Άγιος Βλάσιος και Προφήτης Ηλίας

Αν και οι περισσότεροι παγανιστικοί θεοί των Ρως του Κιέβου εξαφανίστηκαν χωρίς να αφήσουν ίχνη, εξαίρεση αποτελούν οι Βολός και Πιρούν που φαίνεται ότι μετενσαρκώθηκαν στο χριστιανικό ημερολόγιο ως Άγιος Βλάσιος και Προφήτης Ηλίας αντίστοιχα.

Άγιος Βλάσιος και Προφήτης Ηλίας
Προφήτης Ηλίας

Ο Άγιος Βλάσιος έγινε προστάτης άγιος της κτηνοτροφίας και απεικονίζεται στις ρωσικές εικόνες περιτριγυρισμένος από αγελάδες και πρόβατα. Η εικόνα του κρεμόταν στον στάβλο, για να προστατεύει τα ζωντανά και η βοήθεια του επιζητούνταν κάθε φορά που αυτά αρρώσταιναν. Εικόνες του Βλάσιου περιφέρονταν σε τελετές που σηματοδοτούσαν την ανοιξιάτικη έξοδο των αγελάδων στα λιβάδια για βοσκή, αφού είχαν λιώσει τα χιόνια του χειμώνα. Σε μερικά μέρη της βόρειας Ρωσίας η συγκεκριμένη μέρα γιορταζόταν με πλούσιο γλέντι και το ψωμί που ευλογούσε ο ιερέας δινόταν για τροφή στα ζώα.

Μελετητές σχετίζουν τον Πιρούν, τον θεό του πολέμου και των πολεμιστών, με τις καταιγίδες ως σημάδι της οργής του και τον κεραυνό και την αστραπή ως τα όπλα του. Με ελάχιστα πειστικά τεκμήρια ανασκευάστηκε ένας μύθος για τον Πιρούν ως θεό του πολέμου, του κεραυνού και της γονιμότητας της φύσης. Η αστραπή ερμηνευόταν ως το όπλο με το οποίο έδιωχνε τους δαίμονες του σκότους και ανανέωνε τη δύναμη του ήλιου.

Όπως προκύπτει από πολλές ρωσικές παροιμίες, δοξασίες και μύθους, ο Προφήτης Ηλίας αναντίρρητα σχετίζεται με την καταιγίδα ως όργανο θείας τιμωρίας. Σύμφωνα με τους χωρικούς ο κεραυνός και η αστραπή σχηματίζονταν από τις ρόδες της άμαξάς του καθώς στροβιλιζόταν στις στράτες του ουρανού. Ήταν ένα πρόσωπο, που όπως ο Χριστός, ο αρχάγγελος Μιχαήλ και ο Άγιος Γεώργιος, χρησιμοποίησε την αστραπή στη μάχη του εναντίον του Διαβόλου ο οποίος συχνά έπαιρνε τη μορφή δράκου.

Σύμφωνα με τον μύθο, με την πρώτη βροντή που προανήγγειλε τον ερχομό του προφήτη Ηλία, οι δαίμονες σκόρπιζαν φοβισμένοι και κρύβονταν κάτω από τα μανιτάρια, σε δέντρα ή πέτρες σε κτίρια, μέσα σε αγελάδες και ακόμα σε ανθρώπους. Ο δικαιολογημένος θυμός του Προφήτη Ηλία δεν μειωνόταν και έριχνε τα αστροπελέκια του εναντίον των ζώων και των ανθρώπων αδιακρίτως στη προσπάθεια του να καταστρέψει τον Σατανά. Γι’ αυτό όποτε συννέφιαζε, οι άνθρωποι κλείνονταν στα σπίτια τους, τραβούσαν τις κουρτίνες και προσεύχονταν στον Προφήτη να τους λυπηθεί.

Παρ’ όλο που η σχέση του Ηλία και των καταιγίδων είναι σαφής, η σύνδεση του με τον Πιρούν παραμένει αναπόδεικτη. Η μορφή του Ηλία του Κεραυνοβόλου, όπως είναι γνωστός, πιθανώς οφείλεται περισσότερο στην Παλαιά Διαθήκη και στα πρώτα χριστιανικά κείμενα ηθικού περιεχομένου παρά σε κληρονομούμενη ανάμνηση ενός παγανιστικού θεού. Στην Παλαιά Διαθήκη περιγράφεται η ανύψωση του Προφήτη στους ουρανούς μέσα στο πύρινο άρμα του, ενώ στα πρώτα χριστιανικά κείμενα τα πύρινα αστροπελέκια παρουσιάζονται ως τα όπλα του Θεού κατά του Σατανά και των υπηρετών του.

error

Enjoy this blog? Please spread the word :)

Αρέσει σε %d bloggers: