχουν πλήθος αναφορές σε μια ειδωλολατρική μυθολογία που ήταν ήδη νεκρή, για περισσότερα από διακόσια χρόνια. Χωρίς οδηγίες ήταν εύκολο να κάνουν λάθη.
Η τρίτη πηγή που μας πληροφορεί για την μυθολογία των Βορείων είναι σκαλδική ποίηση. Πολλοί δημιουργοί πολλών σκαλδικών ποιημάτων κατονομάζονται. Ίσως μάλιστα έχουν διασωθεί οι βιογραφίες τους ή είναι γνωστές οι πολιτικές τους θέσεις. Επιπλέον τα ποιήματά τους αναφέρονται σε γεγονότα της εποχής που μπορούν να χρονολογηθούν βάσει άλλων ανεξάρτητων αποδείξεων.
Με τη σκαλδική ποίηση είναι εύκολο να φτιάξουμε ένα χρονολόγιο των κειμένων, να χρονολογήσουμε πολλά ποιήματα με απόκλιση το πολύ μια δεκαετία. Η σύνδεση των σκαλδικών ποιημάτων άρχισε πιθανώς τον 9ο αιώνα και συνεχίστηκε κατά την εποχή των Βίκινγκς και τον Μεσαίωνα. Αλλά εκτός από τυχαίους στίχους χαραγμένους σε ρουνική γραφή, ελάχιστο μέρος τους είχε καταγραφεί μέχρι τον ερχομό του Χριστιανισμού και της λατινικής γραφής. Έτσι είμαστε αναγκασμένοι να εμπιστευθούμε χριστιανικές πηγές για μια προχριστιανική ή πρωτοχριστιανική εποχή.
Η σκαλδική ποίηση χαρακτηριζόταν συνήθως από υψηλή τεχνοτροπία και τεχνική εκζήτηση, όπως ταιριάζει σε ένα ποιητικό είδος σχεδιασμένα να υμνεί τους Σκανδιναβούς βασιλείς και ευγενείς. Μερικές φορές χρησιμοποιούνταν και ως όχημα για περιστασιακούς στίχους, παραδείγματος χάριν να τιμήσει την επέτειο κάποιου γεγονότος ή απλά για αυτοσχεδιαστικό σχολιασμό γεγονότων τα οποία παρατηρούσε ο ποιητής ή στα οποία συμμετείχε.
Αυτές είναι οι κύριες πηγές της μυθολογίας των Βορείων. Υπάρχουν και άλλες, μερικές ασήμαντες ως προς την ποσότητα των παρεχόμενων πληροφοριών, σημαντικότατες όμως ως προς την σπουδαιότητα τους. Από το ανακάτεμα πηγών από διάφορες περιοχές και περιόδους, που ανταποκρίνονται σε διαφορετικές λογοτεχνικές απαιτήσεις, είναι απίθανο να αποκτήσουμε μια ολοκληρωμένη και κατανοητή εικόνα της μυθολογίας των Βορείων.
Υπάρχει σύγχυση στις επιμέρους ιστορίες: άλλες αποτελούν σαφώς τμήματα μεγαλύτερων ακολουθιών, άλλες είναι κατά τα φαινόμενα σκόρπιες χωρίς λόγο. Είναι δύσκολο να διακρίνουμε τι είναι γνήσιος θρύλος και τι λογοτεχνική επινόηση. Οι γνώμες των ερευνητών πάνω στη σχέση των μύθων με τις δοξασίες των Βορείων διίστανται. Ένας μύθος μπορεί να περιέχει «μια λαϊκή δοξασία σχετικά με φυσικά ή ιστορικά φαινόμενα».
